Dit word-bestand bevat een samenvatting van Afbraak en opbouw van het landschap, hoofdstuk 2 van De Geo aardrijkskunde. Het bevat onder andere aantekeningen en stof van het boek die handig kunnen zijn voor je toets. De samenvatting is gebaseerd op De Geo 4 havo/ - hoofdstuk 2 Systeem aarde. Paragra...
AARDRIJKSKUNDE SYSTEEM
AARDE
HOOFDSTUK 2 AFBRAAK EN OPBOUW
VAN HET LANDSCHAP
§1 SYSTEEM AARDE
Systeem Aarde
De aarde is opgebouwd uit atmosfeer (lucht), lithosfeer (vaste
gesteente), hydrosfeer (water) en biosfeer (leven). Deze 4 kunnen niet
zonder elkaar.
Kringlopen
Er zijn 3 belangrijke kringlopen.
Kringloop van gesteenten
Gesteentecyclus (Proces waarbij een gesteente steeds opnieuw de
fasen doorloopt van verwering, erosie, sedimentatie en nieuw
gesteentevorming). Gesteenten (Alle vaste stoffen die in de aardkorst
en in het bovenste gedeelte van de aardmantel voorkomen). Dus
bijvoorbeeld zand en klei. Deze gesteenten worden door geologische
processen telkens afgebroken en omgevormd.
Hier zijn 3 soorten gesteenten:
o Stollingsgesteenten (Gesteente dat is ontstaan door afkoeling van
heet, vloeibaar materiaal). Vb zijn graniet en
basalt.
o Sedimentgesteenten
(Afzettingsgesteente). Dit ontstaat door
lucht water en ijs.
Voorbeelden hiervan zijn Kalksteen
(gesteente waarvan de chemische
samenstelling wordt uitgedrukt door de
formule CaCO³) en ook Zandsteen
(Sedimentgesteente dat voornamelijk
bestaat uit zandkorrels).
o Metamorfe gesteenten (gesteente dat onder hoge
druk en/of bij hoge temp andere eigenschappen heeft
gekregen) worden gevormd doordat stollings-of sedimentgesteenten
o.i.v. druk/verhoogde temp een gedaanteverwisseling ondergaan.
, Voorbeelden hiervan zijn Marmer (Metamorf gesteente dat o.i.v. hoge
druk en temp is ontstaan uit kalksteen), Gneiss (metamorf gesteente
dat (vaak) ontstaat als zandsteen of graniet onder hoge druk of temp
veranderen)
en Leisteen (Grijs of zwart metamorf gesteente dat o.i.v. druk is
ontstaan uit schalie (verharde klei)
Hydrologische kringloop (proces waarbij water bij de oppervlakte van
de aarde een nooit eindigende kringloop van verdamping, transport,
condensatie en neerslag doorloopt).
Neerslag valt en het
Verdampt, sprake van
Evaporatie (Verdamping van
open water, water op en in een
onbegroeide bodem en dauw)
of van Transpiratie
(verdamping vanuit de
huidmondjes van planten)
Evapotranspiratie (Verdamping
van open water, water op en in
een onbegroeide bodem en
dauw en verdamping vanuit de huidmondjes van planten).
Maar de neerslag kan ook infiltreren in grond of het stroomt af. Deze
verschillen worden veroorzaakt door het klimaat.
Koolstofkringloop (de verhouding en overgangssituaties tussen de
hoeveelheden koolstof in de atmosfeer, biosfeer, lithosfeer en
hydrosfeer). Koolstof kan in vaste, vloeibare en gasvormige toestand
voorkomen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinevandenberg5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.