100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Jeugd en Recht samenvatting €4,49
In winkelwagen

Samenvatting

Jeugd en Recht samenvatting

1 beoordeling
 78 keer bekeken  5 keer verkocht

Samenvatting van het boek: Weijers, I. Jeugdrecht in de praktijk en de verplichte artikelen

Voorbeeld 3 van de 23  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 1 t/m 6
  • 13 oktober 2020
  • 23
  • 2020/2021
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (4)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: yahairalink • 4 jaar geleden

avatar-seller
ElseB
Samenvatting Jeugd en Recht

Week 40:
Schrama, W. M. Aanpassing afstammings- en gezagsrecht gewenst voor ongehuwd samenwonende
ouders

In de laatste jaren worden steeds meer kinderen buiten het huwelijk geboren. Het afstammings- en
gezagsrecht zijn van oorsprong op het huwelijk gericht. De vraag is in hoeverre beide
rechtsgebieden zich voldoende hebben aangepast aan de maatschappelijke veranderingen. Dit
heeft in de politiek aandacht gekregen. De Staatscommissie Herijking Ouderschap heeft de
opdracht gekregen om na te denken over deze zaak. Ook is er een wetsvoorstel ingediend gericht
op het verbeteren van de rechtspositie van ongehuwde vaders, met name door aanpassing van het
gezagsrecht. In dit artikel staat centraal: hoe kunnen de doelen van het familierecht zo goed
mogelijk worden gerealiseerd?

Maatschappelijke context: Tegenwoordig wordt 44% van alle baby’s en zelfs 52% van alle
eerstgeboren kinderen buitenhuwelijks geboren. De laatste jaren stijgt het percentage minder snel.
Juridische context: Binnen het familierecht gaat het bij de relatie tussen ouders en kinderen om
afstamming en gezag. Afstamming regelt wie de juridische ouders van het kind zijn. Hieraan zijn
rechtsgevolgen verbonden, bijv naamrecht, erfrecht en nationaliteitsrecht. Gezagsrecht regelt wie
de opvoedverantwoordelijkheid hebben voor een minderjarig kind. Vroeger was door
afstammingsrecht de positie van kinderen die buiten het huwelijk geboren werden (soms met incest
of overspel) veel slechter dan die van kinderen geboren binnen een huwelijk. Op dit moment is het
juridisch als volgt: een kind heeft altijd een moeder en voor haar bestaan wettelijk goede
regelingen. Binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap is de partner van moeder
automatisch de vader van het kind. Ouders hebben beide automatisch gezamenlijk gezag. Bij twee
ongehuwde (samenlevende) ouders heeft het kind automatisch een moeder, maar geen vader.
Vader kan het kind erkennen voorafgaand aan de geboorte, bij de geboorteaangifte of daarna.
Moeder moet hier toestemming voor geven bij een kind onder de 16 jaar. Vader heeft hiermee nog
geen gezag. Via de griffie van de rechtbank kunnen ouders dit gezamenlijk aanvragen. Het
gezamenlijke gezag blijft doorlopen, ook na echtscheiding of breuk.

Doelen van afstammings- en gezagsrecht
Er is een duidelijke samenhang tussen maatschappelijke ontwikkelingen en de doelen van het
familierecht. In de huidige maatschappij worden in de eerste plaats de verantwoordelijkheden
geregeld. Daardoor valt het binnen de rechtszekerheid en het verantwoordelijkheidsbeginsel. Het
beschermen van kinderen (belang van het kind) is hierbij essentieel = beschermingsbeginsel.
Hiermee wordt beoogt om conflicten tussen ouders te voorkomen.
In het oude systeem werd binnen een huwelijk deze beginselen gehanteerd, namelijk doordat het
model erop gericht was om biologisch, sociaal en juridisch ouderschap zoveel mogelijk te laten
samenvallen. Dit model werkt niet meer, maar met de nieuwe regeling wordt beoogt de beste
bescherming te bieden voor kinderen en ouders.

Problemen ter zake van het afstammingsrecht
Er wordt gezien dat het overgrote deel van de vaders het kind nog voor de geboorte erkend (90% in
2012 en 80% in 2015). Er blijft echter een deel kinderen dat geen vader heeft (7% in 2012 en 10%
in 2015). Hiervan wordt 2% alsnog erkend, zodra de vader bekend is. Deze cijfers laten zien dat er
voor de overgrote meerderheid geen problemen zijn met het afstammingsrecht: het kind wordt in
rechte beschermd omdat het een moeder en een vader heeft. Na een scheiding kunnen alleen
mannen problemen ondervinden, omdat toestemming voor erkenning van moeder een vereiste is.

Problemen ter zake van het gezagsrecht
Als een ongehuwde vader gezag wil krijgen, moet hij eerst het kind erkend hebben. Er worden
hierover geen cijfers bijgehouden door het CBS. Uit de gepubliceerde rechtspraak blijkt dat er met
enig regelmaat conflicten zijn tussen ouders over het gezag. Vader kan via de rechter gezamenlijk
of eenhoofdig gezag aanvragen. De rechter dient in beginsel het gezamenlijke gezag toe te wijzen,
tenzij aan een van de twee wettelijke uitzonderingsgronden is voldaan.

Gelijkheid als probleem
Een potentieel juridisch probleem bij beide onderdelen is dat de rechtspositie van een ongehuwde
moeder en vader niet gelijk zijn. Dit is een belangrijke drijfveer voor aanpassing van de wetgeving.
De tendens lijkt te zijn dat er geen verschillen zouden moeten zijn en dat empirisch bestaande
verschillen geen rol spelen. Dit blijkt uit de Wet voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding
(2009) waarbij ouders een gelijkwaardige verzorging en opvoeding hebben na de scheiding. Het zou
goed zijn om een maatschappelijk en juridisch debat te voeren over de (impliciete) ideeën over
vaders en moeders en de rol van het gelijkheidsbeginsel.

,Beter realiseren doelen
Het lijkt of het afstammings- en gezagsrecht functioneert, maar er zijn weinig empirische gegevens
bekend om een goed beeld te krijgen. Maar beide rechtsgebieden zouden nog beter kunnen
voldoen aan hun doel. Het heeft veel voordelen en weinig nadelen als vaders die ongehuwd
samenwonen met de moeder automatisch juridisch vader worden en er sprake is van gezamenlijk
gezag. Dit is laagdrempeliger en sluit beter aan bij een veelvoorkomende situatie. De rechtspositie
van betrokkenen (met name het kind) is meer helder en het voorkomt strijd. Hiermee worden beide
ouders automatisch verantwoordelijk voor hun kind.

Concreet voorstel
Het complicerende van dit voorstel is dat ongehuwd samenwonen niet geregistreerd wordt, dus er
moet voldoende rechtszekerheid zijn welke vaders wel en niet rechtswege vader zijn geworden en
gezag zouden moeten krijgen. Een oplossing zou dubbele aanknoping kunnen zijn: automatische
rechtsgevolgen gelden als de man die de geboorteaangifte doet op hetzelfde adres in de BRP
ingeschreven staat als de moeder. De uitzondering is te nauwe verwantschap met de moeder. Een
nadeel is dat niet altijd de vader de geboorteaangifte doet. Hierom is het misschien een optie om
informatie over kinderen toegankelijk te maken voor burgers via een beveiligd systeem. Er moet
worden nagedacht hoe administratiefouten eenvoudig te herstellen zijn om fouten te kunnen
oplossen. Voor het overige zouden de regels voor de ontkenning van het ouderschap gelden, net
zoals nu voor gehuwde ouders en geregistreerde partners.

Conclusie
Door het van rechtswege verbinden van afstamming en gezag voor de vader aan het ongehuwd
samenwonen met de moeder wordt de positie van kind en vader beter beschermd. Het is van
belang voor alle betrokkenen dat een dergelijke regeling conflicten voorkomt, omdat op voorhand
al helder is hoe het juridisch is geregeld en de positie van het kind en de vader minder afhankelijk
van de moeder is.

, De uitspraak van het Europees Hof van de Rechten van de Mens (EHRM) in de zaak A.V./Slovenia,
EHRM 9 april 2019, nr. 878/13, vanaf par. 68 op p. 20 t/m par. 88 op p. 26 (7p.)

Necessity in a democratic society
Er wordt bij een uitspraak gekeken naar de oorsprong van het probleem en naar de belangen die
betrokkenen hebben. Wanneer een uitspraak over gezag wordt gedaan, wordt door de rechtbank
naar verschillende aspecten gekeken. Wanneer er sprake is van restricties wordt dit in het belang
van ouders en kind gedaan, met respect voor hun rechten en familieleven. Het belang van het kind
staat voorop, daarna een balans tussen de belangen van het kind en die van de ouders.
Het kind wordt gehoord, maar heeft geen eindoordeel. Andere factoren worden meegewogen in het
belang van het kind. Het belang van het kind is vaak een relatie met familie, behalve als er dit de
gezondheid en ontwikkeling van het kind schaadt. De staat heeft een verplichting om familiereünie
en het opbouwen van contact mogelijk te maken.

De uitspraak zegt dat het omgangshuis kinderen en vader niet goed heeft geholpen bij het
opbouwen van contact. Zij hebben niet adequaat gereageerd op de negatieve ervaringen van de
kinderen uit het verleden. Ook hebben zij niets gedaan met vaders mogelijke oplossingen (omgang
op school ipv in de klinische setting). Moeder heeft zich niet meewerkend opgesteld, aangezien zij
aan geen enkele vorm van gezinsbehandeling wil participeren.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ElseB. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 51662 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,49  5x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd