College aantekeningen
Hoorcolleges internationaal publiekrecht
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Aantekeningen van de hoorcolleges van het vak Internationaal publiekrecht aan de Universiteit van Amsterdam
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcolleges internationaal publiekrechtWeek 1
College 1:
Bronnen van het Internationaal recht en Doorwerking van Internationaal Recht
Internationaal publiekrecht is al het recht dat niet door één staat is gemaakt. Kaders die het
internationaal recht biedt speelt belangrijke rol. Van het internationaal recht wordt ongeveer 90%
nageleefd. Lastig omdat het niet goed gehandhaafd kan worden.
Het moderne internationaal recht wordt gesteld op 1648. Serie vredesverdragen gesloten. Daarvoor
altijd paus en keizer. Vanaf de vredesverdragen kun je zien dat je opeens allemaal staten /
republieken had. Toen voor eerst moderne internationale rechtsorde. Grote verschil is dat je niet
centrale rechter en wetgever hebt. Internationaal is gedecentraliseerd systeem. Daar hoort bij dat je
steeds instemming van subjecten nodig hebt om ze te kunnen binden aan rechtsplicht of om te
kunnen handhaven. Je moet steeds opnieuw instemming zoeken. Basis van het internationaal recht.
Bronnen van internationaal publiekrecht
Waar vind je de regels van internationaal publiekrecht?
Artikel 38 Statuut IGH. Niet uitputtend want oude bepaling. Instructie aan de rechters wat zij moeten
toepassen. In die tijd was nog veel ongeschreven. Rechters moesten weten waar zij juridische
antwoorden konden vinden.
- verdragen
- gewoonterecht
- algemene beginselen
- subsidiar (= geen eigen rechtsvormende kracht): gerechtelijke beslissingen (en juridische
geschriften)
Absoluut de kern van internationale rechtsbronnen. Hier gaat het in de eerste instantie om.
Alle aandacht na WO II op VN-Handvest, Statuut bleef hetzelfde.
Niet in het statuut genoemd:
- besluiten internationale organisaties
- eenzijdige handelingen
- gewoonterecht met status jus cogens
Rol internationaal recht voor Nederland
Er is steeds meer internationaal recht. tijd van co-existentie voorbij. Veel dingen niet meer geregeld
als je niet samenwerkt. Door internationaalrechtelijke verbanden moet men die problemen
aanpakken. Nederland altijd al mee bezig geweest. Nederland heeft grondwettelijk systeem dat
monistisch is, waardoor internationaal recht rechtstreeks doorwerkt in Nederlandse rechtsorde.
Verdragen
Verdragen en gewoonterecht zijn écht de formele rechtsbronnen.
Verdrag als instrument. Bron van internationaal recht. belangrijkste kenmerk is dat het geschreven is,
dus anders dan gewoonterecht. Positivistisch: je kan het pakken. Het is niet beperkt tot bepaalde
onderwerpen. Het kan over alles gaan waarop staten of andere actoren met elkaar willen
samenwerken.
Kenbaarheid en registratie. Voortaan alleen nog geschreven juridische afspraken na WO I. Verdrag
als soort wereldwijd wetboek. Dan zou de wereld veiliger worden.
Volkenbond opgericht. Is begonnen met proberen staten verdragen te laten sluiten waar
internationaal recht zou worden neergelegd. VN heeft deze missie na WO II weer opgepakt. Nu bijna
600 verdragen onder zich. Enorme push na WO II om verdragen te sluiten waarin volkenrecht is
neergelegd.
Instrument verdrag wordt voor twee dingen gebruikt. Nationale rechtsorde, betrekking als
rechtssubjecten. Horizontaal: juridisch gelijkwaardigen, contractuele instrument. Verticaal:
, wetgevende instrument. Internationale rechtsorde heeft geen centrale wetgever/handhaver. Gevolg
is dat verdrag wordt gebruikt voor beide functies. Behandelen zaken op bepaalde manier die doen
denken aan wetgevende functie in nationale rechtsorde. Er zijn ook verdragen die als contractuele
afspraak gelden, bijv. tussen NL en Zweden. Codificatie: neerleggen van geschriften in regels recht.
