Thema's maatschappijleer havo 4. hoofdstuk 1: Wat is maatschappijleer? en hoofdstuk 2: De Rechtstaat. Alle dik gedrukte woorden uitgewerkt, maar ook extra informatie die op het SE wordt gevraagd. Uitgebreide samenvatting. Mijn SE cijfer was een 8.9.
Maatschappelijk Vier kenmerken
probleem 1. gevolgen voor grote groepen in de samenleving
2. veel aandacht in de media
3. moet gemeenschappelijk worden opgelost overheid bemoeit zich ermee
er komen nieuwe regels en wetten of aanpassing van de bestaande regels
een maatschappelijk probleem is meteen een politiek probleem
4. het probleem heeft te maken met tegenstellingen (oorzaken en oplossingen):
Politieke visies
Geloofs- of levensovertuigingen
Maatschappelijke positie
Dilemma Een lastige keuze uit 2 dingen die allebei voordelen of nadelen hebben
Rechtsstaat Staat waarin er regels zijn voor burgers en voor de overheid die gelijk zijn voor
iedereen en zorgen voor rechtsbescherming en een veilig gevoel
Parlementaire De bevolking beslist mee over wetten en regels en wordt vertegenwoordigt door het
democratie parlement
Pluriforme = veelvormig
samenleving In Nederland wonen veel mensen met verschillende leefwijzen, normen en waarden
en afkomsten.
Verzorgingsstaat De overheid zorgt voor haar burgers
Waarde Uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk vinden in hun leven
Norm (on)geschreven regels hoe je je op grond van bepaalde waarde behoort te gedragen
*vaak sociale verplichting
Sociale verplichting Verplichting die je in een bepaalde situatie wordt opgelegd door de omgeving (bijv.
niet voordringen bij de kassa)
Sociale controle De manier waarop mensen anderen stimuleren of dwingen zich aan normen te
houden
Belang Het voordeel dat iemand ergens bij heeft
Macht Het vermogen om het gedrag of het denken van andere te beïnvloeden
Machtsmiddelen Middelen waarmee je het gedrag van andere kunt beïnvloeden (geld, beroep, kennis)
1
, Gezag Gelegitimeerde macht, als macht wordt geaccepteerd en erkend
Sociale Een ongelijke verdeling van maatschappelijke kansen, inkomen, kennis en politieke
ongelijkheid macht Deze 3 terreinen laten de volgende grote verschillen zien:
maatschappelijke kansen: op de arbeidsmarkt vinden ouderen, nieuwkomers
en mensen met een beperking minder makkelijk een baan. Kinderen met
laagopgeleide ouder krijgen vaker een lager advies, terwijl ze hetzelfde scoren
als kinderen met hogeropgeleide ouders
inkomen: de inkomens van burgers verschillen, omdat het ene werk beter
betaald dan het andere. Ook zijn er verschillen in beloningen van mannen en
vrouwen bij gelijke functies
politieke macht: iemand die lid is van een politieke partij of politici persoonlijk
kent, kan meer invloed uitoefenen dan andere. Managers hebben door hun
functie ook vaak meer politieke invloed, omdat politici geneigd zijn rekening te
houden met hun belangen.
Sociale ongelijkheid komt dus op vele manieren voor in de samenleving
Sociale cohesie Hoe sterk mensen zich verbonden voelen met elkaar
(in dorpen is sociale cohesie vaak sterk; mensen kennen elkaar, staan voor elkaar
klaar)
Betrouwbaarheid Als je wilt nagaan of informatie betrouwbaar is, stel je jezelf de volgende vragen;
informatie komt de informatie van een betrouwbare bron?
is er duidelijk onderscheid tussen feiten en meningen?
Wordt het onderwerp van verschillende kanten bekeken?
(lees boek voor diepere info)
Communicatie Het doorgeven van informatie
Communicatieruis Het misgaan bij het doorgeven van informatie tussen partijen, onbewust of bewust
Manipulatie Feiten worden opzettelijk verdraaid of weggelaten, vaak zonder dat de ontvanger dat
weet
Propaganda Bewust eenzijdige informatie geven
Indoctrinatie Langdurig, systematisch en dwingend eenzijdige opvattingen krijgen opgedrongen
met de bedoeling dat zij deze opvattingen kritiekloos overnemen
Selectieve Iemand ziet alleen wat hij of zij wil zien
waarneming
Referentiekader Alles wat je bezit aan kennis, ervaringen, normen, waarden en gewoonten
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FemkeMichelle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
