Boekverslag De donkere kamer van Damokles Willem Frederik Hermans
Het mondeling Nederlands uiteindelijk in 6VWO afgerond met een: 8
Bevattend
- Samenvatting
- Analyse
- Tekstbelevingsverslag
Titel: de donkere kamer van Damokles
Schrijver: Willem Frederik Hermans
Samenvatting
Henri Osewoudt verlaat zijn geboortedorp om bij zijn oom en tante te gaan wonen omdat zijn moeder zijn
vader heeft vermoord. Hij groeit op in Amsterdam, heeft een relatie met zijn nicht en doet aan judo. Als hij
achttien is geeft hij aan geen interesse te hebben in studie, hij trouwt met zijn nicht, Ria Nauta, en verhuist
terug naar Voorschoten waar hij de sigarenzaak van zijn vader heropent. Zijn moeder komt bij Henri en Ria
inwonen. De oorlog begint. Osewoudt wordt afgekeurd en hoeft dus niet het leger in, maar helpt wel bij de
burgerwacht van Voorschoten.
Op een dag komt Dorbeck met wat andere soldaten de winkel binnen, Dorbeck laat een fotorolletje bij
Osewoudt achter om te laten ontwikkelen. Als Dorbeck twee dagen later terugkomt zijn de foto’s nog niet
klaar, maar heeft Nederland al gecapituleerd en wil Dorbeck dat Osewoudt hem een pak leent en zijn uniform
en pistool begraaft. Osewoudt doet dit alles. Als Osewoudt de foto’s wil ontwikkelen mislukt dit, maar omdat
hij zoiets niet aan Dorbeck wil vertellen koopt hij een Leica en maakt zelf foto’s van militaire objecten.
Hierna krijgt Osewoudt opnieuw een opdracht van Dorbeck. Hij moet naar Haarlem gaan en krijgt daar een
pistool in zijn hand gedrukt waarmee hij samen met Dorbeck en Zewüster een moord pleegt. Osewoudt is bang
dat de zoon van de drogist, die een NSB'er is, hen gezien heeft.
Osewoudt hoort een tijd lang niets van Dorbeck, maar ontvangt dan een brief of hij de foto's van het
allereerste rolletje naar een bepaalde postbus wil sturen. Osewoudt wil een ontmoeting met Dorbeck en gaat
dus naar de postbus toe om te zien wie de post ophaalt, het wordt opgehaald door een heilsoldate.
Vrij snel daarna wordt hij opgebeld door Elly Meier, zij zegt uit Engeland te komen en dringend op zoek te zijn
naar een schuilplaats. Hij brengt haar naar zijn oom in Amsterdam. Hij hoort via via dat zijn moeder en Ria zijn
opgepakt en kan nu zelf ook niet langer naar huis toe. Bij de Joodse studente Marianne, met wie hij een relatie
begint, laat hij zijn haar zwart verven. Hij lijkt nu precies op Dorbeck.
Opnieuw volgt er een opdracht van Dorbeck. Dit keer gaat het om een hoge man van de Gestapo die uit de
weggeruimd moet worden. Osewoudt werkt bij deze opdracht samen met een andere vrouw wanneer zij
beiden terugreizen met de trein wordt de vrouw opgepakt. Osewoudt niet. Maar wanneer hij diezelfde avond
met Marianne in de bioscoop zit ziet hij zijn eigen foto op het scherm verschijnen met als aankondiging dat hij
opgepakt moet worden. Hij vlucht wel maar het duurt niet lang of hij wordt opgepakt. Hij wordt gemarteld en
belandt in het ziekenhuis, maar wordt daaruit bevrijd. Hij duikt onder bij Labare waar hij in een volledig
verduisterde kelder foto's ontwikkeld. Maar ook hier is hij niet veilig want wanneer de Duitsers het pand van
Labare overvallen wordt Osewoudt toch opgepakt.
