Samenvatting
Erasmus Universiteit Complete Samenvatting Sociologie Bestuurskunde Jaar 1 Block 2
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Gehele samenvatting (colleges bij pgo's gevoegd).
[Meer zien]Voorbeeld 9 van de 36 pagina's
Voorbeeld 9 van de 36 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: sanderverkouter • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Relevantie Sociologie: Het beter begrijpen van de maatschappelijke context van hetopenbaar bestuur. Om 2 redenen belangrijk:
(1) Inzicht ontwikkelen in de oorzaken en gevolgen van oude en nieuwe maatschappelijke
problemen waar het openbaar bestuur zich mee bezighoudt of door wordt beïnvloed.
(2) Sociologische inzichten helpen om beleidsmaatregelen te ontwikkelen en te evalueren.
Wat is sociologie?
•“de wetenschappelijke studie van het sociale leven, sociale verandering en sociale
oorzaken en gevolgen van menselijk gedrag.” (Ballantine)
•“Sociologen bestuderen hoe de samenleving vormt geeft aan en wordt vormgegeven
door individuen, kleine groepen mensen, organisaties, nationale samenlevingen en globale
sociale netwerken” (Ballantine)
•“de systematische, sceptische en kritische studie van het sociale” (Macionis).
Lekenpraat: “Als je er maar hard genoeg voor werkt, dan kom je er wel. Er is werk genoeg
voor iedereen. Sommige mensen willen gewoon niet!”
Verschil tussen sociologie en lekenpraat :
•Lekenpraat:- Aannames zijn vaak gebaseerd op zeer beperkte observaties- Onderliggende
veronderstellingen worden slechts zelden onderzocht•(‘er is werk genoeg voor iedereen’)
•Sociologie:-Ruime variatie van zorgvuldig uitgekozen observaties-Poogt om deze
observaties theoretisch te begrijpen en verklaren.
In de sociologie worden analyses op 3 niveaus uitgevoerd:
Micro (relaties tussen individuen), Meso (organisaties, instituten, subculturen) en Macro
(nationale samenlevingen en globale structuren).
Sociologische verbeeldingskracht, de bedenker Charles Wright Mills, = de complexe en
interactieve relatie tussenindividuele ervaringen en publieke zaken.
Persoonlijke probleem vs publieke zaken : 1 werkloze = persoonlijk probleem. Heel veel
werklozen in de samenleving = publieke zaak
Sociologie bevat diverse theoretische perspectieven :3 belangrijke assen:
(1)Micro/meso/macro , (2)Coöperatief/conflictueus, (3) Agency/structure
,Sociologie = multi-paradigmatische ( hoe je naar de wereld kijkt) discipline. Als socioloog kan
je meerdere benaderingen gebruiken om naar de wereld te kijken.
Probleem 1
Wat zijn de 4 sociologische perspectieven? Symbolisch interactionisme (micro), rationele
keuzebenadering (micro), functionalisme ( macro) en conflictbenadering (macro).
1. Symbolisch interactionisme :
- Mensen zijn actoren die samen betekenissen of symbolische waarde aan iets toekennen.
> Op basis van deze gegeven betekenis vindt interactie plaats.
- Het symbolisch interactionisme wordt gevormd door geschiedenis, omgeving en
referentiekader.
- Symbolisch interactionisme komt voor op micro & meso niveau. (Hierdoor kritiek op
symbolisch interactionisme want er zijn geen verklaringen voor verschijnselen op
macro niveau).
- We leren wie we zijn en wat onze plek in de samenleving is door onderlinge interacties.
Mead zegt : 1. Men communiceert met symbolen. 2. Samenleving wordt gecreëerd en her
gecreëerd door interacties. 3. Het zelfbeeld wordt ontwikkelt door interacties.
Max Weber zegt : - Structuur v/d samenleving komt door sociale acties van individuen.
- Verandering in samenleving door nieuwe sociale ideeën.
Weber zegt dus dat mensen de samenleving continue aan het maken en
vernieuwen zijn door onderlinge interacties.
Ballantine zegt : Mensen zijn actieve agenten (zij hebben een actieve rol).
2. Functionalisme
- Alle delen van de sociale structuur ; de culturen en de sociale
processen werken samen om de hele samenleving
vloeiend/harmonieus te laten draaien.
- De samenleving vormt het individu.
- Functionalisme kijkt naar de functies (bijdrage aan grotere
geheel) van sociale verschijnselen in elk aspect van de
samenleving.
Volgens socioloog Merton zijn er verschillende vormen die functies aan
kunnen nemen :
Manifest functions : Erkende en bedoelde gevolgen van sociale gevolgen.
Latent functions : Gevolgen die niet erkend of bedoeld zijn.
