Abdomen college aantekeningen. Dit bestand bestaan uit colleges die zijn gegeven tijdens het vak Abdomen (AB_1182). Schrik niet van het aantal pagina's, want dit komt door de vele ondersteunde plaatjes uit de dia’s (hierdoor wordt de stof nog duidelijker). Dit vak is een verplicht vak voor 2e jaa...
HC 14, 20-1
Anatomie urinewegen
Urinewegen -> ‘the tract through urine passes and which consist of the
renal tubules and renal pelvis of the kidney, the ureters, the bladder, and the urethra’
Hogere urine wegen
Positie van nieren
Locatie van de nieren
- onder de thorax – retroperitoneaal aan de rugzijden.
- beschermd door lagere ribben: - R = Th12 – L3
- L = Th11 – L2
- R zit lager omdat daar de lever zich bevindt.
- ‘mobiele’ nieren -> nieren gedeeltelijk gefixeerd.
- zitten vast (en ‘ingepakt’) in een vetkapsel.
- bewegen naar L4 met respiratie
Ventrale buikwand
- denkbeeldige lijnen bij herkenningspunten.
- zo verdeeld in regio’s.
- gebruikt voor aanduiding klachten.
- bijv. lumbalis (vooral achterkant)
- bijv. hypochondriaca (onder de ribben)
- pijn (bijv. nierbekken ontsteking).
- regio: pubica en lubmalis.
- met name in flanken.
Nabij L nier Nabij R nier
anterior: - milt, maag en pancreas - lever, duodenum
- flexura colica (darm) - flexura colica
posterieur: - diafragma - diafragma
- ribben - ribben
- m. psoas (achterkant van de heup) - m. psoas
- hogere urine wegen: - nieren met nierbekken
- ureter (retroperitoneaal ) richting de blaas
- lagere urinewegen: - blaas (evt. prostaat)
- urethra (langer bij mannen)
Relatie peritoneum
- locatie achter peritoneum -> retroperitoneaal
- peritoneum: - membraan in het abdomen.
- bekleed buikwand en omvat organen.
- onderscheid buikholte en retroperitoneum.
- dichtbij de wervelkolom – met vena cava en aorta.
Reis naar retroperitoneum: (1) (2) (3)
1. openen buikholte
- navel en blaas -> lig. mediales (urognes)
- oude arteriën naar de placenta -> lig. mediales
- oude vein van de placenta -> lig. teres hepatis
2. verplaatsen vetschort (omentum majus)
3. verwijderen dunne darm (ileum en jejunum)
4. doornemen mesenterium en verwijderen van de maag.
5. blaas en rectum zijn subperitoneaal. (4) (5) (5)
- fascia transversalis loopt helemaal door naar achteren.
,In doorsnede:
- nieren dus achter buikholte.
- bekleed door peritoneum, dus retroperitoneaal.
- bijv. transversaal -> liggen en L=L en R=R (kijken vanuit de voeten).
- vena cava altijd R van aorta (in scan dus vaak L).
Nieren beschermd door fascia
- fascia renalis (Gerota)-> voortzetting fascia transversalis.
- splitst rond nier in 2 bladen: - prerenaal blad (Gerota)
- postrenaal blad
- functie: - fascia: bescherming.
- vet: ondersteuning.
- opbouw in lagen:
- fascia renalis is buitenste bindweefsellaag.
- buiten fascia -> pararenaal vet <caudaal
- binnen fasica -> perirenaal vet -> capsula adiposa coronaal^
- binnenste laag is nierkapsel -> capsula fibrosa
- grote vaten in eigen vetkapsel.
Nier
- binnenste laag is fibreus kapsel.
- rek op kapsel geeft pijn.
- hilum -> nierpoort – geeft toegang tot de nier.
- bevat: a. renalis, v. renalis, urineleider, zenuwtakjes en lymfevaten.
Functie van nieren:
- filteren en afvoeren afvalstoffen.
- reguleren vochthuishouding (zouten en mineralen concentraties)
- reservoir voor urine.
- bij ontstopping (bijv. blaasgruis/steen) geeft gelijk probleem.
Binnen aanzicht nier – onderverdeling in nierweefsel
- schors -> cortex
- tussen piramides uitstulpingen van schors -> columna renalis
- merg -> medulla
- bestaat uit piramides renalis (1/2)
- staan in contact met verzamelsysteem.
- papilla renalis -> plaats van contact (puntje).
- verzamelsysteem -> calices majores splitst in 2-3 calices minores
- heel goed doorbloed, dus heel veel vertakkingen van a. renalis.
- bij schade, kans op slechte doorbloeding.
Introductie fysiologie
- nierarterie splitst op en leid naar pirmaides .
- bevindt zich tussen medulla en cortex
- leidt uiteindelijk naar nefron -> basiseenheid van de nier
- nefron – functie: bloed gefilterd en productie van urine
- corticale en juxtamedullary nefronen
Opbouw nefron
- capsule glomerularis (Boman)
- serie van vaten leidend naar verzamelbuis.
- onder hoge druk bloed door kapsel
- functie: filtratie van bloed mogelijk
, Urineleiders en pathologie
Transport van urine
- opvang in verzamelsysteem -> pelvis renalis (nierbekken)
- bij overgang naar urineleider -> ureter
- volgende stap in transport m.b.v. peristaltiek
- dus ook gespierde wand -> gladspierweefsel (actief – sympatisch)
- leidt tot aan de blaas.
Vernauwingen in ureter – natuurlijk
- overgang pelvis naar ureter.
- kruising gonadale vaten (testicularis/ovarica).
- kruising a. iliaca communis/externa.
- inmonding in blaas.
-> vaak komen hier nierstenen achter te hangen.
- locatie van klachten bij nierstenen: - stenen ‘loopt vast’
- geven obstructie van afvloed urine;
- leiden tot verwijding van lumen -> hydronefrose
- hydronefrose -> veel druk omliggende structuren en nier kan stuk gaan.
- hoe: verwijding van lumen in de nieren.
- symptomen: koliek achtige pijn (spieren blijven contraheren)
- oplossing: wellicht orgaandonatie
- terugvloei van urine naar de nier is heel slecht (hoort niet).
Lagere urine wegen
Blaas en prostaat
Inmonding ureter
- onder hoek toegang tot blaas.
- functie: anti-reflux van urine (voorkomt).
Inwendige anatomie
- ostium -> plaats van inmonding ureter.
- regio tussen ostia -> trigonum (3 hoek ureter en urethra)
- bestaat uit stug bindweefsel.
- andere embryonale oorsprong en basis blijft gelijk.
- verdere wand van de blaas is spierweefsel -> m. detrusor.
- loop tin alle richtingen -> blaas kan goed samenknijpen.
Blaas als reservoir
- in totaal 2 sfincters voor opslag:
- m. sfincter urethrae internus (onwillekeurig)
- waar: boven prostaat
- functies: - voorkomt terugvloed ejaculaat.
- tijdens zaadlozing geen urine.
- beter ontwikkelt bij mannen – dezelfde functie? Geen idee
- m. sfincter urethrae externus (willekeurig – bewust)
- waar: onder prostaat – in bekken bodem.
- bij vrouwen: externe en interne sfinter dicht bij elkaar.
- mogelijke relatie met urineweginfectie.
- hogere kans op urineweginfectie
doordat de ureter: - wijder
- korter
- dichterbij anus is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninaburgering. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
