Onderwijsbeleid in Vlaanderen derde herwerkte uitgave (begrijp onderwijs)
Begrijp onderwijs samenvatting
Alles voor dit studieboek
(3)
Geschreven voor
Universiteit Antwerpen (UA)
Schakeljaar Opleidings- en onderwijswetenschappen
School- en onderwijsbeleid
Alle documenten voor dit vak (9)
1
beoordeling
Door: lenebracaval1 • 2 jaar geleden
Verkoper
Volgen
d83
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
SOB - School- en onderwijsbeleid
ONDERWIJSBELEID IN VLAANDEREN
Martin Valcke en Roger Standaert, 2018
Deel 1
De horizontale pijlers
Het samenspel van horizontale en verticale pijlers:
BO SO HO VO
1 Vrijheid van onderwijs
2 Leerplicht en geen schoolplicht
3 Onderwijs is gemeenschapsmaterie
4 Kwaliteitszorg en -bewaking
5 Diversiteit en inclusie
6 Verankering stakeholders in onderwijsbeleid
7 Een Vlaams-Europese kwalificatiestructuur
Horizontale pijlers: Sterk verankerd in de wettelijke, decretale basis van het onderwijs als
maatschappelijke sector. De horizontale pijlers beïnvloeden het opzetten van de verschillende
onderwijsniveaus.
• Pijler 1: 17 februari 1831, Belgische Grondwet, art. 17: Vrijheid van onderwijs.
• Pijler 2: zeer late uitwerking van de Grondwet: Leerplicht.
• Pijler 3: Het door federalisering overhevelen van bevoegdheden naar gewesten en
gemeenschappen: Onderwijs als gemeenschapsmaterie.
• Pijler 4, 5, 6 en 7: Oorsprong in de oorspronkelijke Belgische onderwijsregelgeving, maar
vooral in (1) grondige herschikkingen van de onderwijsstructuur in de Europese context en (2)
maatschappelijke veranderingen tgv migratie, ideologische discussie over diversiteit, enz.
Verticale pijlers: Basisstructuur van het onderwijs, ingericht volgens niveau als afgeleide van een meer
omvattende kwalificatiestructuur en leeftijdsgrenzen.
1
,SOB - School- en onderwijsbeleid
TIJDLIJN
Wanneer Wat Meer informatie
1830 Belgische Onafhankelijkheid.
17 februari 1831 Grondwet, v1.1 Voorstel.
21 juli 1831 Eed 1e koning België Leopold Van Saksen-Coburg-Gotha legt de eed af.
8 september 1831 Grondwet, v1.1 Aangenomen.
Vrijheid en kosteloosheid van onderwijs grondwettelijk verankerd.
1842 Wet-Nothomb Elke gemeente moet verplicht (kosteloos) een lagere school inrichten.
1e organieke wet Katholieke scholen mogen worden overgenomen (“aangenomen vrije
school”).
Bedoeling van de wet was ook om het extreem analfabetisme aan te
pakken.
1848 Parl. verslag Over kinderarbeid in België
1857 Int. congres Over leerplicht (Frankfurt)
1879 Begin schoolstrijd I Aanpassing Wet-Nothomb:
• Elke gemeente moet verplicht een officiële lagere school
Wet-Van-Humbeeck inrichten. Het is verboden katholieke scholen aan te nemen.
2e organieke wet • Alle leerkrachten moeten een diploma hebben van de
Rijksnormaalschool.
• Godsdienstonderwijs moest buiten de school.
Alle lkn moesten diploma hebben van de Rijksnormaalschool.
1881 Gelijkaardig aan Wet-Van-Humbeeck voor het secundair onderwijs.
1883 Wetsvoorstel Leerplicht 6-12j.
1884 Einde schoolstrijd I Herstel Wet-Van-Humbeeck: Gemeenten konden weer gewoon
katholieke scholen aannemen.
Wet-Jacobs
3e organieke wet Liberalen verloren de verkiezingen. Ideeën rond leerplicht
verzwakten. Vanaf 1890 begonnen katholieken te keren.
Afgestudeerden van alle normaalscholen kunnen lesgeven in
gemeentescholen. Men kon ook zonder diploma lesgeven.
1895 Wet-Schollaert Inschrijvingsgeld lager onderwijs afgeschaft.
4e organieke wet
1897 Actie priester Daens mbt invoering van de leerplicht.
1912 Wetsvoorstel katholieken over leerplicht, kinderarbeid en
financiering van het onderwijs.
19 mei 1914 5e organieke wet Leerplicht 6-14j.
1950 Begin schoolstrijd II Regering-Harmel: Extra middelen aan het katholiek onderwijs, op
voorwaarde dat ze geen inschrijvingsgeld meer vragen.
