Kennislijn samenlevingstheorie B
Kennislijn periode 2 les 1
Kwaliteit van leven = welzijn/welbevinden. Sociaal werker bevordert welzijn van individu. Versterken
van sociale kwaliteit = bevorderen van kwaliteit van leven van individuele mensen in relatie met hun
omgeving. Wisselwerking tussen individu en omgeving; dynamisch. Sociale kwaliteit geeft aan in
welke mate burgers aan het sociale- en economisch leven kunnen deelnemen om welzijn te
verbeteren.
De kwaliteit van je leven, wordt mede bepaald door je sociale omgeving. Voorwaarden voor sociale
kwaliteit in de samenleving:
- Sociaal economische zekerheid: gericht op sociale rechtvaardigheid. Borgen van de
basisbehoeften van de mens via mensenrechten, wetgeving en voorzieningen. Beschermt
mensen tegen o.a. armoede en biedt een sociaal vangnet.
- Sociale inclusie: gericht op gelijkwaardigheid. Tegengaan van uitsluiting. Stimulering van
ontmoeting en toegankelijkheid van groepen, gemeenschappen en systemen. Moet ook
zichtbaar zijn bij belangrijk instituties als gemeenten, openbare voorzieningen en
maatschappelijke organisaties.
- Sociale cohesie: heeft solidariteit als onderliggende waarde (onderlinge betrokkenheid). Gaat
over samenhang op basis van gedeelde normen en waarden, (h)erkenning en respect. Gaat
ook over verrijking van sociale netwerken.
- Sociale empowerment: gericht op menselijke waardigheid. Mogelijkheden tot zelfbeschikking
(eigen keuzes kunnen maken) en persoonlijke ontwikkeling, ondersteund en versterkt door
relaties en structuren. Het ontwikkelen van eigen kracht, burgerkracht en zelfredzaamheid.
- Achternaam geven
- Toestemming geven voor het huwelijk
- Recht op omgang
, - Financieel verantwoordelijk (onderhoudsplicht)
- Het kind heeft recht om te erven
- Recht om de nationaliteit door te geven
Geen recht op medische beslissingen (redelijk beperkt)
Bij huwelijk/geregistreerd partnerschap heb je automatisch juridisch ouderschap en gezag.
Juridisch ouderschap krijg je door kind te erkennen.
Moeder is juridisch ouder:
- Biologisch
- Door adoptie
- In sommige gevallen ook de duo moeder (de niet-biologische moeder is pas juridisch ouder
als ze getrouwd zijn)
Vader is juridisch ouder:
- Als hij getrouwd is of geregistreerd partnerschap met de moeder
- Als hij het kind heeft geadopteerd
- Als hij het kind erkend
- Via gerechtelijk vaststelling van het vaderschap
- Via vervangende toestemming van de rechtbank
Wat is gezag?
- De plicht en het recht tot opvoeding en verzorging
- Het bewind over het vermogen
- Wettelijk vertegenwoordiger in burgerlijke zaken
vader heeft gezag door: getrouwd/geregistreerd partnerschap met moeder, adoptie. Via de rechter
als: hij het gezag over kind heeft aangevraagd (na erkenning), bij hem het vaderschap gerechtelijk is
vastgesteld. Moet juridisch ouder zijn om gezag aan te vragen.
Taak ouder:
1. Het ouderlijk gezag is de plicht en het recht van de ouder zijn minderjarig kind te verzorgen
en op te voeden
2. Dat is de zorg en de verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en de
veiligheid van het kind én het bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid
3. De ouder moet ook de ontwikkeling van de banden van zijn kind met de andere ouder
bevorderen
Het verdrag voor de rechten van het kind (VN, 1989). Recht op bescherming tegen mishandeling,
kinderarbeid, de gevolgen van oorlog en seksuele uitbuiting. Recht op onderwijs, gezondheidszorg en
een veilige plek om te wonen en te spelen.
Opvoeding = pedagogiek = normatief. Het begeleiden naar volwassenheid; begeleid naar een bepaald
mensbeeld = opvoeddoel (autonoom of zorgend mensbeeld). Mensbeeld bepaalt opvoeding.
, Kennislijn periode 2 les 2
Veil of ignorance (sluier van onwetendheid) van Rawls. Gedachtenexperiment: hoe zou jij de
samenleving inrichten?
Principes voor de inrichting van de samenleving zijn rechtvaardig als we ze vaststellen in een situatie
waarin we iedereen zouden kunnen zijn. Rechtvaardigheid betekent voor Rawls dat ieder individu
zijn eigen belangen even aan de kant zet.
Rawls heeft een rationele benadering. In zijn experiment gaat hij er van uit dat mensen op basis van
puur redelijke en rationele overwegingen een rechtvaardige samenlevingsvorm kunnen ontwikkelen.
Tegenhanger van eerlijke verdeling, bestaanszekerheid = armoede
Wat is armoede? Er is sprake van armoede wanneer iemand gedurende een langere tijd niet de
middelen heeft om te kunnen beschikken over de goederen en voorzieningen die in zijn samenleving
als minimaal noodzakelijk gelden. Het SCP ziet armoede als een absoluut tekort, dat objectief kan
worden bepaald op basis van de beschikbare middelen = objectieve benadering.
De maatstaven of iemand arm is hangen o.a. af van:
- De periode waar je naar kijkt
- Armoede in NL is niet te vergelijken met armoede in landen waar hongersnood en droogte
heersen
- Kijk je alleen naar wat iemand nodig heeft voor basisbehoeften of betrek je daar ook bij dat
iemand af en toe uit moet kunnen gaan?
Twee maatstaven voor armoede in NL
Basisbehoeftenbudget omvat de minimale uitgaven van een zelfstandig huishouden aan
onvermijdbare, basale zaken zoals voedsel, kleding en wonen. Ook de uitgaven aan verzekeringen,
niet-vergoede ziektekosten en persoonlijke verzorging zijn meegeteld.
Het niet-veel-maar-toereikendbudget, is iets ruimer. Dat houdt ook rekening met de minimale
kosten van ontspanning en sociale participatie, bijvoorbeeld een korte vakantie of het lidmaatschap
van een sport- of hobbyclub.
Armoede is vaak langdurig. Het aantal huishoudens dat in armoede leeft in 2016, waren er 590.000,
oftewel 8,2% van alle huishoudens. Het CPB verwacht dat de totale armoede licht daalt, mede door
de aantrekkende economie.
Belangrijk neveneffect van armoede: sociale uitsluiting
- Beperkte sociale, culturele en maatschappelijke participatie.
- Dit betreft ook kinderen die niet volwaardig kunnen deelnemen aan activiteiten (sport, schooluitjes,
verjaardagsfeestjes, etc.)
Doelgroepen die groter risico hebben op armoede:
- Kinderen uit groot gezin zijn vaker arm: kinderen tot en met 12 jaar lopen een
bovengemiddeld risico op armoede.
- Eenoudergezinnen (moeders vaker dan vaders).
- Alleenstaanden tot 65 jaar.
- Werkenden (de zogenaamde ‘working poor’, kan ook zelfstandig zijn of seizoensgevoelig).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elkebuitink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.