Artikel – New Governance Arrangements – Koppenjan
Maatschappelijke uitdagingen die niet naar beneden gehaald kunnen worden door
traditionele bestuur methoden zijn hiërarchie, de markt, netwerken en maatschappelijke
zelfbestuur. Deze uitdagingen bevatten o.a. regionale economische ontwikkelingen,
stedelijke vernieuwing, sociale ongelijkheid, klimaatverandering, economische groei etc. Dit
worden ‘slechte’ problemen genoemd. Ze zijn complex op een maatschappelijk level. De
oplossing van gister is het probleem van vandaag.
Complexe maatschappelijke problemen hebben een goed bestuur nodig, maar veel
bestaande organisatorische en bestuur inrichtingen zijn ver van geschikt voor deze taak.
Traditionele publieke administratie faciliteert de opkomst van de welvarende staat in de 20e
eeuw en nam deel in de afwijzing van arm bestuur en corruptie, gekarakteriseerd door de
combinatie van de hierarische, rationele bureaucratische manier van organiseren en
representatieve democratie.
De New Public Governance
(NPG) is evident voor de
opkomst van netwerk bestuur en
vele vormen van
samenwerkend bestuur.
Ondanks dat netwerk bestuur
samenwerking en horizontale
administratie faciliteert, deze
manier van besturen heeft ook
risico’s. Problemen zoals
exclusie en gelimiteerde
transparantie kunnen ontstaan.
Het succes van nieuwe
bestuurlijke inrichtingen ligt in hun hybriditeit, waardoor ze op een slimme manier kunnen
dealen met ‘slechte’ problemen. Ze zijn hybride, omdat ze de grenzen van traditionele
sectoren overgaan (staat, markt, netwerk en maatschappij). Ze gebruiken innovatieve
manieren voor verschillende maatschappelijke actoren. Deze nieuwe vormen van organisatie
en bestuur vertrouwen op informele mechanismen en ‘zachtere’ bestuurlijke methoden en
krijgen het voor elkaar het gat de dichten tussen individuen, organisaties, domeinen en
administratieve levels.
Er zijn veel meer hybride organisaties.
Een hybride organisatie is een publieke instelling die ook op de markt actief is. Voorbeelden zijn
universiteiten die ook onderzoek voor externe opdrachtgevers verrichten woningcorporaties die zich
als projectontwikkelaars gaan profileren en (in Nederland) ROC’s die ook opleidingstrajecten voor
bedrijven gaan verzorgen.
Bij overheden komen zulke organisaties ook voor, onder invloed van het New Public Management.
Hybriditeit kan zowel positieve als ook negatieve gevolgen hebben. Een positief effect is het ontstaan
van synergie. Negatieve effecten zijn bijvoorbeeld concurrentievervalsing en oneerlijke concurrentie.
Er zal een situatie gecreëerd moeten worden waarbij er sprake is van smart hybridity. Er
moet gekeken worden hoe deze nieuwe hybride inrichtingen in de praktijk werken. Hybriditeit
wordt vaak gebruikt in de publieke administratie of management als een paraplu begrip en
niet hoe het van nature in elkaar steekt en hoe het slim gebruikt kan worden als een slimme
vorm van bestuur.
, artikelen inleiding bestuurskunde
Artikel - Staat van de bestuurskunde – Schillemans
De bestuurskunde in Nederland is nu ongeveer 40 jaar oud. De vereniging van
Bestuurskunde is opgericht in 1974.
Bestuurskunde als eerstelijnswetenschap
De bestuurskunde leunt traditioneel op de eufemistische gemunte steundischiplines
sociologie, politicologie, recht, economie en management. Bestuurskundige kennis is altijd
domein-gericht en betrokken op concrete bestuurlijke verschijnselen in hun specifieke
context. De bestuurskundige verhoudt zich tot de andere sociale wetenschappen enigszins
zoals de huisarts zich verhoudt tot medisch specialisten. De specialisten excelleren in
specifieke kennis op één terrein, de huisarts moet van alle markten thuis zijn en vooral ook in
staat zijn om in goede verbinding te staan met die verschillende specialisatiegebieden.
Bestuurskunde heeft ook raakvlakken met communicatiewetenschap en psychologie. Ook
taalwetenschappers, geografen, data-analisten, filantropen en milieukundigen zijn aan bod
gekomen.
Op de voorgrond: spanning tussen rigueur en relevantie
Als eerstelijns wetenschap wil de bestuurskunde praktisch en bestuurlijk relevant zijn; als
eerstelijns wetenschap heeft het ook wetenschappelijke ambities levert spanning op die in
debatten, survey, interviews en meer persoonlijke essays naar voren treden.
Er is dus een bepaalde spanning tussen rigueur en relevantie. Om maatschappelijk relevant
te zijn zal de bestuurskunde logischerwijs antwoord moeten geven op de vragen uit de
maatschappij en in het bestuur. Toch lijkt dit steeds moeilijker te zijn vanwege de steeds
hogere eisen van wetenschappelijke rigueur (strengheid).
Politieke wetenschappen weten dankzij betere onderzoeksmethoden steeds meer, maar
hebben tegelijk steeds minder te vertellen.
Op de achtergrond: waar zijn de kritische en publieke bestuurskunde?
De bestuurskundige zorg dat de toenemende rigueur de relevantie ondermijnt, verbleekt in
contrast met de stand van zaken in die andere disciplines. De bestuurskunde is in
vergelijking met sociologen en politicologen wel een heel braaf wetenschapsgebied dat,
zowel in academische als in beleidsgerichte vorm, vaak weinig kritisch en reflexief is.
Burawoy onderscheidde de sociologie op twee dimensies. Aan de ene kant is er een
onderscheid tussen wetenschappers naar het publiek dat zij adresseren. Het moge duidelijk
zijn dat het onderscheid tussen rigoureuze en relevante bestuurskunde precies op dit
breukvlak is gesitueerd. Aan de andere kant echter onderscheidt Burawoy ook de reflectieve,
kritische wetenschap van de instrumentele positieve wetenschap.
De founding fathers van de bestuurskunde (…) wilden de bestaande instituties niet
omverwerpen, maar ze professionaliseren. Het vakgebied is van meet af aan zo op de eerste
dimensie van Burawoy gedefinieerd als een instrumenteel vakgebied.
Naast de rigoureuze en relevante bestuurskunde, ook investeren in de kritische-reflectieve
bestuurskunde.
De bestuurskunde is geënt op het fundamentele onderscheid tussen politiek en beleid,
waarbij de bestuurskunde buiten het eerste blijft en het tweede wil versterken. In
hedendaagse termen: het ‘wat’ van beleid is voor de politiek en de politicologen, het ‘hoe’
voor het bestuur en de bestuurskundigen.
De bestuurskunde is in zekere zin de ‘uncritical companion’ van hedendaags bestuur, die
vaak veel begrip toon en een luisterend oor heeft voor de complexe praktijk van publieke
actoren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SFB98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,90. Je zit daarna nergens aan vast.