Uitgebreide samenvatting voor het vak 'Recht in de creative industrie' met de aantekeningen van de webcolleges en hoorcolleges. De samenvatting bevat H1, H2, H3, H4, H6 (m.u.v. 6.2.1. en 6.3.1.), H7 (m.u.v. 7.7) en H8. Deze samenvatting is uitgebreid en bevat de belangrijkste stof van het boek 'Rec...
Samenvatting – Recht in de creatieve industrie
Hoofdstuk 1: inleiding van het recht
- Leerdoelen
o Je kent de verschillende rechtsbronnen en rangorde
o Je kan de invloed van internationaal en nationaal recht uitleggen
o Je kent de volgorde van rechtsgang
o Je weet hoe jurisprudentie tot stand komt en hoe de rechter interpreteert
1.1 Waarom is er recht?
- Contact kan zorgen voor conflicten en waar conflicten zijn, is behoefte aan regels die
deze conflicten beheersbaar maken. In onze samenleving zorgt het recht voor vrede,
veiligheid en gelijkheid. Het recht weerspiegelt onze normen waarden en idealen.
1.2 Functies van het recht
- Normatieve functie van het recht: ethische fatsoennormen die je van kinds af aan
worden aangeleerd zoals niet stelen en niet moorden. Ethische normen zijn dan ook
rechtsnormen.
- Instrumentele functie van het recht: verkeersregels zoals niet door rood rijden of
rechts rijden worden door de wetgever bepaald om een bepaald gedrag bij mensen
te realiseren.
- Aanvullende functie van het recht: wanneer er geen goede afspraken gemaakt
worden kan er teruggevallen worden op de regels bij een rechter.
- Geschiloplossende functie van het recht: wanneer twee partijen er niet uitkomen
wordt de rechter als onafhankelijke derde partij aangewezen om een het besluit te
nemen.
1.3 Waar vinden we recht?
- Ons recht komt voort uit vier verschillende rechtsbronnen.
o De wet: een wet is een geschreven rechtsregel. Nationale wetten worden
gemaakt door de regering (koning + ministers) en de Staten-Generaal
(kamers).
Wetten in formele zin: opgesteld door de formele wetgevers
Wetten in materiele zin: bevat algemene verbindende voorschrift voor
alle Nederlanders.
o De jurisprudentie: een wet die voortkomt uit de rechtsspraak van een rechter.
De wet is concreet opgesteld en de rechter vult de ‘leegtes’ in de wet op. Dit
wordt gedaan met eerdere uitspraken van een rechter bij soortgelijke
gevallen, of wordt ter plekke door de rechter besloten bij nieuwe gevallen.
o Het verdrag: een afspraak die onderling gesloten wordt door staten
(onderling) en volkenrechtelijke organisaties (Verenigde Naties). Dit is een
belangrijk onderdeel van het internationaal recht.
Formatiesysteem: verdrag is pas geldig als het in de wet staat
Incorporatiesysteen: regels van het verdrag direct van toepassing
o Het gewoonterecht: regels die niet in de wet zijn opgenomen maar wel door
rechters meegenomen kunnen worden in een beslissing. Wordt ook wel
ongeschreven recht genoemd en komt weinig in Nederland voor.
,1.4 De rechtszekerheid
- In de wet worden open normen gebruikt, ze worden ruim opgeschreven zodat zij in
de tijdgeest van nu geïnterpreteerd kunnen worden. Dit omdat de wet niet bij elke
verandering of innovatie aangepast wordt.
1.5 Nederlands recht
- Het Nederlands recht wordt opgedeeld in twee rechtsgebieden. Het privaatrecht
geeft wetten en regels die gelden voor burgers en bedrijven en het publiekrecht gaat
over wetten en regels die gelden tussen burgers en overheidsorganen of
overheidsorganen onderling.
o Het privaatrecht bevat verbintenissenrecht en intellectueel-eigendomsrecht
o Het publieksrecht bevat staatsrecht, bestuursrecht en strafrecht
1.6 Hoe handhaven we het recht?
- Het recht in Nederland wordt gehandhaafd door politie die boetes geeft (toezicht van
de overheid) en door de rechter die uitspraken doet (toezicht van de rechter).
o De rechter dient tijdens een uitspraak rekening te houden met de wet,
belangen van de partijen en eerdere uitspraken.
o Het proces van een rechtszaak gaat als volgt.
