Een aanleiding ontstaat als er een verschil is tussen een situatie die je aantreft en de situatie
die je verwacht. De situatie vraagt vaak om een analyse, en daarna om aanpassing of
maatregelen.
§1 Een aanleiding herkennen
Met een aanleiding geef je de achtergrond, de reden om een onderzoek naar een bepaalde
situatie te starten. Zonder aanleiding heeft een onderzoek geen bestaansrecht. Een
aanleiding kan zowel tot een kennisvraag (fundamenteel onderzoek) als tot een
praktijkvraag (praktijkgericht onderzoek) leiden. In praktijkonderzoek is meestal sprake van
een praktijkprobleem dat met behulp van onderzoek wordt opgelost.
Hoe herken je een aanleiding? Laat de opdrachtgever vertellen over het traject dat heeft
geleid tot het probleem of de vraag die er ligt. Stel de juiste vragen: wat is er gebeurd, bij
wie, wanneer, waar, waarom? In het antwoord op de vragen zit de aanleiding besloten.
§2 Aanleiding opstellen met de 6W-methode
Een handig hulpmiddel bij het opstellen van de aanleiding is de 6W-methode. Deze methode
bestaat uit 6 vragen die jij als onderzoeker over het mogelijke project stelt. Met het antwoord
op deze vragen moet je in staat zijn de aanleiding te formuleren. De methode is
geïntroduceerd door Migchelbrink. Hij zet de methode in tijdens de probleemanalyse en -
afbakening. Hij maakt gebruik van 5 W-vragen en 1 H-vraag.
6W-methode
1. Wat is het probleem? Hoe is de te onderzoeken situatie omschreven, is duidelijk
wat er wordt bedoeld?
2. Wie heeft het probleem? Je gaat na wie de spelers bij het onderwerp zijn, de
betrokken eenheden, het domein.
3. Wanneer is het probleem ontstaan? Een tijdsbepaling.
4. Waarom is het een probleem? Probeer de daadwerkelijke reden voor het
onderwerp te achterhalen.
5. Waar doet het probleem zich voor? Zijn bepaalde aspecten van het probleem
belangrijker dan andere, zijn er bepaalde probleemgebieden aan te wijzen?
6. Waardoor ontstaat het probleem? Wat is de aanleiding? Waarom is het onderzoek
nodig?
§3 Informatie verzamelen (tijdens het vooronderzoek)
Meestal zijn onderzoeksopdrachten breed geformuleerd. Je eerst stap is nu: jezelf
oriënteren op het onderwerp en het zo goed mogelijk afbakenen. Ook ga je na of er al
eerder iets over dit onderwerp is gepubliceerd, en of er modellen bestaan die mogelijke
oplossingen bieden. Deze fase wordt aangeduid als vooronderzoek. Informatie verzamelen
doe je natuurlijk tijdens het hele onderzoek.
Vooronderzoek = probleemanalyse
, Over de term vooronderzoek bestaat veel verwarring. Vooronderzoek vindt plaats
voorafgaand aan het hoofdonderzoek. Hoe kun je vooronderzoek doen?
- Je gaat op zoek naar achtergrondinformatie over je onderwerp.
- Je zoekt literatuur over eerder gepresenteerde onderzoeksresultaten.
- Je verzamelt materiaal door met een paar mensen te spreken.
Een vooronderzoek heet ook wel probleemanalyse.
Zoek- en vindplaatsen van informatie
Waar vind je de informatie die je nodig hebt? Een eerste vindplaats kan het archief of
documentatiecentrum van je opdrachtgever zijn. Daar vind je misschien documenten die de
aanleiding voor het onderzoek verduidelijken. Vergelijkend materiaal kun je via internet
vinden. Wil je een theoretische achtergrond en ben je op zoek naar eerder onderzoek over
een specifiek onderwerp, dan kun je ook in de bibliotheken terecht.
Het is eigenlijk niet de vraag of er informatie over een bepaald onderwerp is, maar waar en
hoe je deze informatie moet zoeken en hoe je de vele resultaten verwerkt tot relevante
informatie. Er is steeds meer informatie beschikbaar. Het is belangrijk om je zoekopdrachten
zo specifiek mogelijk te maken. Dit zal het zoeken vergemakkelijken en dat je veel sneller
bruikbare informatie krijgt. In de afgelopen jaren zijn er veel tools ontwikkeld om het zoeken
naar informatie makkelijker te maken.
De kwaliteit van informatie die je krijgt is ook heel belangrijk. Op Wikipedia, of andere
lemma’s (naslagwerk met trefwoorden en uitleg) kun je veel informatie vinden, maar is het
ook betrouwbaar? Zoek je naar betrouwbare informatie, probeer dan de originele bron te
achterhalen. Herhaling van de gevonden informatie verhoogt de betrouwbaarheid van je
resultaten. De betrouwbaarheid van deze lemma’s wordt wel steeds groter, omdat experts
controleren de geplaatste informatie en gaan de herkomst van de informatie na.
6 stappen voor het zoeken naar informatie: Big6❑TM
De Big6❑TM is ontwikkeld door onder andere Berkowitz. Deze methode bestaat uit 6 regels
waarmee je de zoekopdracht omschrijft, op zoek gaat en je resultaten evalueert. Bij elke
zoektocht volg je 6 stappen, om zo tot een goed resultaat te komen:
1. Definieer het probleem, de zoekopdracht. Dit betekent dat je een zoekvraag
formuleert. Je stelt vast welke informatie je al hebt en welke informatie je nog moet
zoeken.
2. Bepaal waar je gaat zoeken. Bijvoorbeeld internet of de bibliotheek. Afhankelijk van
het onderwerp maak je keuzes voor de juiste plaats om informatie te zoeken.
3. Kies de juiste zoekstrategie. Bepaal op welke manier je in de gevonden boeken,
internetpagina’s of documenten op zoek gaat naar de informatie die jij nodig hebt.
Bijvoorbeeld: sleutelwoorden, index, inhoudsopgave en managementsamenvatting.
4. Bestudeer de informatie en selecteer wat je nodig hebt. Als je de verschillende
informatiebronnen leest, kun je bepalen of er overlap in de informatie zit.
5. Organiseer de informatie zo dat zij antwoord geeft op je vraag/probleem. Ordenen
en rubriceren op relevantie. De meest relevante documenten zul je als eerste
aanvoeren om je vraag te beantwoorden.
6. Evalueer het resultaat. Eventueel herhaal je de stappen, totdat je voldoende
informatie hebt om met een afgebakend onderwerp naar je opdrachtgever terug te
gaan, of om je onderzoeksvraag te beantwoorden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xninaxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.