Uitwerking van het ziektebeeld Cholecystitis. het volgende wordt beschreven: Oorzaak, anatomie & fysiologie, symptomen & diagnostiek, therapie & behandeling, gevolgen & bijwerkingen, te verwachten complicaties, prognose, preventie en de verpleegkundige aandachtspunten.
Cholecystitis
Een cholecystitis is de Latijnse term voor een
galblaasontsteking. Wanneer de galblaas zijn
galvloeistof niet meer kan afvoeren zorgt dit voor een
galblaasontsteking. Deze galblaasontsteking kan acuut
of chronisch zijn en ook als dusdanig optreden.
Bij de acute vorm van de galblaasontsteking is er een
(bijna) volledige afsluiting van de afvoerende
galwegen: het gal kan nergens meer heen en hoopt
zich op in de galblaas. De chronische vorm ontstaat uit
een serie van acute galblaasontstekingen. De wand
van de galblaas raakt door de herhalende aanvallen
verdikt waardoor er minder ruimte overblijft om het
gal op te slaan: de galblaas kan het gal minder goed
opslaan en vrijgeven met een verminderde vetafbraak
tot gevolg.
Oorzaak
De meest voorkomende oorzaak van een galblaasontsteking is de aanwezigheid van galstenen. Deze
galstenen ontstaan doordat gal blijft stilstaan en zich begint in te dikken waardoor een steentje
ontstaat. Deze stenen bevinden zich in de galblaas en kunnen voor en in de opening van de
galafvoerwegen komen te zitten. Hierdoor ontstaat een afsluiting met een ophoping van gal tot
gevolg.
Daarnaast kan een galblaasontsteking ook ontstaan door een infectie, een zware verwonding, een
tumor in de lever en/of alvleesklier, diabetes mellitus of verbranding.
Anatomie en fysiologie
De galblaas, - de vesica fellea, - bevindt zich in de buikholte achter de rechterkwab van de lever, - de
hepar, - en is hiermee verbonden. Hij is met de galblaasgang aangesloten met de van de lever
komende levergang. De galblaas functioneert als een opslag voor gal, dat door de lever wordt
geproduceerd. De galblaas heeft een volume van 40 tot 70 ml.
De lever produceert dagelijks ongeveer 1 liter gal, dat is teveel om in één keer af te geven en wordt
daarom opgeslagen in de galblaas in afwachting van het hormoon cholecystekinine (CCK). Het
hormoon CCK wordt afgegeven door de twaalfvingerige darm wanneer deze vanuit de maag
voedselbrij ontvangt. Het hormoon zorgt dat de sluitspier van de uitmonding van de galblaas zich
ontspant waardoor gal vrijkomt en zich met de voedselbrij kan vermengen. Voor de afgifte van gal
geldt dat hoe meer vetzuren in de voedselbrij zitten, hoe meer gal er wordt afgegeven.
Gal heeft een emulgerende werking, het zorgt ervoor dat de vetzuren die in de voedselbrij zitten
kleiner worden gemaakt waardoor oppervlakte vergroting ontstaan. Door deze emulgerende werking
toe te passen kunnen de vetzuren gemakkelijker worden afgebroken en opgenomen door het
lichaam.
Naast de opslag en afgifte van gal heeft de galblaas ook de taak om gal om te zetten. Wanneer gal in
de galblaas is opgeslagen veranderd de samenstelling van het gal zich: er wordt water aan onttrokken
waardoor de concentratie van galzure zouten stijgt. Deze verandering van samenstelling kan lijden
tot het ontstaan van galstenen die dan op hun beurt verschillende problemen kunnen veroorzaken.
, Symptomen en diagnostiek
Een van de duidelijkste en belangrijkste symptomen van een galblaasontsteking is het hebben van
pijn aan de rechterkant bovenbuik. De pijn is meestal het ergst aanwezig aan de rechterkant net
onder de ribben, maar de pijn kan ook uitstralen naar de achterkant en de schouder. De pijn treed
vaak op net na de maaltijd, met name na een grote of vettige maaltijd. Zo’n aanval duurt meestal
minstens 30 minuten.
Naast het hebben van pijn in de bovenbuik gaat een galblaas vaak gepaard met:
- Koorts; - Koude rillingen;
- Misselijkheid en braken; - Geelzucht;
- Kleigekleurde ontlasting; - Bewegingsdrang.
Het vaststellen van een galblaasontsteking wordt gedaan aan de hand van de waargenomen en
aanwezige symptomen. Na de anamnese en het lichamelijk onderzoek, - waarbij de buik wordt
gepalpeerd, - wordt er onderzoek gedaan om de vermoedelijke diagnose te ondersteunen (of te
ontkrachten):
- Bloedonderzoek;
o Door bloed af te nemen en dit te onderzoeken wordt er gekeken of er een ontsteking
in het lichaam aanwezig is, wanneer dit zo is wordt er een verhoogd aantal
leukocyten, - witte bloedcellen, - gezien. Daarnaast geven de bloedwaarden
informatie over de functie van de lever: de mate van galafvoer kan worden gemeten.
- Echografie;
o Hierbij wordt er met behulp van geluidgoven een beeld gemaakt van de galblaas en
kan er zo worden gekeken of er sprake is van een verdikking van de galblaaswand,
wanneer dit zo is is er een ontsteking aanwezig.
- CT-scan of MRI-scan;
o Bij beide onderzoeken worden er dunne “plakjes”, - dwarsdoorsneden, - van het
lichaamsdeel gemaakt die vervolgens met behulp van de computer zichtbaar kunnen
worden gemaakt. Zo ontstaat er een overzicht van alle organen en kan er in het gal
van een verdenking van een galblaasontsteking zorgvuldig naar de galblaas worden
gekeken.
- Röntgenfoto;
o Door middel van röntgenstraling wordt er een foto gemaakt waarop de
aanwezigheid van galstenen zichtbaar kan worden gemaakt.
- Galblaasscan;
o Het is een beeldvormend onderzoek waarbij de lever, de galblaas en de galwegen
worden onderzocht. Door het injecteren van kleine hoeveelheden radioactieve stof
in een ader kan de productie en de stroming van het gal uit de lever naar de dunne
darm worden bestudeerd.
Therapie en behandeling
Het behandelen van een galblaasontsteking kan op een aantal manieren gebeuren. Dit is afhankelijk
van de oorzaak en de conditie van de patiënt.
- “Spontane” genezing
o Bij ernstige buikpijn wordt er begonnen met het toedienen van vocht, - NaCl,- via een
infuus om het indikken van het gal te remmen en het lichaam de hydreren. Naast het
toedienen van vocht krijgt de patiënt antibiotica om de ontsteking te remmen en
pijnstilling om de pijn dragelijk te maken. Soms herstelt een patiënt met deze
therapie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophie-1994. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,24. Je zit daarna nergens aan vast.