Rechtbank, rechter in eerste aanleg, uitspraak is een vonnis (per stad)
Gerechtshof, hoger beroep, uitspraak is een arrest (per provincie)
Hoge raad, in cassatie gaan, beslissing is een arrest (per land)
Hoge raad kijkt naar eerdere werk en vernietigt een uitspraak
of houdt deze in stand.
o De voorzieningenrechter is er voor spoedeisende zaken. Dit is een kortgeding.
Voordeel is dat de zaak snel plaats vindt, nadeel is dat de rechter minder tijd
heeft om voor te bereiden.
1.7 Grondrechten
- Grondrechten zijn er om de staatsmacht te beperken en omdat ze de autonomie van
de burger tegenover de overheid waarborgen. De overheid mag rechten van burgers
niet aantasten en moeten zorgen voor een menswaardig bestaan.
o De Nederlandse grondrecht is vastgelegd op nationaal en internationaal
niveau. Op nationaal niveau is onze grondwet onderverdeeld in klassieke en
sociale grondrechten.
Klassieke grondrechten zijn grondrechten die de overheid moet
respecteren. Dit zijn artikel 1 tot en met 18 in de grondwet en geven
burgers een bepaalde vrijheid (vrijheid van godsdienst). Burger kan
beroep doen als een klassieke grondwet wordt aangetast.
Sociale grondrechten geven de overheid de opdracht om
voorzieningen te treffen voor het maatschappelijk functioneren van de
burger. Dit zijn artikel 19 tot en met 23 en hier is wel bemoeienis van
de overheid (recht op sociale zekerheid). Burger kan geen beroep
doen op sociale grondrechten.
o Grondrechten hebben geen absoluut geding omdat deze kunnen botsen. Als
grondrechten botsen, dan moet de rechter oordelen welk grondrecht
geschonden is en welk grondrecht in dat geval zwaarder weegt. Hierdoor kan
de rechter een schending van een grondrecht toestaan omdat tegenover die
, schending een zwaarwegender belang staat (vrijheid van meningsuiting en
verbod op discriminatie).
1.8 Internationaal recht
- Onder het internationaal recht vallen alle rechtsregels die niet van nationaal recht
zijn en wordt vaak gelijkgesteld aan het volkenrecht.
o Het volkenrecht gaat over het recht dat geld tussen staten onderling en
tussen staten en volkenrechtelijke organisaties. Enerzijds bestaat het uit
geschreven regels, vastgesteld in verdagen tussen landen en in besluiten van
volkenrechtelijke organisaties. Anderzijds bestaat her volkenrecht uit
ongeschreven gewoonterecht.
- De EU is een volkenrechtelijke organisatie en valt onder het volkenrecht. De EU is
uniek vergeleken met andere internationale organisaties omdat het de enige
organisatie is met een eigen hoogontwikkeld rechtssysteem (het Europees recht) en
een eigen interne markt.
o Het Europees recht bestaat uit interne verdragen (vormen het fundament van
de Europese samenwerking tussen de aangesloten lidstaten) en uit regels die
worden gemaakt door de organen en instellingen van de EU.
De Europese wet gaat voor op de nationale wet in Nederland, een
supranationale werking.
Een verordening heeft een directe werking, iedereen in de EU
moet zich daaraan houden. Richtlijnen zijn minder dwingend
en hebben geen directe werking.
1.9 Intellectueel-eigendomsrecht
- Het intellectueel-eigendomsrecht bestaat uit een complexe verzameling wetten,
verdragen, richtlijnen, verordeningen en daarop gebaseerde jurisprudentie. Het doel
ervan is dat jouw creaties van jouw blijven en andere er niet mee vandoor kunnen
gaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nmveerhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