Gewoonterecht
Oudere bron van recht. maar twee elementen. Dat subjecten zich op bepaalde manier gedragen =
praktijk. Alleen iets doen is niet genoeg. Er moet ook een subjectief element zijn, er moet een
overtuiging zijn bij rechtssubjecten die praktijk vertonen dat zij dat ook moeten doen van
rechtswege. Rechtens zijn gehouden. Die combinatie leidt dan tot een ongeschreven rechtsregel.
Lang niet alle staten partij bij verdragen. Van belang te weten of je ze kunt binden op grond van
gewoonterecht. Bij wie zou die rechtsovertuiging moeten bestaan? Mentale gesteldheid. Staat als
rechtspersoon.
Hoe kun je opinio juris vaststellen? Hoe stel je rechtsovertuiging vast? Het stemgedrag als
objectivering van een mening. Stemgedrag van staten in internationale organisaties.
Stemgedrag leden kan uiting zijn van rechtsovertuiging in de vorm van gewoonterecht -> Legality of
Nuclear Weapons Advies IGH.
Internationale systeem is geen centraal systeem. Gedecentraliseerd. Alle staten creëren zelf
rechtsplichten en handhaven.
Gewoonterecht bestaat uit praktijk en rechtsovertuiging. Als staat praktijk vertoont dat afwijkt van
eerdere bestaande regel. Hoe stel je vast dat het schending is of kiem van nieuwe regel? Is immers
geen centrale wetgever. Nicaragua-zaak. Wat het Hof zegt over dit probleem. Kijk naar de context
van de handeling (rechtvaardiging, framing van de feiten). Waar je naar gaat kijken is hoe
rechtvaardigt een staat het afwijkende gedrag? Hoe framed de staat de feiten? Verbod op foltering
wordt gezien als gewoonterechtelijke norm.
Samenloop van bronnen – aanbrengen van hiërarchie
Lex specialis derogat lege generali: gedetailleerd recht gaat voor algemeen recht.
Lex posterior derogat lege priori: een latere regel gaat voor een eerdere regel. wel als het verdrag
dezelfde partijen heeft!
Conflictbepalingen: artikel 103 VN-Handvest.
Materieel gezien maar twee rechtsnormen waar iedereen over eens is: slavernijverbod en
genocideverbod -> jus cogens. Altijd ongeschreven. Opinio juris en praktijk vereist.
Soft law
Geen rechtsbron. Fenomeen dat wel veel voorkomt en wordt gebruikt. Aanduiding voor dingen die
beetje normatief zijn maar niet helemaal / niet juridisch. Vaak niet juridisch techtnisch bindend. Bijv.
Global compact for migration.
Algemene vergadering-resolutie niet bindend vanuit het VN-recht.
Internationaal recht en nationaal recht: dele van één rechtssfeer of gescheiden
Monistisch: één rechtssfeer. Geen omzetting in nationaal recht.
Dualistisch: wel omzetting in nationaal recht.
Directe toepassing bepalingen van IR indien door individu ingeroepen voor de Nederlandse rechter
Doorwerking: internationaal recht krijgt werking in de nationale rechtsorde. dus niet alleen voor de
rechter. Gaat erom dat het normatieve kracht krijg in de rechtsorde. in de meest brede zin. bron
daarvan is niet artikel 93/94, maar ongeschreven Nederlands recht. als NL verdrag tekent en
ratificeert, wordt Nl gebonden aan de verplichtingen.
Inroepbaarheid/directe toepassing: er moet altijd iets ingeroepen zijn.
Artikel 93: “eenieder verbindend” ofwel “rechtstreeks werkend”. Grondslag voor ons om als NL partij
is geworden bij verdrag dat wij er ons op kunnen beroepen bij de rechter. Eenieder verbindendheid:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper missjacki023. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51662 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen