Abdomen college aantekeningen. Dit bestand bestaan uit colleges die zijn gegeven tijdens het vak Abdomen (AB_1182). Schrik niet van het aantal pagina's, want dit komt door de vele ondersteunde plaatjes uit de dia’s (hierdoor wordt de stof nog duidelijker). Dit vak is een verplicht vak voor 2e jaa...
HC intro, 7-1
Inleiding
Abdomen -> tussen het thorax en het bekken
- holte van dit gedeelte van de romp met daarin de belangrijkste organen.
Cursus
- combinatie anatomie en fysiologie.
- structuur van buik en buikholte.
- betrokken orgaansystemen (nier fysiologie wel lastig)
- relevante aandoeningen.
Leerdoelen
- bouw, ontwikkeling en topografie van het abdomen beschrijven en de daarin gelegen compartimenten en
structuren herkennen en benoemen.
- bouw en fysiologische aspecten van de tractus digestivus beschrijven en uitleggen en de topografie van de
bij de spijsvertering betrokken buikorganen herkennen en benoemen.
- bouw, ligging en (hoofd)functies van nieren en urinewegen beschrijven en uitleggen.
- pathofysiologie van enkele aandoeningen van het abdomen beschrijven en uitleggen.
- enkele aspecten van het geneeskundig proces beschrijven en uitleggen en kan reflecteren op het begrip
ziekte.
Studiestof
Fundamentals of Anatomy & Physiology -> Ch. 24 t/m 27
- Ch. 24 – The digestive System
- Ch. 25 (25.6 en 25.7) – Metabolism and Energetics
- Ch. 26 The Urinary System
- Ch. 27 – Fluid, Electrolyte and Acid-Base Balance
Overig:
- college dia’s
- studieopdrachten
- cursus documenten: - itemlijst anatomische termen
- multidisciplinaire richtlijn Ondervoeding
Fysiologie
- Ch. 24 -> checkpoints, figuren, tabellen en spotlights & kernvragen college
,Abdomen
HC 1, 7-1
Anatomie abdomenwand
Abdomen -> het gedeelte van het lichaam tussen de thorax en het bekken.
- de holte van dit gedeelte van de romp met daarin de belangrijkste organen.
Buikwand – abdomenwand (Eng: abdominal wall)
- stevige, maar flexibele wand.
- gekenmerkt door gelaagde structuur.
- functies: - bescherming tegen invloeden van buiten.
- houdt (met hulp) organen (deels) op hun plaats.
- creëert intra-abdominale druk.
- rol in ademhaling (buikspieren).
(- diafragma -> volledige uitademing op tepellijn & ontspanning onderkant van ribben)
- onderverdeling: - anterolaterale buikwand -> - van xiphoïd (onderkant sternum) tot bekken.
- flank tot flank.
- dorsale buikwand -> ong. gelijk met lumbale wervels.
Anterolaterale buikwand – opbouw in lagen
- huid en vetweefsel.
- bindweefsel en spieren.
- vetweefsel en binnenbekleding (= parietale peritoneum, buikvlies).
1e stap – huid en vetweefsel
- vetweefsel -> subcutaan vetweefsel.
- indeling in regio’s, want: - voor gebruik in praktijk.
- referentiekader klachten.
- bijv. : - regio epigastrica -> hoog midden – rondom maag.
- regio umbilicalis -> midden – rondom navel.
- regio inguinalis -> L onder – rondom lies.
- indeling in kwadranten, want: in kader van lichamelijk onderzoek.
- bijv. Links / Rechts & Boven / Onder
Anatomie heeft een rol in de klachten.
- bijv. eerst pijn rondom de navel, dan ziek en niet willen bewegen -> RO -> blinde darmontsteking.
- mogelijk gevolg: appendicitis -> perforatie, alle prut in de buikholte -> peritonitis (buikvlies
ontsteking -> sepsis -> septische shock -> dood.
Subcutis
- onderscheid in: - fascie van Camper -> vetweefsel.
- fascie van Scarpa -> bindweefsel (voor de spieren)
(- tijdens operatie beide lagen hechten.)
- bevat oa: - oppervlakkige (sensorische) zenuwen
- bloedvaten
- lymfevaten
- zweetklieren en haarzakjes
,Abdomen
Tweede stap – meer diepte in
- spieren en diepe fascia
Buitenste schuine buikspier – m. obliquus externus abdominis
- loopt van lateraal hoog naar mediaal laag. (externus) (internus)
- ontspringt van: ribben 5 t/m 12 (thorax).
- hecht aan op: - linea alba – verzameling van vezels (kruising).
- os pubis – schaambeen.
- crista iliaca – bekkenkam.
Binnenste schuine buikwand – m. obliquus internus abdominis
- vezelverloop van lateraal laag naar mediaal hoog.
- ontspringt van: - peesblad rug (ext. vs int.)
- crista iliaca.
- hecht aan op: - ribben 10 t/m 12.
- linea alba. (R externus & L internus)
(- Apollo’s belt’ – Adonis belt -> V bij afgetrainde mensen (begrenzing van deze spier)).
Combinatie van schuine buikspieren -> maken serie van bewegingen mogelijk.
- contractie externus vs internus -> laterale flexie torso – rotatie naar tegengestelde kant.
- contractie externus + internus -> lateraalflexie torso – naar dezelfde kant. (ext. + int.)
Dwarse buikspier (binnenste spierlaag) – m. transversus abdominis
- ontspring van: - arcus costae (ribbenboog).
- peesblad rug.
- crista iliaca.
- hecht aan op: - linea alba.
- os pubis.
- kenmerken: linea arcuata (gat voor m. rectus adbominis)
- contractie: rotatie torso (naar zijkant)
- houdt eigenlijk alles samen.
- bijv. bij sporten, navel intrekken (bij pilates)
Rechte buikspier – m. rectus abdominis (six/eightpack spieren).
- ontspringt van: os pubis.
- gat door het peesblad van m. transversus abdominis
- hecht aan: - xiphoïd.
- rib 5 t/m 7.
- opgedeeld in een aantal segmenten -> 6 of 8).
- contractie: flexie torso (naar voren)
- ook bij: actieve uitademing (of schreeuwen of blazen) & liggend overeind komen.
Samenkomst buikspieren
- buikspieren strekken uit met peesbladen -> vormen samen rectusschede – rectus sheath
- dus aponeurosen van buikspieren omvatten m. rectus.
- let op: verschil op hoogte linea arcuata (voor)
- onder linea arcuata -> zijn alle peesbladen anterieur (ventraal) van m. rectus.
Verdeling aponeurosen:
m. transversus abdominis
m. obliquus internus abdominis
m. obliquus externus abdominis
<- achterkant
, Abdomen
Derde stap
- fascia transversalis – loopt door over de hele breedte.
- extraperitoneaal vetweefsel.
- peritoneum parietale (buikvlies).
(- deel dat organen omvat: peritoneum visceraal).
Binnenbekleding: - binnenzijde van m. transversus ligt fascia transversalis.
- binnenzijden van fascia transversalis ligt peritoneum parietale.
Peritoneum: - parietale binnenbekleding van wand.
- viscerale omvat van organen.
Peritoneum parietale
- overblijfselen van ontwikkeling (loopt namelijk vanuit de navel).
- maakt ‘vouwen’ -> plicae
- middelste is plica umbilicalis mediana
- bevat lig. umbilicale medianum.
- restant urachus (verbinding met blaas).
- hiernaast (lateraal) plica umbilicales mediales
- bevat ligg. umbilicles mediales.
- restant aa. umbilicales (bloed terug via vaten door bekkengebied).
- buitenste is plica umbilicales laterales
- bevatten a. en v. epigastrica inferior (zitten zowel L als R)
(- boven navel ligament dat aan lever vast zit – lig. falciforme (hepatis))
Transversale doorsnede – boven linea arcuata
- huid – grijs
- subcutis – paars
- cirkelende spierlaag – bruin
- anterolaterale buikwand – onder
- dorsale buikwand – boven (rug)
- volgende fascie – blauw
- fascia transversalis -> bindweefsel geheel rondom
- binnenste bekleding – groen
- peritoneum parietale (buikholte) -> membraan niet geheel rondom
- want achter: retro peritoneum, bijv. nieren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninaburgering. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.