Thema's maatschappijleer havo 4. Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie. Alle dik gedrukte woorden uitgewerkt, maar ook extra informatie die op het SE wordt gevraagd. Uitgebreide samenvatting. Mijn SE cijfer was een 8. Het is een groter hoofdstuk dan de andere, dus dat is ook terug te zien in het do...
Begrippenlijst Havo 4 Maatschappijleer H3: Parlementaire democratie par. 1 t/m 9
Begrip + blz. TB Omschrijving
Politiek Het nemen van allerlei besluiten om het land te besturen
Besluiten van politici met betrekking tot zes zaken van algemeen belang:
1. welvaart, zoals zorg voor voldoende banen voor jongeren
2. volksgezondheid, zoals het wegwerken van wachtlijsten in ziekenhuizen
3. infrastructuur, zoals aanleg en onderhoud van bruggen, wegen en dijken
4. onderwijs, zoals het veranderen van de examen eisen voor havo en vwo
5. buitenlandse betrekkingen, zoals het uitzenden van militairen voor een
vredesmissie
6. openbare orde en veiligheid, zoals het inzetten van meer politieagenten voor
de bestrijding van criminaliteit
Democratie Een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de
politieke besluitvorming
Directe democratie: bevolking stemt gezamenlijk over belangrijke besluiten,
behalve vrouwen, slaven en vreemdelingen
- Referendum: kiesgerechtigde burgers mogen rechtstreeks stemmen over
een politiek vraagstuk of wetsvoorstel
Indirecte/parlementaire democratie: volk neemt zelf geen beslissingen, maar laat
dit over aan de vertegenwoordigers in het parlement die gekozen zijn door het volk
Kenmerken parlementaire democratie:
Burgers hebben politieke grondrechten
Over de politieke besluitvorming staan belangrijke regels in de grondwet
Ondanks het meerderheidsprincipe houdt een democratie rekening met de
rechten van minderheden. Hierdoor kunnen grondrechten niet zomaar
worden afgeschaft, al zou de meerderheid dat willen.
Er is persvrijheid, journalisten hebben geen toestemming nodig van de
overheid voor hoe en wat voor bericht ze delen
Dictaturen Bestuursvorm waarbij alle macht in handen is van één persoon of een kleine groep
/autocratie mensen
1
, Dictaturen op basis van ideologie:
- Fascistische dictatuur: sterk nationalistisch en wijzen democratie af
- Religieuze dictatuur: volk kiest voor parlement en president, maar voor alle
besluiten is goedkeuring nodig van niet-gekozen geestelijk leiders
3 soorten:
Militaire dictatuur: macht in handen van leger
Autocratie: de macht is in handen van 1 persoon of een kleine groep
mensen
Ideologische dictatuur: macht is in handen van bijv. een fascistische of
communistische partij macht in handen van religieuze leiders
Andere kenmerken van dictaturen:
Machtenscheiding ontbreekt, want alle macht is in handen van één
persoon of kleine groep
De grondrechten worden niet gerespecteerd, burgers hebben geen vrijheid
van meningsuiting en mogen niet protesteren tegen overheidsbesluiten
Er is geen vrije pers, want journalisten komen in de problemen als ze
kritisch berichten over machthebbers
Oppositiepartijen zijn vaak verboden, omdat ze kans lopen gearresteerd te
worden, vluchten oppositieleiders vaak naar het buitenland om daarvan uit
politiek verzet te bieden
Er is een grote politieke rol voor de militairen, om verzet van het volk te
onderdrukken heeft de regering vaak de steun van het leger nodig
Er is meestal sprake van verkiezingsfraude
De regering kan snel en efficiënt besluiten nemen over zaken als
werkgelegenheid, onderwijs en gezondheidszorg, want er is bijna geen
oppositie
Ideologieën Een samenhangend geheel van ideeën over de gewenste inrichting van de
samenleving
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FemkeMichelle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
