Uitgebreide samenvatting van de colleges inclusief plaatjes, casussen samengevat met de bijbehorende studiestof uit het boek (Algemene ziekteleer), zelfstudie uit het boek (Anatomie & fysiologie) en de socrative quiz inclusief antwoorden.
Ondersteunende organen
Þ in verbinding met spijsverteringskanaal
o Glandula salivaria : speekselklieren
o Pancreas : alvleesklier
o Hepar : lever
o Vesica fellea : galblaas
à 1.2 Wand spijsverteringskanaal
Mucosa ® slijmvlies
= epitheellaag (deklaag)
o slijmproducerende cellen – kliercellen – afvoerbuizen van klieren
o slijm belangrijk: glijmiddel voedseltransport – beschermende laag voor de wand tegen
de spijsverteringssappen (enzymen kunnen anders wand afbreken)
Lamina propria mucosae
= dun laagje bindweefsel
Muscularis mucosae
= dun laagje glad spierweefsel
o ondersteunt afgifte klieren
Slikken
- Willekeurige fase
= bepaal jij zelf – wanneer je het voedsel de keel in duwt
- Onwillekeurige fase ® slikreflex
= spier bij slokdarm gaat open – luchtpijp / neusholte afgesloten
- Verslikken
= voedsel in strottenhoofd – luchtpijp ® hoestreflex
Wand keelholte
- Niet verhoornd meerlagig plaveiselepitheel
§ cellen platten steeds verder af – zitten geen dode huidcellen op
- Dwarsgestreepte spieren
§ Horizontaal : kringspieren – knijpen keelspieren dicht
§ Verticaal : strottenhoofd omhoog gaat
à 1.5 Slokdarm
Oesophagus – slokdarm
- Transport
- Wand ® spieren zijn goed ontwikkeld
- Vertering
§ enzym van de mond is nog steeds actief: koolhydraten verteren
- Drie vernauwingen
§ Bovenste
= achter strottenhoofd waar slokdarm samengedrukt wordt tussen
strottenhoofd – wervelkolom
§ Middelste
= achter de splitsing vd luchtpijp
§ Onderste slokdarm
= op de plaats waar de slokdarm door het diafragma gaat
* Pathofysiologie: gasto-oesofageale refluxziekte
à 1.6 Maag
Ventriculus – maag
- Cardia : voedsel komt maag binnen mond slokdarm uit
- Fundus : gasophoping – meer gas ® boeren
- Corpus : grootste stuk
- Antrum : overgang maag – dunne darm
- Sfincter pylori – pylorus : maagportier
• voedsel uit maag in dunne darm
, Kenmerken
- Eenlagig cilindrisch epitheel
- Crypten ® klierbuizen
= produceren maagsap
§ Halscellen : produceren slijm – beschermende laag
§ Maagwandcellen : produceren zoutzuur – intrinsiek factor
§ Hoofdcellen : produceren pepsinogeen
- Drie spierlagen
§ Schuine spierlaag
§ Circulaire spierlaag
§ Longitidunale spierlaag
Þ afwijkend vd rest vh spijsverteringskanaal (hebben er 2)
³ extra spierlaag: maagsap moet goed gemengd worden met voedsel
Maagsap
Þ per dag: 1 – 3 liter
Samenstelling
- Water (oplosmiddel – verdunningsmiddel)
- Pepsine (proteïnase)
= afbreken van eiwitten
§ Afgegeven in inactieve vorm ® pepsinogeen
³ anders worden maagcellen ook afgebroken
³ zoutzuur nodig ® omzetten pepsinogeen in actief enzym pepsine
³ pepsine kan zelf ook pepsinogeen omzetten (tweede stap)
- Zoutzuur (HCl)
§ Activeren pepsinogeen
§ pH in maag naar beneden (effectieve enzymwerking)
§ Denatureren (ontvouwen) eiwitten ® enzymen kunnen makkelijker inwerken
§ Kalk – collageen houdende deeltjes oplossen
§ Ontsmettende werking ® dood micro-organismen
- Intrinsieke factor
§ Pariëtale cellenmaagwandcellen
§ Vitamine b12 gaat complex aan met intrinsiek factor
³ opname door darmwand: b12 kan je niet opnemen zonder deze factor
- Slijm
§ 1-2mm
§ Bescherming tegen zuren (lage pH zoutzuur – voeding)
§ Transport
Þ Zal er in de maag nog koolhydraatvertering plaatsvinden? Ja, maar wordt minder
o komt door daling pH ® amylase werkt beter bij pH 7
§ eiwitvertering neemt wel toe bij lage pH
o koolhydraatvertering stopt sneller in buitenwand, in binnenwand gaat nog even door
* Pathofysiologie: bescherming maagslijmvlies bij gebruik analgetica
Maagsapsecretie
- Slijmproductie
- Regulatie maagsapsecretie
§ Mechanische prikkeling : voedsel in de maag slijmproductie
§ Neurale regulatie : reflectorisch (N. vagus)
§ Hormonale regulatie : bij contact voedsel met maagwand
³ Gastrine: zorgt ervoor dat slijmproductie omhoog gaat
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nv259. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
