Hoorcollege Stem cells and tissue renewal Cellen & Weefsels
Renewal of the gut
- 1e weefsels waar gevonden is dat er stamcellen bestaan en ook het meest onderzocht
- De darm is het snelst vernieuwende weefsel in het gehele lichaam
- De darm is opgebouwd uit 1 laags epitheel. Dit epitheel bestaat uit
villi (uitstulpingen) en crypts. Delende cellen bevinden zich in de
crypts en gedifferentieerde niet delende cellen zitten richting de villi
o Beneden in de crypten zitten de stam cellen en niet delende paneth cellen
o Hier bovenop zitten snel delende cellen
o Daar boven zitten cellen die al gedifferentieerd zijn en niet meer delen:
Terminaal gedifferentieerde cellen
o Boven in de villus zitten cellen die voedingsstoffen kunnen opnemen en er
zitten cellen dus muscus kunnen afgeven
- In de darm zitten vier verschillende soorten cellen:
o Absoptive cell: Bevatten veel microvilli op hun oppervlakte.
Absorberen voedingsstoffen en scheiden
spijsverteringsenzymen uit
o Globlet cel: Scheiden mucus/slijmvlies (suikers, IgA) uit
waardoor de binnenkant van de darm een beschermlaag heeft
(tegen pathogenen)
o Paneth cel: Maken deel uit van het innate imuun systeem en geven stoffen
af die belangrijk zijn tegen bacteriën
o Enteroendocrience cel: Scheiden blaasjes met hormonen uit
het lichaam in. Scheiden vooral serotonine en peptide
hormonen uit die de groei, proliferatie en
spijsverteringsactiviteiten van de cellen van de darm en ander
weefsel reguleren.
, - Alle cellen behalve de paneth cellen volgen hetzelfde verloop. Geboorte vindt plaats in
de cypte waarna ze vervolgens omhoog bewegen richting de villi. Een paar dagen (3-5
in de muis) na dat ze uit de crypte zijn gekomen bereiken ze de top van de villi en
ondergaan hier apoptose.
Wat zijn stamcellen?
- Stamcellen:
o Zijn ongedifferentieerd
o Kunnen ongelimiteerd delen
o Brengen Lgr5 tot expressie
- De dochtercel van de stamcel kan bepalen of het een stamcel blijft of dat het gaat
differentiëren
Adenoma in de darm
- In de meeste gevallen in een adenoma (goedaardige tumor) is het gen voor APC
aangepast
o APC codeert voor een eiwit dat ervoor zorgt dat het Wnt signaling pathway
niet zomaar wordt geactiveerd. Verlies van APC zal er voor zorgen dat er een
continue Wnt signaal is. Wnt in de darm (in de crypt) houdt cellen in de
proliferatie staat.
- Wnt/ß-catenin signaling:
o Zonder Wnt zal Firzzled inactief zijn. Hierdoor zit er een complex met axin,
APX, active GSK3 en active CK1 om ß-catenin heen. Hierdoor wordt ß-
catenin gefosforyleerd en afgebroken (instabiel)
o Wanneer er wel Wnt aanwezig is zal het binden aan LRP en Frizzled.
Hierdoor zijn ze geactiveerd. Wanneer deze geactiveerd zijn kunnen ze kinase
fosforyleren maar het belangrijkste is dat ze een van de Scaffold eiwitten
binden, axin. Hierdoor komt ook het APC vrij, hierdoor bestaat het hele
complex niet meer. Hierdoor kan ß-catenin niet gefosforyleerd worden en
wordt het niet afgebroken. Stabiele ß-catenin verplaatst zich naar de nucleus en
helpt bij de activatie van de transcriptie van bepaalde target genes. Hierdoor is
er expressie van bepaalde eiwitten wat alleen gebeurt in aanwezigheid van Wnt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EvaTun. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.