IE-recht gaat niet over de rechten van ideeën, maar het recht op het exploiteren van bepaalde door
het recht beschermde ideeën.
IE-recht omvat rechten op voortbrengselen van geest of creatieve prestaties. In deze module staat de
bescherming van prestaties en onderscheidingstekens centraal.
Een intellectueel eigendomsrecht is een exclusief recht: de rechthebbende heeft het exclusieve recht
om het te exploiteren.
Afhankelijk van het IE-soort recht bezit de rechthebbende een exploitatierecht of een verbodsrecht.
Veel bedrijven draaien op informatieverzameling. Deze data moet goed worden beschermd.
- Feitelijke bescherming: informatiebeveiliging, risicoanalyses, beschermingsniveau,
handhaving en bewustwording
- Juridische bescherming: arbeidsovereenkomsten met vertrouwelijkheidsverplichtingen,
concurrentie- en relatiebedingen, geheimhoudingsovereenkomsten, enz.
Interne bescherming: bescherming tegen medewerkers met behulp van arbeidsovereenkomsten met
concurrentie- en relatiebedingen.
Externe bescherming: bescherming tegen afnemers of partners met wie een samenwerking is
aangegaan, met behulp van contractuele bepalingen.
Bedingen in overeenkomsten kunnen worden versterkt met boetebeding, twee functies:
- Punitief karakter: bestraffende functie, mensen moeten ervoor boeten
- Preventief karakter: het moet mensen afschrikken om een overtreding te begaan
Voor bescherming van bedrijfsgeheimen is de Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbb) van belang.
Argumenten IE-recht:
- Billijkheidsargument: als je iets hebt bedacht mag je daar ook de vruchten van plukken
- Doelmatigheidsargument: om tot vooruitgang te komen, moet je iets terugkrijgen voor de
inspanningen en investeringen in ontwikkeling
Auteursrecht
College 2
Het auteursrecht geeft de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst enkele
exclusieve bevoegdheden met betrekking tot het gebruik en de exploitatie van zijn werk.
De Auteurswet heeft als uitgangspunt het territorialiteitsbeginsel: deze wet is alleen van toepassing
in de gevallen dat iemand die een auteursrecht heeft zich in Nederland wil handhaven.
,Het auteursrecht van art. 1 Aw is een vermogensrecht in de zin van art. 3:1 BW.
Auteursrecht is dan ook vatbaar voor overdracht volgens de regels van art. 3:84 BW.
- Geldige titel, beschikkingsbevoegd & leveringshandeling
Er wordt onderscheid gemaakt tussen exploitatierechten en persoonlijkheidsrechten.
- Exploitatierechten: dienen primair de economische belangen van de auteur en zijn
overdraagbaar – art. 12-14 Aw
o Openbaarmakingsrecht
o Verveelvoudigingsrecht
- Persoonlijkheidsrechten: dienen primair de morele belangen van de auteur en worden niet
als overdraagbaar beschouwd – art. 25 Aw
Auteursrecht ontstaat door scheppingsdaad, zonder dat aan formaliteiten behoeft te worden
voldaan. De beschermingsduur is begrensd tot 70 jaar na de dood van de maker (art. 37 Aw)
Auteursrecht is een uitsluitend recht. Dit impliceert dat derden voor de door de wet bestreken
gebruiksvormen als regel toestemming behoeven, behoudens de beperkingen van het auteursrecht.
Ook bestaan er beperkingen op basis van horizontale werking van grondrechten.
- Art. 10 EVRM en art. 7, 8, 11, 13 en 16 van het Europees Handvest
Opsomming van art. 10 Aw waarin verschillende categorieën van werken zijn beschreven is niet-
limitatief. Vereist is dat het voorwerp van auteursrechtelijke bescherming ‘voldoende nauwkeurig en
objectief kan worden geïdentificeerd’.
Om voor bescherming in aanmerking te komen geldt voorts het ‘oorspronkelijkheidsvereiste’: het
werk moet een eigen, oorspronkelijk karakter bezitten en een persoonlijke stempel van de maker
dragen.
- Eigen oorspronkelijk karakter (EOK): vorm mag niet ontleend zijn aan die van een ander
werk.
- Persoonlijke stempel (PS): moet sprake zijn van een vorm die het resultaat is van
scheppende menselijke arbeid en dus van creatieve keuzes, die aldus voortbrengsel is van de
menselijke geest.
Het oorspronkelijkheidsvereiste mag niet slechts dienen voor het verkrijgen van een technisch effect.
