1.1 geboorte en sterfte
vruchtbaarheidscijfer: het aantal levend geborenen per 1000 vrouwen van 15 tot 45
jaar
geboorte cijfer: aantal geboorten x1000=….% (afronden op 1 decimaal)
bevolking
sterfte cijfer: aantal sterfgevallen x1000=….% (afronden op 1 decimaal)
bevolking
zuigelingensterfte: aantal kinderen dat overlijdt in het eerste levensjaar per 1000
levendgeborenen per jaar
natuurlijke bevolkingsgroei: geboorte min sterfte
geboorteoverschot: geboortecijfer min sterftecijfer (geboorte hoger dan sterfte= groei)
sterfteoverschot: sterfte hoger dan geboorte (negatief geboorteoverschot)
veranderingen van cijfers
demografie: studie naar bevolkingssamenstelling (leeftijd, geslacht, afkomst)
het demografische transitiemodel:
Geboortecijfers/ sterftecijfers veranderen in 5 fases:
Fase 1: hoog geboortecijfer, hoog sterftecijfer. De totale bevolking blijft gelijk
Fase 2: hoog geboortecijfer, dalend sterftecijfer (betere zorg/ hygiëne) snel toenemende
bevolking
Fase 3: dalend geboortecijfer en dalend sterftecijfer (sociale voorzieningen zijn beter, mensen
willen minder kinderen) geboorte en stercijfer nemen af, maar geboortecijfer blijft wel hoger.
Afnemende groei totale bevolking.
Fase 4: laag sterftecijfer, laag geboortecijfer (bevolking stopt met groeien
Fase 5: door groei bevolking fase 2 en 3 nu veel ouderen, geboortecijfer lager, sterftecijfer is hoog
dus kan de bevolking krimpen.
De meeste ontwikkelingslanden zitten in de 2e en 3e fase. Westerse landen zitten vooral in de 4e
fase. Conclusie: hoe welvarender een land, hoe lager het geboorteoverschot.
1
, Demografische transitie in de praktijk: ontwikkeling bevolking gaat meestal niet precies via de
fases. Dit kan komen door: religieuze en culturele regels, slechte sociale voorzieningen,
economische ontwikkelingen en de overheid.
1.2 jong en oud
bevolkingsdiagram: in een bevolkingsdiagram zie je de leeftijdsopbouw van de bevolking per gebied.
1. De urn/ui staat voor een verdeling met veel mensen in de leeftijd van 50 t/m 70 jaar (eind fase
4 en begin fase 5= ruit vorm)
2. De klokvorm (breed midden) staat voor een verdeling van mensen in de leeftijd van 30-50
jaar, weinig geboortes (4e fase)
3. De piramide (breed onder) staat voor een land met veel geboortes. Dat zie je vooral in arme
landen (fase 1 en 2) mensen worden niet oud
Groene druk: is de verhouding tussen het aantal jongeren en het aantal mensen tussen 20-
65 jaar
Hoge groene druk is kenmerk van ontwikkelingslanden (de piramide diagram: veel jonge
mensen, ontwikkelingslanden (fase 1 en 2))
Nadelen: veel jonge kinderen, zorg nodig en scholing, slechte scholing (school is duur) veel
armoede en hoge werkeloosheid
Grijze druk: de verhouding tussen het aantal ouderen en het aantal mensen tussen 20-65
jaar
Hoge grijze druk: veel oude mensen, hoge kosten voor zorg en pensioen (fase 4/5)
Nadelen: hoge kosten voor pensioenen en de zorg. Er kan een tekort ontstaan aan verzorgingshuizen
en verzorgers. De mensen die geld verdienen betalen dan voor de mensen die geen geld meer
verdienen= demografische druk.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindadebrouwer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.