23 juli 1952 Organieke Wet Harmel probeerde normaalscholen onder wettelijke vlag te plaatsen.
• Gediplomeerde lkn mochten in elke school lesgeven.
• Scholen kregen wettelijk kader (verzuiling).
1954 DSB Erkenning van de Diensten voor Studie- en Beroepsoriëntering die na
WOII werden opgericht.
Nat. Studiefonds Toekennen van studiebeurzen, bv. Fonds voor de Meestbegaafden
waar studiebeurzen werden gegeven aan begaafde kinderen die
daarvoor een examen moesten afleggen.
1955 Wet-Collard • Subsidies aan sec. kath. scholen afgeschaft.
• Extra Rijks-secundaire scholen opgericht.
• Commissies moeten kath. ond. superviseren.
1957 Voorstel Arbeidsraad Om technisch onderwijs te promoten door de leerplicht tot 15j op te
schuiven. Niet uitgevoerd.
Zware economische recessie.
1958 Einde schoolstrijd II Socialisten verliezen de verkiezingen.
2
,SOB - School- en onderwijsbeleid
Gaston Eyskens richt Nationale Schoolcommissie op.
6 november 1958 Voorstel schoolpact
29 mei 1959 Aanname schoolpact Compromis tussen katholieken, liberalen en socialisten:
• 2 onderwijsnetten (officieel & vrij onderwijs).
• Recht op onderwijs van een erkende godsdienst (of moraal)
gegarandeerd.
• Leerplichtwet aangepast: Moet gratis zijn.
• Subsidiëringsvoorwaarden werden opgesteld.
1964 PMS + MST Oprichting.
1971 Wet Vernieuwd Secundair Onderwijs (VSO).
1975 Nota “Ideeën voor onderwijsvernieuwing”: Geen wetswijziging.
1983 Wet Leerplicht 18j.
• Verlenging gekoppeld aan leeftijd (en niet aan
scholingsgraad).
• <15-16j: Voltijds onderwijs.
• Tussen 16-18j: Minimaal deeltijds onderwijs.
1984 Opleidingsduur onder minister Coens voor leerkrachten verlengd tot
3 jaar (besparing).
1988 Grondwetswijziging Art. 28, par. 3: “Ieder heeft recht op onderwijs, met eerbiediging van
de fundamentele rechten en vrijheden. De toegang tot het onderwijs
is kosteloos tot het einde van de leerplicht.”
18 juli 1988 3e staatshervorming Bevoegdheden onderwijs van federaal naar gemeenschappen
overgeheveld (sinds 1989 dus 3 ministers van onderwijs).
1989 Rapport-D’hondt Kon. Comm. voor het migrantenbeleid legt rapport neer waarin
expliciet wordt aangetoond dat de initiële achterstand van allochtone
kinderen in het onderwijs wordt vergroot.
Minister Coens beslist de (huidige) structuur van sec. ond. met
indeling in de verschillende onderwijsvormen.
5 juli 1989 ARGO-decreet Afschaffing Rijksonderwijs en daarmee ook de dubbele bevoegdheid
van de minister van Onderwijs (als toenmalig hoofd van een eigen
onderwijsnet én als verantwoordelijke voor onderwijs van andere
schoolbesturen).
Rijksonderwijs onder eigen koepel: ARGO.
1998: ARGO > RAGO.
Nu: GO!
11 november 1989 IVRK Art. 28: Recht op onderwijs voor elk kind.
Februari 1990 Commissie Monard 1e conceptueel rapport aan minister van Onderwijs overhandigd. Het
rapport werd nooit gepubliceerd.
31 juli 1990 VLOR-decreet Vlaamse Onderwijsraad: Onafhankelijk advies en overlegorgaan,
representatief samengesteld uit koepelorganisaties, vakbonden,
ouders, sociale partners. De VLOR geeft hier nog eensluidend advies.
Herschikt in 2009 (Participatiedecreet).
17 juli 1991 Decreet op inspectie Kwaliteitsdriehoek:
en begeleiding (gevolg • Eindtermen.
van de commissie • Inspectiesysteem (audits).
Monard) • Pedagogische begeleiding.
Art. 3: ET zijn minimumdoelstellingen die op het einde van het
kleuter-, lager-, sec.- en hoger onderwijs van het korte type moeten
worden bereikt.
Onderscheid ET en spec. ET.
22 februari 1995 Decreet OD en ET Goedkeuring art. 3 decreet 17 juli 1991.
1996 Steinerarrest Eindtermen kwamen onder druk te staan. Steinerscholen dienen
klacht in bij het Grondwettelijk Hof om de concrete ET te betwisten.
Arbitragehof vernietigde het decreet op de ET. Gevolgen:
• Flink gesnoeid in aantal ET.
• Schoolbesturen moesten kunnen afwijken van de ET en
bepaalde ET vervangen door andere, gelijkwaardige ET (na
het inroepen van advies van expertengroep).
16 april 1996 Decreet Lerarenopleiding en nascholing.
• Herziening in 2006.
• Evaluatie herziening in 2012 (rapport-Biesta in 2013).
3
, SOB - School- en onderwijsbeleid
1997 Decreet ET ET 1e graad secundair onderwijs.
1998 ARGO > RAGO ARGO (Algemene Raad van het GemeenschapsOnderwijs) werd RAGO
(Raad van het GemeenschapsOnderwijs). Scholengroepen GO krijgen
meer eigen bevoegdheden.
Herziene en gereduceerde eindtermen basisonderwijs.
1 december 1998 Decreet CLB Fusie PMS + MST tot CLB’s.
2 maart 1999 Decreet Naast elkaar bestaan van modulaire en lineaire opleidingen.
13 april 1999 DVO DVO komt los van inspectie.
1 september 1999 Decreet OD en ET Geplande invoering van ET 2e en 3e graad sec. onderwijs (na 3 jaar
discussie pas in 2002 ingevoerd).
19 juni 1999 Bolognaverklaring Ondertekening (29 Europese ministers van onderwijs): Harmonisatie
van de structuur van het hoger onderwijs.
18 januari 2002 Thema-decreet • VLOR geen eensluidend advies meer.
• Leerplannen kunnen desgewenst meer bevatten dan wat de
ET stellen
• Herziening def. ET: Te bereiken (resultaat), Na te streven
(inspanning), Te kiezen (handelingsplan).
28 juni 2002 GOK I-decreet Decreet op Gelijke OnderwijsKansen. 3 pijlers:
• Inschrijvingsrecht voor iedereen.
• Oprichting LOP (lokaal overlegplatform) per regio.
• +10% GOK-leerlingen = extra ondersteuning.
1 september 2002 Decreet OD en ET Invoering ET 2e en 3e graad secundair onderwijs (initieel gepland ’99).
2002 Invoeren peilingsproeven (representatieve steekproef van scholen).
4 april 2003 Structuurdecreet Aanvaarding Bolognaverklaring door Vlaamse Gemeenschap.
Oprichting van Associaties.
2 april 2004 Participatiedecreet Herschikking VLOR-decreet:
• Vlaams niveau: Onderwijsraad (VLOR - 1990) herschikt.
• Lokaal niveau: Participatieraden (ped. raad, ouderraad,
leerlingenraad (en studentenparticipatie HO)).
Bv. voortaan ook scholierenkoepel. Met ouders, schoolbesturen en
vakbonden wordt het verzuilde onderwijssysteem
geïnstitutionaliseerd in beleidsadvisering.
3 april 2004 Flexibiliseringsdecreet • Modeltrajecten uitgewerkt (obv credits);
Erasmus
• Klassieke jaarsysteem kan doorbroken worden om een
studietraject te volgen;
Opleiding meer spreiden in de tijd (individueel
traject - trajectbegeleiders);
• Financiering hogescholen en universiteiten obv aantal
behaalde credits
• Erkenning van EVC & EVK.
EVC (Elders Verworven Competenties);
EVK (Eerder Verworven Kwalificaties).
31 maart 2004 Bolognaverklaring Aanvaarding door Franse Gemeenschap.
13 juli 2005 GOK-decreet wijziging • Nieuwe regels voor inschrijvingen;
• voorrangsregels ipv doorverwijzingsrecht;
• nieuwe bepalingen voor het weigeren van leerlingen.
2005 Operatie… Beter Bestuurlijk Beleid: DVO onderdeel van beleidsvoorbereiding.
DVO verandert in Entiteit Curriculum.
2006 Herziening decreet Lerarenopleiding en nascholing
• Evaluatie in 2012 (rapport-Biesta in 2013).
15 jni 2007 Decreet Volwassenonderwijs.
23 april 2008 EKR (EQR) Europees Kwalificatie Raamwerk goedgekeurd door Europees
Parlement.
10 juli 2008 Decreet Leren en werken.
2009 Participatiedecreet Taaltoets kleuters <220 halve dagen op school (nu <250).
(2004 - gevolg) Niet geslaagd: 1 jaar kleuterklas (=grondwet omzeild; leerplicht de
facto vervroegd naar 5j).
Entiteit Curr > AKOV
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper d83. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.