Een samenvatting inclusief de kernbegrippen uit hoofdstuk 7 van het boek 'Straf(proces)recht Begrepen'. Deze boek hoort bij de module/vak 'Strafrecht' van jaar 1.
Hoofdstuk 7: Formeel strafrecht - Inleiding en hoofdrolspelers in het
strafprocesrecht
Samenvatting:
Formele strafrecht (strafprocesrecht):
Geeft aan op welke wijze de verdachte kan worden berecht en gestraft.
Regelt wanneer de politie en justitie mogen beginnen met opsporen en
welke dwangmiddelen zij daarbij mogen gebruiken.
Het materiele strafrecht wordt ten uitvoering gebracht.
Voorbeelden van vragen in het strafprocesrecht:
Op welke moment wordt iemand een verdachte?
Welke rechten heeft de verdachte en wat mag de overheid allemaal
ondernemen tegen een verdachte voordat hij door een rechter
wordt berecht?
Op welke wijze en binnen welke termijnen moet die rechter zijn
uitspraak doen en vonnis wijzen?
Wat moet de verdachte doen wanneer hij het niet eens is met de
uitspraak? Staat er dan hoger beroep voor hem open?
Twee strafprocesstelsels;
1) Het accusatoir proces;
Kenmerkt zich door de strijd tussen twee gelijkwaardige partijen ten
overstaand van een rechter die zich passief opstelt; hij luistert naar
de partijen, maar gaat niet zelf op zoek naar bewijsmiddelen of
verweren.
Doet denken aan een civiele procedure waarin twee partijen de
rechter proberen te overtuigen van hun gelijk en de rechter enkel
het wettelijke kader in de gaten moet houden.
2) Inquisitoir proces;
Kenmerkt zich door een rechter die zich actief bezighoudt met
waarheidsvinding, bijvoorbeeld door vragen aan de verdachte of de
getuige te stellen.
De partijen zijn nadrukkelijk minder gelijkwaardig, nu er een
beschuldigde (de verdachte) en een vervolgende instantie (de
Openbare Ministerie) ten tonele verschijnen.
Het Nederlandse strafproces is te kenschetsen met de term
‘gematigd accusatoir’. Tijdens het vooronderzoek heeft het
strafproces een inquisitoir karakter, omdat de verdachte object van
onderzoek is en als zodanig de uitoefening van dwangmiddelen
heeft te dulden. Tijdens het onderzoek ter terechtzitting heeft het
strafproces een meer accusatoir karakter, omdat de verdachte dan
in hoofdzaak op gelijke voet met het Openbaar Ministerie wordt
behandeld.
Doelen van het strafprocesrecht:
Een van de belangrijkste doelen is het voorkomen van eigenrichting.
De overheid is degene die de vrijheidsstraf executeert (uitvoert).
, Het bewaren van de rust in de maatschappij, en de genoegdoening van
het slachtoffer worden ook als doelen gezien.
De belangrijkste doelen zijn echter generale en speciale preventie:
1) Generale preventie;
Houdt in dat het strafprocesrecht een lerende uitwerking heeft
op burgers in het algemeen.
Anderen dan de verdachte kunnen van de toepassing van
strafprocesrecht zodanig onder de indruk zijn, dat ze mede
hierdoor kunnen besluiten zich in de toekomst overeenkomstig
de wet te gedragen.
2) Speciale preventie;
Houdt in dat het strafprocesrecht een ‘lerende of zelfs
preventieve werking’ heeft ten aanzien van de persoon van de
verdachte.
De verdachte kan door de toepassing van strafprocesrecht zo
onder de indruk zijn, dat de rechtelijke instanties nadien
besluiten dat het opleggen van een nadere sanctie overbodig is.
Bronnen van het Nederlands strafprocesrecht:
Alleen de allerhoogste wetgever in Nederland heeft de bevoegdheid
regels inzake de strafprocedure te bepalen of te wijzigen.
Bronnen:
1) Wetboek van Strafvordering;
2) Internationale verdragen (die verdragen of de uitleg daarvan
kunnen er soms toe leiden dat een Nederlandse procedure binnen
het strafprocesrecht moet worden aangepast.
3) De rechtspraak;
4) Beleidsregels;
5) Richtlijnen;
6) Aanwijzingen.
Hoofdrolspelers in het strafprocesrecht:
1) De verdachte;
2) Het Openbare Ministerie;
3) De politie;
4) De rechter;
5) De advocaat.
1) (Ad) De verdachte:
De belangrijkste hoofdrolspeler.
Het centrale figuur in het Wetboek van Strafvordering.
Op welke moment kan iemand worden aangemerkt als verdachte?
Daarvoor moeten we te rade gaan in artikel 27 Sv. Daarin staat
opgenomen dat iemand als verdachte wordt aangemerkt, als:
Er sprake is van enig strafbaar feit;
Er sprake is van een redelijk vermoeden van schuld aan dit
strafbaar feit;
Moet redelijk zijn (niet alleen in de ogen van degenen die de
verdachte opsporen, maar het vermoeden moet op zichzelf
ook redelijk zijn).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joanacarneiro1806. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
