Dit is een samenvatting voor het vak Immunologie van Course BM6 uit het tweede leerjaar van de 'Biologie en medisch laboratoriumonderzoek' opleiding. Het bevat heel veel plaatjes en duidelijke korte teksten waardoor het leren makkelijker wordt. De onderwerpen zoals het immuunsysteem, lymfoïde orga...
Herkenning
- niet eigen lichaamsstoffen
- eigen lichaamsstoffen
• E. coli in darm (niet eigen, maar niet vreemd)
• Darmtumor cellen (eigen, maar wel gevaarlijk)
• Antigenen (verworven immuunsysteem/adaptive)
o Eigen vs. Niet eigen
• Patronen (aangeboren immuunsysteem/innate)
o Vreemd (niet-eigen) vs. Gevaar (eigen)
o Vreemd: Pathogen-Associated Molecular Patterns (PAMPs)
o Gevaar: Damage-Associated Molecular Patterns (DAMPs)
Wat zijn fysieke/chemische barrières?
• Voor de huid (fysiek)
o Bestaat uit:
▪ meerlagig epitheel
▪ hoornlaag (wordt steeds ververst)
▪ vetzuren → making hechting lastiger
▪ commensalen (microbiële bacteriën → voorkomen hechting)
• Voor de slijmvliezen (fysiek)
o Trilharen, zuurgraad, slijm, stroming, commensalen bacteriën
• Antimicrobiële eiwitten (chemisch)
o Lysozym, defensinen, collectinen
, Aangeboren Verworven
Aspecifiek Specifiek
Patroonherkenning Antigeen herkenning
Onmiddellijke actie Duurt 4-5 dagen voor actie
Initiatie ter plaatse Begint in specialistische organen (lymfoïde
organen)
In principe niet beter bij vaker dezelfde bacterie Geheugen → dus werkt sneller
- kan licht getraind worden - T cellen nemen shortcut en werken snel
Cellen van het immuunsysteem
Beenmerg → begint de ontwikkeling van al je bloedcellen, begint in de hematopoietische stam cellen
Macrofaag → ontstaat uit de monocyt
Cellen van het aangeboren immuunsysteem
Granulocyten
- kortlevende fagocyt
- in het bloed
- neutrofielen → afweer van bacteriën, is een fagocyt dus neemt bacteriën op
,- basofielen en eosinofielen → afweer tegen parasieten/allergie
Fagocyten
- langlevende fagocyten
- voorloper → de monocyt
- macrofaag zit in weefsels
- macrofaag → fagocytose en activatie van bacteriële mechanismen, Antigen presentatie
- dendritische cel → antigeen opname in perifere sites, Antigeen presentatie (zorgt voor activatie van
T-cellen)
Mestcellen (mast cell)
- vrijlating van granules die histamine en actieve agenten bevat
NK cellen (Natural Killer)
- is een cel van het aangeboren immuunsysteem, herkent virale/stress patronen
- secretie van lytische granulen die sommige virus-geïnfecteerde cellen doodt (en kanker cellen)
Herkenning aangeboren immuunsysteem
• Herkennen patronen
o Vreemd signaal: PAMP
▪ Is een molecuul
▪ pathogen associated molecular patterns
o Gevaar signaal: DAMP
, ▪ danger/damage associated molecular patterns
• Pattern Recognition Receptoren (PRR)
o extracellulair, op celmembraan en intracellulair (herkennen virussen)
o slechts een beperkt aantal en meerdere op 1 cel
Patroon herkenning
-T-cellen hebben 1 type antigeen receptor en is super specifiek
Brug naar verworven immuunsysteem
- wordt gevormd door dendritische cellen
- antigenen presenteren
Verworven immuunsysteem
• B cellen/B lymfocyten (kan nog niks, moet geactiveerd worden)
o Na activatie:
▪ Plasmacellen → kan antilichamen uitscheiden
▪ Geheugencellen
• T cellen/T lymfocyten
o Na activatie:
▪ CD4+ helper T cellen
→ helpen bij de immuunrespons in het algemeen
→ verschillende sub soorten
▪ CD8+ cytotoxische T cellen
→ gekenmerkt door CD8, kunnen virussen en kanker cellen opruimen
▪ Geheugencellen
,Herkenning verworven immuunsysteem
• Antigeen!
• B cellen/lymfocyten
o antigeenreceptor: B-celreceptor (BCR)
• T cellen/lymfocyten
o antigeenreceptor: T-celreceptor (TCR)
o binding TCR met antigeen gebonden aan MHC
▪ major histocompatibility complex: MHC
MHC (HLA)
- is belangrijk om antigenen te presenteren aan T-cellen
- alle cellen (met een kern) hebben MHC-molecuul (klasse I)
- in MHC stukje van eiwit
→ alle eiwitten van een cel worden zo aan het immuunsysteem getoond
Oefening:
Opgave Aangeboren Verworven
Bacterie meteen opgegeten X
door cel
Vaccinatie X
Cel fagocyteert bacterie en laat X X
deel zien aan T-cel
Aantal dagen na infectie wordt X
bacterie opgeruimd
Tumor cellen worden gedood X X
Reumatoide arthritis (X) X
Worm-infectie X
Lymfoïde organen
• Alle organen die betrokken zijn bij het
immuunsysteem
• Primaire lymfoïde organen
o Vorming/rijping van alle immuuncellen
(bloedcellen)
o Zit in thymus en beenmerg
• Secundaire lymfoïde organen
o Activatie van B en T cellen
o Zit in milt, lymfe knopen, MALT
Primaire lymfoïde organen
• Beenmerg
, o Ontwikkeling alle bloedcellen
o Uitrijping B cellen → cellen moeten uitgeselecteerd worden (negatieve selectie)
• Thymus
o Uitrijping T cellen (pos (herkenning van MHC) en neg selectie)
Secundaire lymfoïde organen
• Milt
o verwijderen oude en beschadigde rode bloedcellen
o antigeen binnen via het bloed
• Lymfeklieren
o zorgen voor de goede werking van immuunsysteem en werken als filters voor
vreemde deeltjes en kankercellen
o antigeen binnen via lymfe, vanuit weefsels
• Mucosageassocieerde lymfoïde weefsels (MALT)
o initieert immuun responsen op specifieke antigenen die langs alle
slijmvliesoppervlakken worden aangetroffen
o antigeen rechtstreeks via epitheel
Les 2
Fysieke/chemische barrières
Fysiek
• Epitheelweefsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MadelonStriekwold. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.