Tijdens deze tweede gevangenschap wordt Osewoudt beter behandeld, wat hij vooral te danken heeft aan de
hooggeplaatste Ebernuss die een zwak voor Osewoudt lijkt te hebben. Ebernuss probeert zijn vertrouwen te
winnen door Marianne, die Osewoudts kind draagt, vrij te laten. Toch twijfelt Ebernuss aan de verhalen die
Osewoudt over Dorbeck vertelt en wil daarom Dorbeck ontmoeten. Samen met Osewoudt gaat hij naar een
halfgeheim café waar inderdaad ook Dorbeck aanwezig is. Die laatste geeft hem kristallen om de wijn van
Ebernuss mee te vergiftigen en wanneer dat gebeurd is, vluchten Osewoudt en Dorbeck in de auto van
Ebernuss.
Dorbeck vertelt Osewoudt dat Ria nu samenwoont met de zoon van de apotheker en dat Marianne aan het
, bevallen is. Osewoudt krijgt een verpleegstersuniform waardoor hij door zijn kleine gestalte en baardloze
gezicht onherkenbaar is. Als Osewoudt bij de kraamkliniek aankomt en naar Marianne informeert, krijgt hij het
levenloze lichaampje van hun kind te zien.
Hij is erg van slag en een Duitse soldaat die wel wat vriendelijks wil doen voor de mooie vrouw waar hij
Osewoudt voor aanziet neemt hem mee in zijn auto en brengt hem naar Voorschoten. Daar doodt Osewoudt
Ria en nadat ze nog wat verder gereden zijn doodt hij ook de Duitser. Met behulp van een arts komt hij
uiteindelijk in Breda, dat al bevrijd is. Daar meldt hij zich direct maar tot zijn grote verbazing, wordt hij
gearresteerd. Hij wordt zelfs naar Groot-Brittannië gebracht en het lukt hem niet om te bewijzen dat hij geen
verrader is. Dorbeck is de enige die hem vrij zou kunnen pleiten, maar die is onvindbaar.
Het enige bewijs dat hij heeft is het uniform van Dorbeck wat in zijn tuin begraven ligt. Ze gaan dit opgraven
maar er blijkt niets meer van over te zijn. Ook wordt oom Bart nog bezocht voor bewijzen, maar de man kan
nauwelijks meer praten omdat de Duitsers zijn tong eraf hebben gehakt. Als laatste komt er nog een tandarts
die doormiddel van het onderzoeken van de tanden van een lijk het bestaan van Dorbeck wil bewijzen. Op het
laatst komt er nog een psychiater van zijn moeder binnen die hem vertelt dat hij misschien onder hetzelfde
lijdt, waaraan zijn moeder heeft geleden, waanbeelden. Osewoudt ontkent dit geheel, en gelukkig wordt zijn
verloren Leica weer gevonden. Hierop stond waarschijnlijk nog de foto waarop hij met Dorbeck afgebeeld
staat. Helaas mislukken de foto’s bij het ontwikkelen. Hij neemt de hele strook foto’s mee in zijn hand en rent
het gebouw uit, roepend om Dorbeck. Buiten wordt hij doodgeschoten.
Analyse
1. Verklaring titel en ondertitel
De titel is gebouwd uit twee delen, het ene deel de donkere kamer zou kunnen verwijzen naar de
ruimte waar Osewoudt foto’s ontwikkelt voor het verzet. Het tweede deel, Damokles zou kunnen
verwijzen naar een mythologisch figuur. Damokles is een dienaar van Dionysius en wil voor een dag
de macht van zijn heerser. Je zou kunnen zeggen dat er continu een dreiging staat op het leven van
Osewoudt.
2. Motto
Men zou kunnen willen zeggen: Dan moet hij er toch zijn als ik hem zoek.
Dit motto slaat terug op Dorbeck. Hij was er wel als Osewoudt hem niet nodig had, om Osewoudt
een opdracht te geven. Maar wanneer Osewoudt Dorbeck het hardst nodig heeft, is hij er niet.
Dorbeck is dus als het ware verdwenen.
3. Genre
Het genre is: Psychologische roman en ook wel degelijk een oorlogsroman
4. Opgedragen aan
N.V.T
5. Thema
Dubbelgangers
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studiehulp2020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