Social disfunctions : Ongewenste gevolgen van sociale structuren (kan
positief en negatief zijn)
,Nadelen van functionalisme :
- Te abstract > daardoor moeilijk te meten. ‘’Hoe meet je sociale
cohesie bijvoorbeeld??’’
- Functionalisme verklaart geen verandering of conflict in de
samenleving (bijv : revoluties)
- Systeem kijkt te weinig naar verschillende attributen + sociale
creatieve gedragingen in de samenleving.
- Schrijft kwaliteiten toe die er niet zijn.
-
3. Conflictbenadering
- Conflicten zijn onvermijdelijk in de samenleving.
- Er is een strijd tussen dominerende en achtergestelde groepen.
Ongelijkheid (qua macht, salaris, gender, klasse, ras etc) en
onrecht is hiervan de oorzaak. Sociale structuren bevorderen
sommige groepen meer dan de andere.
- Marx zegt : er is radicale verandering nodig voor sociale
gelijkheid.
- Darendorf zegt : conflict draait niet op eigenaarschap maar op
autoriteit.
- Coser : conflicten versterken samenleving en de organisaties die
deelnemen.
Kritiek op conflictbenadering :
- Doordat het op macroniveau is wordt het individu vergeten.
- Conflictbenadering focust niet op de groepen die niet in conflict
zijn.
- Het is moeilijk te testen/toetsen.
- Compassie wordt niet erkend door deze theorie.
4. Rationele keuzebenadering :
- Men kijkt rationeel naar de keuzes die zij moeten maken.
Hierbij kijken ze naar hun eigen voordeel/belang > hierdoor wordt hun
gedrag ook beïnvloedt dus.
- Sociaal gedrag wordt gezien als ruilactiviteit.
Relatie wordt ontbonden door iemand als balans niet in hun voordeel is.
- Men is continu op zoek naar meeste voordeel. Bepaalde prikkels
zorgen hiervoor.
Economische prikkels : boetes, beloningen etc
Sociale prikkels : Respect, status etc
Morele prikkels : Wat is goed en wat is kwaad?
, - Wanneer een keuze niet rationeel is, is er geen algemeen
belang/interesse in.
-
- Rationele keuzemakers kijken niet naar de emotionele aspecten.
Zij zijn zelf gecentreerd.
- Altruïstisch/liefdadigheid gedrag komt niet voor bij deze theorie/
benadering.
- Smith zegt : aan maatschappelijk belang wordt onbedoeld
bijgedragen dankzij het steven naar eigen belang.
- Mensen onthouden altijd in hun hoofd bij wie ze nog iets te goed
hebben en bij wie zij in het krijt zijn. Er wordt nagedacht over de
gevolgen van keuzes > werkelijkheid is voorspelbaar en
beheersbaar.
Kritiek op rationele keuzebenadering :
- Rationaliteit is altijd beperkt. Niet iedereen maakt rationele
keuzes. Anders zou niemand onzelfzuchtig gedrag vertonen (bijv
politie en brandweer etc).
- Keuze is vaak rationeel maar niet perfect. Er wordt niet gekozen
voor de beste oplossing maar gewoon 1 die voldoet.
VERSCHILLEN/RAAKVLAKKEN TUSSEN DE 4 PERSPECTIEVEN
Groot verschil tussen conflictbenadering en functionalisme : beiden kijk op de maatschappij maar
conflictbenadering zegt : verandering op basis van strijd. Functionalisme zegt : verandering op basis
van consensus.
Functionalisme : sociale structuren bevorderen samenleving door het samenwerken.
Conflictbenadering : Ene groep wordt meer bevorderd dan de andere groep.
,Probleem 2. Crimineel gedrag
Hoe kun je crimineel gedrag verklaren vanuit de 4 sociologische perspectieven? En
waarom zitten sommige groepen eerder/vaker in de gevangenis dan andere?
Deviant act : overtreden van sociale norm in de samenleving. Hier komen negatieve reacties
op. Deviant gedrag is pas crimineel gedrag als de overheid hier wetten/regels aan vast
knoopt ! Primair deviant gedrag : af en toe een regel of norm overtreden (bijv te hard
rijden). Secundair deviant gedrag : structureel deviant gedrag (labelling). Deviant gedrag
wordt anders benaderd per subcultuur.
Symbolisch interactionisme :
- Labelling theorie : Het labellen van een bepaalde groep kan
zorgen voor meer crimineel gedrag. Een soort
brandmerking kan je het noemen. Instanties handelen ook
naar een bepaald label. Regels hogere macht benadeelt
etnische minderheden bijvoorbeeld.
- Self-fulfilling prophecy : Je gedraagt je naar je labelling
( een vicieuze cirkel dus).
- Differentiële associatietheorie : Gedrag bepaalt door je
omgeving (tijd, intensiteit, frequentie, prioriteit). Je kunt deviant
gedrag aanleren door je familie en vrienden bijvoorbeeld.