Dan is het octrooirecht van toepassing.
Vereisten voor auteursrecht:
- Voor nauwkeurige en objectieve menselijke waarneming vatbaar
o Leesbaar, voelbaar, enz.
o Wat zich in het hoofd van iemand afspeelt wordt dus niet beschermd door de
auteurswet.
o Niet nodig dat een werk openbaar wordt gemaakt om te kunnen spreken van een
werk
o Geur wordt auteursrechtelijk beschermd (Lancome-arrest)
o Smaak wordt niet auteursrechtelijk beschermd. Hierdoor lijkt ook het feit dat geur
wordt aangemerkt als werk, van de baan
- Eigen oorspronkelijk karakter en een persoonlijke stempel van de maker
(oorspronkelijkheidsvereiste)
o Zekere oorspronkelijkheid of originaliteit
o Het moet gaan om een creatieve vrijheid van de maker die in een uiting naar voren
komst
o Er wordt relatief makkelijk aangenomen dat er sprake is van een auteursrechtelijk
werk
, - Het EOK & PS dat alleen datgene betreft wat noodzakelijk is voor het verkrijgen van een
technisch effect is uitgesloten van auteursrechtelijke bescherming
o Dan is het octrooirecht van toepassing
Ideeën of stijlen worden op zichzelf niet als werk aangemerkt. Slechts wanneer een idee of stijl in
concrete uiting is uitgewerkt, geniet die betreffende uiting mogelijk bescherming als werk.
Geur en smaak auteursrechtelijk beschermd?
Het Hof van Justitie van de EU oordeelde dat bij de huidige stand van de ontwikkeling van de
wetenschap het niet mogelijk is om met technische middelen de smaak van een voedingsmiddel
nauwkeurig en objectief te identificeren, waardoor die smaak kan worden onderscheiden van de
smaak van andere producten van dezelfde aard. Aannemelijk is dat hetzelfde geldt voor geur.
Daarmee is achterhaald HR 16 juni 2006, NJ 2006/585 (Lancôme/Kecofa) waarin werd geoordeeld
dat geur wel een auteursrechtelijk beschermd werk kon zijn.
Exploitatierechten: openbaar maken en verveelvoudigen
Openbaarmaking (art. 12 Aw)
Openbaar maken is een overkoepelend begrip voor een groot aantal handelingen waardoor het werk
voor publiek toegankelijk kan worden gemaakt.
Art. 12 Aw bevat een niet-limitatieve opsomming van wijzen van openbaarmaking.
Het eerste verspreiden of in het verkeer brengen van exemplaren valt onder het
openbaarmakingsrecht.
Uitputting: het verschijnsel dat verdere verspreiding van exemplaren niet onder het
verspreidingsrecht valt (art. 12b Aw)
- Hoge Raad: auteursrechthebbende kan uitputting niet tegenhouden door exemplaren
onoverdraagbaar te verklaren.
Verveelvoudigen (art. 13 Aw)
Verveelvoudigingsrecht is een auteursrechtelijk verbodsrecht: het staat los van het eigendomsrecht
op het stoffelijke product waarin de verveelvoudiging haar beslag heeft gekregen.
Beperkingen verveelvoudigingsrecht: art. 15-18 en 22-24a Aw.
Primaire betekenis van verveelvoudigen is het vervaardigen van stoffelijke exemplaren van het werk:
reproduceren.
- Niet vereist is dat het vastgelegde werk met het blote oog waarneembaar is. Voldoende is
dat de reproductie geschikt is het vastgelegde werk (opnieuw) waarneembaar te maken.
o Bijvoorbeeld computerprogramma’s in objectcode
In aanvulling op de primaire betekenis (reproduceren) geeft het artikel als tweede betekenis van
verveelvoudigen: het bewerken of nabootsen van het werk. Het gaat hier om een intellectuele
activiteit.
Indien aan het oorspronkelijkheidsvereiste is voldaan, is de bewerking als zodanig een zelfstandig
auteursrechtelijk beschermd werk: er rust op het bewerkte werk een dubbel auteursrecht.
Van verveelvoudiging (reproductie) is alleen sprake als auteursrechtelijke elementen van het werk
zijn overgenomen: dit is een feitelijke kwestie.
Persoonlijkheidsrechten
De auteur behoudt deze rechten ook na overdracht van het auteursrecht en zijn dus niet mede
betrokken bij een overdracht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merlebakker83. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.