Module opdracht Verslavingszorg en
hulpverlening
Dubbele diagnose
Een (verander)plan voor een cliënt met een Binge
Eating Disorder en een licht verstandelijke beperking
Naam:
Studentnummer:
Datum:
Hogeschool NCOI
Bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening
Module Verslavingszorg en hulpverlening
Docent:
, Voorwoord
Mijn naam is xxxxxxxxxxxxx, 46 jaar en moeder van drie kinderen. Ik ben inmiddels
derdejaars student Bachelor Sociaal Pedagogische Hulpverlening. Deze opleiding ben ik
gaan volgen toen ik merkte dat ik geen voldoening meer haalde uit mijn vorige baan, die
voornamelijk bestonden uit administratief werk. Ik ben werkzaam op een woongroep met
mensen met een licht verstandelijke beperking met gedragsproblemen. Een baan waar ik
vooralsnog genoeg uitdaging vind. Geen dag is hetzelfde.
Deze module is de eerste module voor het keuzeprogramma Verslavingszorg. Ik heb dit vak
gekozen, omdat de doelgroep waarmee ik werk een risicogroep vormt voor problematisch
middelengebruik en er in mijn team weinig expertise is met verslaving, in combinatie met een
verstandelijke beperking.
Als casus heb ik gekozen voor een eetverslaving (Binge Eating Disorder). Veel van de
literatuur aangeboden door de NCOI kon ik hierdoor niet gebruiken, aangezien deze uitging
van een verslaving aan drugs, drank of andere verslavende middelen. Ik heb hierin mijn
eigen weg gevonden en hoop dat u dit waardeert.
Via deze weg wil ik iedereen bedanken, die het mogelijke maken dat ik mijn studie kan
volgen. Mijn vriend, kinderen en ouders en ook mijn docent, die mij tijdens de module heeft
ondersteund en voorzien heeft van feedback.
Ik wens u veel leesplezier!
, Samenvatting
Behandeling van mensen met een dubbele diagnose: een combinatie van verslaving en
psychiatrische stoornis, is complex. Dit is zeker het geval wanneer deze persoon ook nog
een licht verstandelijke beperking (LVB) heeft.
Anke is een jonge vrouw met een LVB. Anke heeft een Binge Eating Disorder (BED). Deze
stoornis, ook wel eetbuistoornis genoemd, wordt gezien als een eetverslaving. Er is sprake
van problematisch gedrag en afhankelijkheid (XXXXX intranet, z.d.).
Naast deze verslaving heeft Anke ook te maken andere psychiatrische problematiek zoals
een borderline persoonlijkheidsstoornis, angststoornissen en depressie; hierdoor kunnen we
spreken van een dubbele diagnose.
In de DSM 5 wordt BED aangemerkt als eetstoornis (Hoek & Van Elburg, 2014). Een Binge
Eating Disorder wordt gekenmerkt door obsessief eetgedrag, waarbij men geen controle
heeft over wat men eet en de hoeveelheden die men eet. De hunkering naar voedsel en het
controleverlies is vergelijkbaar met de hunkering naar drugs en controleverlies bij
drugsverslaafden (Van Rooij et al., 2014).
Met behulp van het basismodel van casemanagement wordt door middel van 6 fasen een
plan gemaakt om Anke te behandelen en te begeleiden (Tielemans & de Jong, 2007). Deze
fasen zijn:
Aanmeldingsfase
Inventarisatiefase
Analysefase
Uitvoeringsfase
Evaluatiefase
Uitstroomfase
Gelet op de dubbele problematiek waarmee Anke te maken heeft, blijkt uit de literatuur dat
de beste resultaten te behalen zijn met een combinatie van Motiverende gespreksvoering
(MGV) en Cognitieve Gedragstherapie (CGT). Bij zowel MVG als CGT dient men rekening te
houden met de LVB van Anke.
Enkele mogelijke belemmeringen worden voorzien in de behandeling, zoals de dubbele
diagnose, de beïnvloeding van mede cliënten en het beperkte netwerk van Anke. Waar
mogelijk worden hier oplossingen voor geboden.
Dit alles zal worden aangeboden binnen de kaders die gelden conform het beleid van
XXXXX en de Wet zorg en dwang (Wzd).
, Inhoudsopgave
Voorwoord
Samenvatting
Inleiding 5
Hoofdstuk 1 Casusbeschrijving 6
Hoofdstuk 2 Signalering problematiek 6
Hoofdstuk 3 Methodiek, behandeling en/of begeleiding 7
Hoofdstuk 4 Casemanagement 8
Hoofdstuk 5 Belemmeringen behandeling cliënt 10
Hoofdstuk 6 Theoretische overwegingen 10
Hoofdstuk 7 Beleid en regelgeving 11
Literatuurlijst 12
Bijlage 1: Prochaska & DiClemente’s veranderingsmodel 14
Bijlage 2: voorbeeld genogram sociaal netwerk 15
Bijlage 3: cirkeldiagram sociaal netwerk 16
