1. Normatieve welvaartstheorie
Tot nu: veronderstelling van ‘benevolente overheid’
o Alwetende, welwillende, rationele, monolitische ‘sociale planner’
o Doel: Pareto-efficiënte situatie realiseren: ‘algemeen belang’
o Geen eigen doelstellingen
Maar is dat realistisch?
• Beslissingen bij de overheid :
o Wisselwerking tussen politici, ambtenaren, burgers, belangengroepen,…
o Verschillende beleidsniveaus
• Naast het maatschappelijk belang ook eigen doelstellingen nastreven
• ‘Overheidsfaling’ = niet de Pareto-efficiënte oplossing bereiken (of nastreven)
= max totaal
surplus
- Niveau te laag?
Stuk welvaartsverlies
- Niveau te hoog?
Het maken van te
hoge kosten
Hoe voorkeuren kennen voor PG?
• Private goederen en diensten: gereveleerde voorkeur Prijs zorgt voor
• Bij publieke goederen of diensten coördinatie
o Niet-uitsluitbaar dus de markt werkt niet goed
o Baat is goed zichtbaar, de kost is verborgen Er is geen prijs
o Hoe beslissen? Verkiezingen, debatten, burgerinspraak,…
, • Waartoe leiden stemprocedures? Tot Q*?
• Homo economicus hypothese…
2. Publieke-keuzetheorie
• Overheidsbeleid komt tot stand op de politieke markt
Verschillende vragers v/ specifiek overheidsbeleid (vanwege specifieke baten):
o Kiezers
o Pressiegroepen/lobbygroepen die het standpunt v/ hun leden verdedigen
(WWF, NRA, VOKA...)
Aanbod: wie het beleid voorziet
o Politici, politieke partijen
o Ambtenaren (moeten beleid uitvoeren in praktijk)
• We gaan er hier van uit: overheid streeft niet langer naar algemeen belang (homo
economicus hypothese / rationele keuze / eigenbelang)
• Politieke leven als markt
o Geen prijs, maar evenwicht vinden d.m.v. stemmen, voordelen,…
o Geen hoeveelheid privaat goed, maar een collectief goed
o Ook andere ‘evenwichten’: referenda, debatten in de media, protestacties, twitter,
facebook, tiktok…
Wat als niet optimaal?
Politici
̶ Politici = aanbieders van beleid en beslissingen
o Doen beleidsvoorstellen
o Verenigen zich in partijen
o Stellen pakketten publieke goederen voor (partijprogramma)
̶ Beslissen niet per se wat ‘het maatschappelijk belang’ dient, maar:
o Wat ervoor zorgt dat ze herverkozen worden
o Wat hen financieel voordeel, aanzien, prestige oplevert
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper krokijntjecvc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.