Neurotransmittersystemen
Grote systemen
- GABA (50%) -> systeem exciteert zichzelf, GABA onderdrukt spontane activiteit
o GABA-erge neuronen zitten overal (zelfs 50% van hersenschors)
- Glutamate (30%) en acetylcholine (20%) -> neurotransmitters van controlerende systemen
o Glutamate -> corticobulbospinale systeem
o Acetylcholine -> 2e MN met spieren
Kleine systemen (2%)
- Serotonine (5HT)
- Norepinephrine
- Dopamine
- Acetylcholine
Grote systemen -> controle systemen (heel precies georganiseerd)
- Somatomotor, sensorisch, geheugen, leren, emotie, executief
- Via chemische synapsen en ionotrope receptoren -> kort simpel effect PSP
Kleine systemen -> modulerende systemen
- Reguleren toestand van het brein -> exciteerbaarheid aanpassen
- Chemische synapsen en metabotrope receptoren
o Langzamer, langere en
uiteenlopend effect -> 2nd
messenger systemen
Plaatje ->
- Lichtblauw glutamate
o CBS-s, thalamus systeem etc
o Glutamaterge synapsen
(hippocampus maar overal)
kun je modificeren
- Geel GABA
- Paars dopamine
Diffuse modulatoire systemen
- Kleine groepjes neuronen met enorm diffuse projectie (door inhibitoir GABAerg)
- Niet echt duidelijke orde te zien
- Gelegen in tussenhersenen of reticulaire formatie
- Staan onder controle van ventrolaterale pre-optische kern VLPO (vóór chiasma opticum -> in
diencephalon -> hypothalamus)
o VLPO staat onder controle van de suprachiasmatische kern
SCN (zeitgeber -> geeft onze ritmes, regelt ons dag/nachtkern)
o SCN krijgt informatie van licht/donker van buiten -> stelt SCN
bij
, o Dus SCN -> VLPO -> diffuse modulatoire systemen -> exciteerbaarheid brein
Het cholinerge systeem I (acetylcholine) -> controleert exciteerbaarheid thalamus/hersenen
- Pontomesencephalotegmentale complex PMT (overgang pons en mesencephalon)
- Projecteert o.a. naar de thalamuskernen -> controleert exciteerbaarheid van thalamus
relayneuronen (zo input cortex regelen)
o O.a. VLo en VLc (striatale en cerebellum systeem voor invloed (pre)motorcortex)
Dus PMT -> exciteerbaarheid motorsysteem
- Input komt uit
o Spinothalamische systeem (pijn)
Thalamuskern oppeppen voor goed kunnen
reageren op pijn
o Frontale cortex (executieve cortex)
o Limbisch systeem (emoties)
- NB is onderdeel van de reticulaire formatie (tegmentum)
Het cholinerge systeem II
- Nog 2 andere kernen aan voorkant van diencephalon
o Hier begint de ziekte van Alzheimer (eerste degeneratie mediale septicale kernen)
o Exciteert zelf hippocampus
- Basale kernen van Meynert -> excitatie neocortex en gyrus cinguli (allocortex) (geeft invulling/
kleur aan emotie)
Het serotonerge systeem -> mood en emoties
- Rostrale raphe kernen (raphe kernen liggen in de middellijn)
o Regulatie stemming en emoties
o Slaap/waak regulatie
- Caudale raphe kernen -> projecteren naar beneden toe
(cerebellum, medulla, ruggenmerg) (reticulaire dingen
o Pijnmodulatie
o Ademhaling
o Temperatuur
o Exciteerbaarheid bulbospinale MN -> reflexen
- Input -> veel uit limbisch systeem
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahvink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.