Samenvatting
Samenvatting Hoofdstuk 17 - DNA in je cellen - VWO
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Biologie - Nectar - Hoofdstuk 17 - DNA in je cellen - VWO 6
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 17 – DNA in je cellen17.1
DNA: bevat de informatie voor het maken van
eiwitten, bestaande uit 2 strengen - die weer
uit
Nucleotiden: bestaande uit fosfaatgroepen,
suikermolecuul en een stikstofbase - bestaan.
Deoxyribose, het suikermolecuul, heeft 5 C-
atomen (het 5’-einde) die vast genummerd
zijn waarvan nummer 1 aan de stikstofbase
(A met T en C met G via H-bruggen, de
basenparen) vastzit en nummer 5 aan de
fosfaatgroep.
Doordat de beide strengen van het DNA-
molecuul complementair zijn ligt het 5’-einde met de vrije fosfaatgroep van de ene streng naast het
3’-einde met de vrije OH-groep van de andere.
Histonen: speciale eiwitten die de DNA-
moleculen bij eukaryoten verstevigen en
beschermen in de kern.
Nucleosoom: geheel van histonen + eromheen
gerolde DNA.
Chromatinedraad: bestaande uit verschillende
aan elkaar gekoppelde histonen.
mtDNA: mitochondriaal DNA, DNA in
mitochondriën. Bevat 37 genen, 13 coderen
voor aerobe dissimilatie, de rest voor rRNA
(bouwstenen voor ribosomen) en tRNA
(transporteert aminozuren).
Genoom: totale DNA van persoon.
Gen: stukje DNA met informatie voor productie
van 1 of meerdere eiwitten.
Alle cellen hebben hetzelfde DNA, maar
afhankelijk van de functie van de cel zijn
verschillende genen actief. Elk gen heeft zijn
eigen sequentie, de volgorde van stikstofbasen in het DNA.
Niet coderend DNA: produceert o.a. rRNA of tRNA, of regelt het aan- en uitschakelijken van genen in
het coderende DNA.
Repetitief DNA: bevat herhalingen van series nucleotiden. Komen aaneengeschakeld achter elkaar
voor, maar ook verspreid in het chromosoom.
STR’s: korte repeats (2-10 nucleotiden), een soort repetitief DNA.
, 17.2
DNA-replicatie: verdubbeling van
het DNA in de S-fase. Proces start
op meerdere plekken tegelijk, wat
de replicatietijd verkort. De H-
bruggen tussen strengen worden
verbroken door een
enzymencomplex met o.a. 2
helicasen, waardoor naar beide
kanten toe een replicatievork
ontstaat.
Het RNA-polymerase primase hecht een RNA-primer van ong. 20 ribonucleotiden aan beide DNA-
strengen bij het startpunt. Het enzym DNA-polymerase leest vanaf hier in de richting 3’ à 5’ en
koppelt nucleotiden vast die een nieuwe streng van 5’ à 3’ richting vormt. Dit is de ‘leidende streng’
is de richting 5’ à 3’ (richting is dus van het startpunt af) en groeit het DNA continu. Bij de ‘volgende
streng’ is de richting andersom (dus naar het startpunt toe) en gebeurt dit stapsgewijs in stukjes:
primase plaatst vlak na het startpunt RNA-primer, waar DNA-polymerase naar het startpunt toe een
stukje DNA, een Okazaki-fragment, kan vormen. Dit herhaalt zich steeds doordat helicase de
replicatievork opschuift, de primer wordt aangebracht en er een nieuw fragment kan worden
gevormd, dit heet ook wel achterwaarts kopiëren.
Hierna vervangt een ander type DNA-polymerase de RNA-nucleotiden uit de primers door DNA-
nucleotiden.
Ligase: enzym die alle Ozaki-fragmenten aan elkaar koppelt tot een complete streng.
Het proces van DNA-verdubbeling is semi-conservatief: elk molecuul bestaat uit een oorspronkelijke
en een nieuwe streng.
PCR-methode: methode om in een apparaat snel stapsgewijs stukjes doel-DNA. kunstmatig te
vermenigvuldigen. Deze kopietjes kunnen worden gebruikt voor verder onderzoek via
1) gelelektroforese: techniek met elektrisch veld en gel die DNA-fragmenten scheidt op basis van
hun grootte.
2) capillairelektroforese: techniek die DNA-fragmenten scheidt op basis van hun grootte door met
detector pieken aan te geven wanneer moleculen van bepaalde grootte passeren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julialuijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83249 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen