Chemische signalen
- Communicatie over lange of korte afstand
- Endocrien -> bloedbaan
- Paracrien (naburige cellen)
- Neuronaal -> axonen langere afstand
- Contact dependent -> contact tussen twee cellen
Cellulaire context -> bepaalt het effet van een
extracellulair singaalmolecuul
- Hangt af
receptor aan
signaaloppervlak
- Aan- of afwezigheid van de specifieke receptor voor
dat molecuul op of in een cel
- De aanwezige intracellulaire singaal en effector moleculen ook
Acetylcholine verschillende effecten op verschillende cellen
Spier -> cel samentrekken
Harstlag -> vertragen (parasympatisch)
Salivary gland -> secretie
Vaak als er helemaal geen signaal is gaat cel dood en in apoptose
Verschillende signalen bepalen lot cel
Effecten kunnen snel of langzaam zijn
- Veranderde eiwitfunctie vaak snel
Eiwit fosforylering
- Langzame signaal via transcriptie
Nieuw RNA gemaakt
Nieuwe eiwitten
Respons op stimulus aanpassen
- Vaak combinatie soms alleen snel of langzaam
Afhankelijk welk signaal binnenkomt
,Intracellulaire en celoppervlakken receptoren verschillende
receptoren
- Kleine hydrofobe moleculen makkelijk door membraan
diffunderen -> binden door intracellulaire binnen kern en
stimuleren vaak genexpressie
Voorbeelden singnaalmoleculen met intracellulaire
receptoren
Throxine zo groot transporteiwit nodig
Cortisol klein en hydrofoob kan spontaan cel
in diffunderen
- vorm receptoreiwit verandert door ligand
en daarmee functie
- hierdoor kern in
stikstofmonoxide (NO) gas heel makkelijk over membraan diffunderen
- over endotheel naar gladde spiercellen
- cyclisch GMP (cGMP)?
bloedvat verweiding
heel veel medicijnen op dit principe gebaseerd
microglycerine onder de tong tegen benauwde
bloevaten
bijvangst is roo gluaylyl fosfodiesterase ->> hydrolyseert cGMP
tot GMP
slidenafil (viagra) remt dit enzym
- Celloppervlakte receptoren -> vaak grote hydrofiele signaal moleculen hebben receptor nodig
om het singaal door te geven
- membraaneiwitten
Tranporters en kanalen
Transmembrane eiwitten met alfahelix door membraan heen steken
Restgroepen zijn hydrofoob
- Lipide dubbellaag met restgroepen hydrofoob
Anchors
Receptors
Enzymen
Andere vormen niet heel relevant van membraaneiwitten
Intracellulaire signalen routes zijn complex -> zie plaatje
Drie klassen van cel opperlakte receptoren
- Ion-kanaal gekoppelde recepotren
…
- Enzym gekoppelde receptoren
Insuline
Als deze bind thyrosinekinase
- G-proteine gekoppelde receptoren
Als ligand bindt G-eiwitten geactiveerd
, Twee belangrijke moleculaire schakel-mechanisme
- Fosforyleren en defosforyleren van eiwitten
Kinases
Mbv kinase fosfaatgroep
aangezet
Kan actief worden maar ook
juist inactief
Fosfatases
Doet omgekeerde stap van
kinase -> verwijderd
fosfaatgroep
- G-eiwitgekoppelde receptoren
GTP altijd actief
GDP altijd inactief
Fosforylatie van receptor tyrosine kinase -> de eerste stap in verdere singaal transductie
- …
- Autofosforylatie -> receptoren zichzelf fosforylering
- Zo receptor tyroisne kinase actief
Vorm een beetje veranderd door negatieve fosfaatgroep beinbloed omliggende
restgroepen
Hierdoor bindingsplaatsing veel andere eiwitten
Downstream actievatie andere intracellulaire processen
RAS eiwit -> eiwitten die heel vaak gemuteerd zijn bij kankers
- Blijft heel veel delen
Welke aminzuren kunnen gefosforyleerd worden
- Serine
- Threonine
- Thyrosine
Voorbeelden uit het glucogeen metabolisme
- Glycogeen sytnhase -> enzym bouwt glycogeen op anabool
Komt in twee vormen voor
A-vorm actief gedefosforyleerd
B-vorm inactief Gefosforyleerd
- Glucogeen fosforylase -> katabool enzym -> breekt
glycogeen af
Komt in twee vormen voor
A -vorm actief
- Gefosforyleerd
B-vorm inactief
- Gedefosforyleerd
Effect van insuline op glycogeen metabolisme
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahvink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.