Middeleeuwen (500-1500) Renaissance (1500-1600) Gouden Eeuw (1600-1700)
Algemene - Sterke verhevenheid van christendom met samenleving - Herleving klassieke oudheid - Ontwikkelingen in de natuurwetenschap → grote invlo
typering - Aandacht voor zowel diesseits als jenseits - Vooral richten op diesseits op onderwijs
- Hongersnoden, oorlogen en ziekten → hoog sterftecijfer - Humanisme: streven naar geleerdheid, - Begin welvaart voor velen vanwege VOC en WIC
- Liefdadigheid (caritas) beschaafdheid en sportiviteit - Spanning tussen godsdienst en rijkdom
- Standenschema: Geestelijken, Adel, Boerenbevolking - Opkomst hogere burgerij (bourgeoisie) - Meer interesse in natuurwetenschap dan taalwetensch
- Theocentrisch (zich richten op God) - Antropocentrisch (mens als middelpunt)
- Reformatie en contrareformatie
Denkbeeld - Onkinderlijke kijk op het kind - Humanistische opvoedingsidealen: evenwichtig - Visie op kind als kleine volwassene wordt bijgesteld
onderwijs en - Kinderen zijn van nature slecht, je moet ze repareren persoon, interesse voor kennis, ethiek, muziek, - Gezin als hoeksteen van samenleving
opvoeding - Kinderen waren noodzakelijk (arbeid, etc.) sport - Het kind is een onbeschreven blad of ‘tabula rasa’,
- Ze maakten deel uit van de volwassenenwereld - Humanistisch onderwijs was aristocratisch omgeving en ervaring doet ertoe.
- Ootmoed en hoogmoed (schoolgeld betaald worden, voertaal Latijn) - Onderwijs is voor iedereen, leskrijgen in moedertaal, n
- 7 ondeugden, deugden en werken van barmhartigheid - Roem, trots, onafhankelijkheid in Latijn
- Onderwijs was kerkelijke aangelegenheid, alleen jongens, - Klassieke taal belangrijk, verdiep je in de cultuur - Pedagogisch realisme: men koos realia ipv oude talen
nadruk op Latijnse taal van de menselijke beschaving - Primair onderwijs: matressen, tuchtmaatregelen,
ABC-plankje, jongetjes tot 7e naar school, meisjes tot
Bekende - Christine de Pizan (een van de eerste feministen, woonde - Erasmus - Jacob Cats (schrijver en dichter, opvoeding vooral ger
pedagogen of lessen bij, zeldzaam als meisje) - Montaigne (praktijkkennis levert meer op dan op toekomst als goede echtgenoot/ouder)
personen uit - Imam Al-Ghazali (filosoof, veel gehad over boekenwijsheid) - John Locke (kind is tabula rasa)
deze tijd karaktervorming, onderwijs en opvoeding) - Valcooch (hoofdelijk onderwijs) - Comenius (aanschouwelijk onderwijs, kleuteropvoedin
- Anna Bijns (dichteres en gaf les tot 80e) pedagogisch realisme, levensfasen)
Bekende - Memento mori = gedenk te sterven - Carpe Diem = pluk de dag - “Kinderen zijn hinderen”, “Al is de leugen wonder snel,
uitspraken - Ora et Labora = bid en werk (Benedictijnerklooster) - “Mensen worden niet geboren, maar gemaakt” ~ de waarheid achterhaalt zich wel”, “Het beste stuk
- “De schaduw van een kromme boom kan nooit recht zijn” Erasmus huisraad is een goed wijf” ~ Jacob Cats
~ Imam Al-Ghazali - Tabula Rasa: onbeschreven blad
Overige Belangrijk jaartal voor pedagogiek, 529: - Uitvinding buskruit en boekdrukkunst - Synode van Dordrecht (Nederlandstalige Bijbelvertalin
bijzonderheden 1. Benedictijnen klooster Monte Cassino gesticht, werd veel - Copernicus en Galilei: bevindingen over heelal meer aandacht leesonderwijs, onderwijs voor iedereen
onderwijs gegeven - Val van Constantinopel in 1453 waardoor veel onderwijs onder toezicht en in dienst van protestantism
2. Synode van Vaison, pastoors (lees)onderwijs geven aan oude bronnen via de Grieken naar Europa zijn leerregels)
jongens gekomen - Nieuwe waarnemingsmogelijkheden (microscoop,
3. Sluiting Academie van Athene telescoop, etc.)
- Isaac Newton (zwaartekrachttheorie)