Ballantine zegt : aangeleerd via communicatieproces.
- Kritiek : - te grote focus op secundair deviant gedrag.
- ‘Moord wordt ook geaccepteerd in de oorlog’.
- Weinig focus op grote schaal.
Het komen in de gevangenis door : - Self-fulfilling prophecy volgens Merton. Paradox van de
sociale controle volgens Wilkins. ‘’Hogeschool van de misdaad ‘’ volgens Cooley, Herbert &
Mead. > zorgt voor vicieuze cirkel.
Als 1 iemand iets crimineels doet, volgt de hele groep en vice versa.
Straffen : Hoe erger het label (zie labelling theory), hoe erger de straf. Theory of
reintegrative ashaming.
Rationele keuzebenadering
‘’Ook criminelen kijken naar kosten en baten’’ (rationele keuze van
criminaliteit. Wanneer de baten bij deviant gedrag groter zijn dan de
kosten gaan zij dus over op deviant gedrag.
, Maatschappij probeert de sancties (‘’de kosten’’ dus) te vergroten om
deviant gedrag tegen te gaan. Hoge geldboetes bijvoorbeeld. Hierdoor
gaan de kosten op de balans hoger en is het minder aantrekkelijk om
deviant gedrag te vertonen.
- Straffen proportioneel aan de ernst. (Kijkt dus incidenteel naar
gevallen)
- Je omgeving bepaalt je prikkels.
- Gemotiveerde crimineel, zwakke autoriteit. Goed en gemakkelijk
doel.
Het komen in de gevangenis door : - Het is lastig om macro/meso omstandigheden te verklaren. Het
afwegen van kosten en baten is vooral persoonlijk en dus micro.
- Achtergestelde groepen hebben relatief grotere baten bij
criminaliteit ten opzichte van kosten.
Straffen : Achtergestelde groepen zijn gemakkelijker te bestraffen.
Functionalisme
- Sociale controle theorie van Hirschi: Onderzoekprocessen
voor conformeren aan normen. De groep bepaalt hoe je je moet
gedragen. 4 factoren hierbij :
- 1. Gehechtheid/verbinding aan anderen. Hoe meer verbinding
(sociale relaties), hoe minder snel iemand is geneigd tot deviant
gedrag.
- 2. Toewijding/inzet aan conventionele activiteiten (Hoe meer
je je inzet in andere activiteiten/hobby’s hoe minder snel je
geneigd bent om aan deviant gedrag te denken.
- 3. Betrokkenheid bij activiteiten die je normen en waarden
aanleren ( te druk voor criminaliteit).
- 4. Geloof in de sociale regels ( aan de hand van je eigen normen
en waarden bepaal je of deviant gedrag wel in je straatje past).
- Al deze 4 factoren verkleinen de kans op deviant gedrag .
Interne controles : stemmetje die zegt wat goed of fout is. Jouw geweten.
Externe controles : formele (wet en regelgeving) controles en informele (familie en vrienden
straffen) controles.
- Anomie theorie : Er zijn geen normen meer wanneer de
samenleving uiteenvalt of drastisch verandert. -> Dit leidt
uiteindelijk tot meer conflict en deviant gedrag in de
samenleving. Anomie kan ontstaan door hele snelle
veranderingen ( revoluties bijvoorbeeld).
, - Merton’s spanningstheorie : Spanning tussen doel en middel.
5 manieren om zich aan de spanning aan te passen:
1. Conformiteit : Je accepteert de doelen en de middelen.
Bijvoorbeeld een student die hard leert om goede cijfers te halen.
2. Innovatie : Je accepteert de doelen wel, maar de middelen
niet. Bijv. een student die spiekt om goede cijfers te halen.
3. Ritualisme : Je accepteert de middelen wel, maar de doelen
niet. Bijv. een student geeft een diploma op maar gaat nog wel
naar school. 4. Terugtrekking : Je verwerpt zowel
doelen als middelen en valt buiten de maatschappij. Bijv. je raakt
verslaafd aan drugs. Je stopt met school.
5. Rebellion : Je vervangt je doelen en middelen. Bijv: Je stopt
met school en sluit je aan bij een sekte. Je krijgt een hele andere
opleiding.
- Innovatie, Terugtrekking en Rebellion leiden tot deviant
gedrag !
Het komen in de gevangenis door : 1. Als een groep minder bindingen heeft, vertonen mensen
eerder crimineel gedrag. 2. Anomie door snelle veranderingen zorgt voor meer crimineel gedrag.
Straffen : Functionalisme heeft GEEN verklaring voor de straffen.
Conflictbenadering
- ‘’Er is van nature ongelijkheid in de samenleving en daardoor
ook deviant gedrag. Deviante acties worden noodzakelijk
wanneer de middelen door machtige groepen wordt beperkt’’.
Dominante groep bepaalt wat deviant gedrag is. Bepalen die op
basis van eigen belang.
Bijv : Witteboordencriminaliteit wordt als minder deviant gezien als
misdrijven van benadeelde groep.
- Moral panic : labellen door oa media van grote groepen in de
samenleving.
Het komen in de gevangenis door : 1. ‘Gevangenissen zijn er om minderheden te controleren en
niet voor de algemene publieke veiligheid’’. 2. Wanneer groepen zich benadeeld voelen zullen ze
minder loyaal gedrag vertonen naar de samenleving.
Straffen : ‘’Ongelijke behandeling (straffen dus) zit geworteld in de juridische structuur.’
,Probleem 3
Wat is discriminatie? Wat zijn voordelen? Wat is ras? Wat is etniciteit? Wat zijn
stereotyperingen?
- Discriminatie = Onderscheid maken tussen groepen obv
irrelevante kenmerken (religie, huidskleur, geslacht,
geaardheid etc)
Soorten discriminatie:
Institutioneel : discriminatie zit in instituties bijv : mensen kunnen
moeilijker een huis kopen omdat zij …. zijn.
Direct : racistische aanvallen bijvoorbeeld.
Indirect : Geen huis kunnen kopen door je afkomst.
Structureel : Structurele benadeling obv ras bijv.
Positieve : Voordeel voor bepaalde groep
Negatieve: acties die bepaalde groepen benadelen.
Discriminatie : micro (gericht op individu), meso (instituties)
macro(politiek, wettelijk systeem etc)
Ras = een categorie mensen obv biologische/fysieke kenmerken.
‘’Ras’’ = een sociaal construct. Van tijd en plaats afhankelijk dus.
Racialisatie = het proces waarbij mensen worden gerangschikt obv
‘’hun ras’’.
Racisme = Het geloof dat het ene ras superieur is aan het andere
(inferieure) ras.
Oude/oorspronkelijke racisme : Racisme gebaseerd op
fysieke/biologische kenmerken.
‘New’ racism : Gebaseerd op culturele verschillen.
Etniciteit =
Identiteit gebaseerd op nationaliteit en cultuur. Een collectieve
identiteit gebaseerd op gedeelde historische en culturele
achtergrond. Er kunnen meerdere etniciteiten in 1 ras bestaan.
, Verschil ras en etniciteit = ras biologische kenmerken en etniciteit
culturele kenmerken (taal/religie etc).
Etnische stratificatie = ongelijke verdeling van
macht/middelen/privileges etc bij verschillende etniciteiten.
Stereotype : generalisatie van groep meestal gebaseerd op
vooroordelen. Geheel van vooroordelen waarmee je 1 standaard
persoon omschrijft. Een overdreven beeld dat vaak niet
overeenkomt met de werkelijkheid. Het is vaak negatief.
Vooroordelen : Het (vaak negatief) oordelen van mensen niet
gebaseerd op feiten. Vooroordelen leiden tot > stereotype.
Stereotyperingen en vooroordelen kunnen leiden tot self-fulfilling
prophecy
Wat zijn minderheidsgroepen? Wat zijn ‘In- en Outgroups’?
Minderheidsgroepen : Zij horen niet bij de dominante groep. (Hoeft
niet in absolute getallen te zijn, gaat om hun positie!)
Kenmerken minderheidsgroep : - Zij hebben minder macht en
toegang tot hulpbronnen. – Zij kunnen niet 100% participeren op
meso niveau in de samenleving (bijv politiek/economisch; geen
toegang tot onderwijs, gezondheidszorg bijv). – Kunnen
onderscheiden worden van de dominante groep. – Worden vaak
gestereotypeerd - Ontwikkelen collectieve identiteit om zich af te
sluiten van de groep die hun niet accepteert dit leidt vervolgens
tot segregatie.
In groups : groep waarin individuen gevoel van loyaliteit en verbondenheid voelen.
(Gebaseerd op klasse, gender, religie, etniciteit). Er is sprake van veel solidariteit en
vijandigheid tegen outgroups. Zij beoordelen anderen op basis van hun outgroup identiteit.
Outgroups : Individu heeft het gevoel dat hij/zij niet bij de ingroup hoort. Concurreert met
ingroups.
- Referentie groepen : Samengesteld uit rolmodellen
waarmee anderen zich identificeren. (Bijv succesvolle
bedrijven zijn referentiegroepen voor andere kleine
bedrijven)
Primaire group : (micro) Gekenmerkt door samenwerking, hechte
lange intieme relaties (bijv je familie/vriendengroep).
Secundaire group : Formele, onpersoonlijke & zakelijke relaties.
Tijdelijk en gebaseerd op bepaalde doelen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MrWesley. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen