Samenvatting
Samenvatting Geowijzer (hoofdstuk 6 t/m 10)
Hierbij een samenvatting van het boek 'Geowijzer' voor de kennistoets OJW. De samenvatting gaat over de volgende hoofdstukken: H6, H7, H8, H9 en H10.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: phebelemstra • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hogeschool Arnhem en Nijmegen2019-2020
AARDRIJKSKUNDE
Uitgebreide samenvatting Geowijzer
Hoofdstuk 6 t/m 10
,Hoofdstuk 6: bevolking en ruimtelijke inrichting
6.1 Bevolkingsaantallen
Demografie
Demografie is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van de veranderingen in
de omvang, de samenstelling en de ruimtelijke verdeling van de bevolking. Demografen
bestuderen de ontwikkeling van de bevolking door te kijken naar geboorte, sterfte en migratie.
Geboorte en sterfte
Het aantal mensen in een gebied verandert door natuurlijke (geboorte en sterfte) en door
sociale (immigratie en emigratie) factoren.
Het geboortecijfer geeft het aantal levendgeborenen per 1.000 inwoners per jaar aan. Het
sterftecijfer is het aantal sterfgevallen per 1.000 inwoners per jaar.
De zuigelingensterfte is een leeftijdsspecifiek sterftecijfer. Het geeft het aantal kinderen weer
1.000 levendgeborenen dat in een kalenderjaar overlijdt voordat de leeftijd van één jaar is
bereikt.
Emigratie en immigratie
Migratie is een verandering van woonplaats van mensen. Emigratie is het verlaten van een
land. Immigratie is het binnenkomen van een land. Vestiging en vertrek zorgt voor een
vestigingsoverschot of een vertrekoverschot. Samen zijn ze verantwoordelijk voor de sociale
bevolkingsgroei. Vestiging en vertrek bij elkaar opgeteld vormen het migratiesaldo.
Demografische transitie
De ontwikkeling van de geboorte- en sterftecijfers van West-Europese landen wordt
weergegeven in het demografische transitiemodel. Het model toont in vier fasen de overgang
van hoge geboorte- en sterftecijfers naar lange geboorte- en sterftecijfers.
6.2 Leeftijdsopbouw van de bevolking
Bevolkingsopbouw
Bij de bevolkingsopbouw kijkt men bij de indeling van de bevolking naar demografische,
sociaal-culturele of sociaaleconomische kenmerken. De demografische (de leeftijdsopbouw)
worden weergegeven in een bevolkingsdiagram. Op de verticale as worden met stavend de
leeftijdsgroepen weergegeven. De staven zijn in tweeën gedeeld: links staan de mannen en
rechts de vrouwen. Op de horizontale as wordt het aantal personen in een bepaalde
leeftijdsgroep weergegeven.
Er worden drie hoofdvormen van bevolkingsdiagrammen onderscheiden: de piramide, de urn
of univorm en de granaatvorm.
De piramide is kenmerkend voor een jonge bevolking.
De granaatvorm is de overgang tussen de piramide en de univorm. Alle leeftijdsgroepen zijn
ongeveer even groot.
De univorm is kenmerkend voor een verouderde bevolking. De geboortecijfers nemen af en
de sterftecijfers nemen toe.
Demografische druk
Om de verhouding tussen het economisch productieve en het economisch niet-productieve
deel van de bevolking aan te geven, wordt het begrip demografische druk gebruikt. De niet-
productieven zijn de 0 tot 20-jarigen en de mensen die 65 jaar of ouder zijn. Deze worden
financieel onderhouden door de productieven. Om de demografische druk te berekenen deelt
men het aantal niet-productieven door het aantal productieven en vermenigvuldigt dit met 100
procent.
, Vergrijzing wil zeggen dat het aandeel mensen dat ouder dan 65 jaar is, stijgt. Ontgroening
wil zeggen dat een afname is van het aantal mensen dat jonger dan 20 jaar is.
De sterke vergrijzing in Nederland wordt veroorzaakt door een toename van de
levensverwachting.
6.3 Buitenlandse migratie
Push- en pullfactoren
Migratie is altijd ingegeven door push- en pullfactoren. De redenen om te willen vertrekken,
heten pushfactoren. Het zijn negatieve factoren. Factoren die iemand aantrekken heten
pullfactoren.
Er zijn drie verschillende soorten push- en pullfactoren:
1. Factoren van economische aard
Mensen die om deze reden verhuizen, zijn opzoek naar een beter leven. Ze hopen
elders een betere baan te vinden of gaan ergens een opleiding volgen. Dit proces wordt
arbeidsmigratie genoemd.
2. Factoren van politieke aard
Mensen die om politieke redenen weggaan van huis, zijn vaak op de vlucht voor
oorlogen tussen staten, etnische conflicten, vervolging op grond van ras, seksuele
geaardheid, geloof of politieke overtuiging.
3. Factoren van fysische aard
Natuurlijke factoren zoals het klimaat, het landschap en het milieu worden fysische
factoren genoemd.
Allochtoon of autochtoon
Allochtoon betekent van elders afkomstig of iemand van wie één of beide ouders in het
buitenland zijn geboren. Een autochtoon is iemand waarvan de ouders beide geboren zijn in
het land waarin diegene leeft.
6.4 Binnenlandse migratie
Urbanisatie
De uitvinding van de stoommachine en de daarop volgende industrialisatie zijn van grote
betekenis geweest voor de urbanisatie van Nederland. De mechanisatie van het platteland was
een belangrijke pushfactor. Machines namen het werk van arbeiders over en zij vertrokken
naar de stad om daar in fabrieken te gaan werken.
De industrialisatie had als gevolg dat de stad vervuilde. De rijkere stedelingen zochten een
aangenamere woonomgeving. Veel welgestelden besloten van de stad naar het platteland te
verhuizen (suburbanisatie).
Wedenopbouw en woningnood
Tijdens WO II zijn veel huizen vernield en hierdoor ontstond een woningnood. Er werd op
grote school flats gebouwd.
Suburbanisatie
Suburbanisatie betekent de verstedelijking van het platteland rond de grote stad. De dorpen
rondom de grote steden groeiden snel. De bevolkingsdichtheid steeg in het westen van
Nederland en daalde in Noord, Zuid en Zuidwest-Nederland.
Groeikernen
De overheid wilde de open ruimtes niet volledig laten volbouwen. Dit probeerde ze te
bereiken door het beleid van gebundelde deconcentratie uit te voeren. Op deze manier kon het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ihjwerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen