Samenvatting
Samenvatting Biology, ISBN: 9781292170435 Humane Biologie GEO1-2210
Een samenvatting a.d.h.v. de hoorcolleges/kennisclips die gegeven werden die gebaseerd waren op het boek Biology van Campbell voor het vak Humane biologie.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 2: Evolutie, embryologie en innovatieFasen ontwikkeling geneesmiddelen: onderzoek →
preklinisch → klinisch → administratief proces → op de
markt.
Proefdieren: wat gebeurt er als een bepaalde
verandering of verstoring wordt aangebracht in de
omgeving van het proefdier zelf.
→ vaak mannelijke dieren gebruikt, omdat vrouwelijke
dieren meer hormonale fluctuaties hebben.
→ antwoord geëxtrapoleerd naar mens.
Evolutie dierproeven: anatomisch onderzoek van dieren
(Descartes) in van 1596-1650 → dier is machine,
bestaande uit skelet, spierstelsel en hydraulisch systeem (bloedsomloop) → geen betrouwbaar
inzicht in functioneren levend dier → vivisectie.
William Harvey ( 1578-1657): (1) afbinden bloedvaten levende dieren, (2) bloed stroomt maar 1
kant op, (3) belangrijke stap in ontdekking bloedsomloop.
Albrecht von Haller (1708-1777): fysiologisch onderzoek naar irritabiliteit ( spiervezels
contraheren uit zichzelf → openlijke problemen met eigen onderzoek en staakt onderzoek.
Kant (1724-1804): antropocentrische ethiek → mens heeft intrinsieke waarde, dieren
instrumentele waarde.
→ mens als redelijk en moreel wezen verplicht om op verantwoordelijke wijze met
proefdieren om te gaan → zinloos kwellen van dieren is mensonwaardig.
→K ant: experimenten met dieren mag, maar vervang hogere door lagere dieren.
Wet op Dierproeven = er worden geen dierproeven uitgevoerd, tenzij er goede reden is en
geen andere mogelijkheden zonder dierproeven de gevraagde resultaten te behalen.
- Welke instellingen proefdieren mogen houden en fokken.
- Wie dierproeven mogen uitvoeren, voor welke doelen en onder welke voorwaarden.
- Welke instanties een rol spelen bij het toezicht en welke rol dat is.
- De procedure voor vergunningverlening.
- De eisen voor scholing en training medewerkers die met proeven te maken hebben.
Dierproef = elk gebruik van een dier voor e xperimentele, o nderwijskundige of andere
doeleinden waarvan het resultaat b ekend/onbekend is, dat bij dieren o ngerief veroorzaakt.
Ongerief = evenveel of meer pijn, angst of blijvende schade dan bij inbrengen van naald
volgens goed diergeneeskundig vakmanschap, inclusief g eboorte o f uit ei breken van dier en
in een dergelijke toestand brengen en houden van g enetisch gemodificeerde d ieren, met het
inbegrip van het doden van dieren om hun lichaamsdelen te kunnen gebruiken.
→ wet beschermt l evende, niet-menselijke gewervelde dieren en l evende koppotigen
(inktvissen), met inbegrip van larven die zelfstandig voeden en foetussen van zoogdieren
vanaf laatste derde deel van normale ontwikkeling.
3 V’s b ij planning en uitvoering dierproeven: (1) vervanging, (2) vermindering, (3) verfijning
(ongerief proef zo veel mogelijk voorkomen).
Hoe pak je dit aan? → (1) valide modellen gebaseerd op kennis over f ysiologie, embryologie e n
evolutie, (2) gebruiken van toolkit die dieren zelf hebben, (3) teruggrijpend op “lagere”
diersoorten, (4) cellijnen waarin iets tot ontwikkeling wordt gebracht (stamcellen).
Evo-devo = evolutionary development → parallellen tussen evolutie en embryonale
ontwikkeling → geeft richting aan innovatie-mogelijkheden.
,Evolutie = generaties veranderen van eigenschappen van organismen van populatie/soort.
→ veranderen van genetische samenstelling populatie van generatie op generatie → geen doel.
Evolutietheorie = (1) niet alle nakomelingen overleven (overshot), (2) strijd om overleven
(struggle for existence), (3) variatie tussen individuen op basis van genoom, (4) door
natuurlijke selectie komen voordelige variaties steeds meer voor.
→ afstamming met modificatie zorgt voor meer f itness tussen organismen en leefomgeving.
→ nieuwe voordelige eigenschappen door toeval (mutaties), niet door selectiedruk.
→ adaptatie begrensd door afstamming: evolutie “moet het doen met aanwezige structuren”.
Jean Baptiste de Lamarck (1744-1829): Philosophie Zoologique → trage, graduele
soortverschuiving in de natuur → aangeboren neiging organismen en soorten complexer te
worden → aangeboren vermogen om te adapteren op habitat (“amplificatie” orgaan bij veel
gebruik - “atrofie” orgaan bij weinig gebruik) → inheritance of acquired traits (IAT).
→ evolutie gericht op hogere mate van verfijning en complexiteit, kans speelt geen rol.
Patrick Matthew (1790-1874): eerste die positieve effecten natuurlijke selectie benoemde.
Charles Darwin (1809-1882): gedachtewisseling met A lfred Russel Wallace (1823-1913)
waardoor Origin of Species by means of Natural Selection werd uitgebracht.
Aanwijzingen evolutie:
1. Adaptatie en fitness: natuurlijke selectie → wat onvoordelig is,
verlaagt kans reproductie/verkleint aantal nakomelingen →
verschuiving genenpool → door kunstmatige selectie bepaalde
gewenste eigenschappen kweken.
2. Homologie: gedeelde embryonale voorsprong.
3. Fossielen: wat waren toen genetische eigenschappen.
4. Rudimentaire organen: evolutionaire overblijfselen.
5. Convergentie/Analogie: eigenschappen die onafhankelijk
zijn ontwikkeld, maar verder precies hetzelfde werken.
6. Suboptimaal ontwerp: evolutie werkt met wat al bestaat, via kleine aanpassingen aan
bestaande bouwplannen die vele generaties terug zijn geselecteerd.
Soort = groep individuen en vruchtbare nakomelingen krijgen → niet met andere soorten
door (1) ecologische isolatie, (2) seizoen-isolatie, (3) verschillen in morfologie en fysiologie, (4)
verschillen in gedrag (balts isolatie), (5) geslachtscel incompatibiliteit.
Soortvorming: 3 manieren natuurlijke selectie frequentie
erfelijke eigenschap kan veranderen.
Classificatie: A
rchaea, Bacteriën en Eukaryoten → indeling op
basis van morfologie, DNA, ribosomaal RNA en fossielen →
voor- en achternaam → gedeelde voorouderlijke kenmerken.
Onderzoek steeds meer vanuit evolutionair perspectief → (1)
genoom bekend, (2) werkingsmechanisme conservatief, (3)
relatief makkelijke beheersbare lagere diersoorten als
onderzoeksmiddel.
C.Elegans: basis orgaansystemen en ontwikkeling, bilateraal symmetrisch →
studie van c el differentiatie, neuronennetwerk, DNA-reparatie → genoom geheel bekend →
kweek = makkelijk, goedkoop en in te vriezen.
Fruitvliegje: onderzoek naar genetica, cross-over, genetisch model voor Alzheimer,
Parkinson en diabetes → genoom geheel bekend (2000), 4 chromosomen → fok op
voedingsbodem → generatiecyclus van < 30 dagen.
, Zebravisje: vertebraat → onderzoek naar embryonale ontwikkeling → 3 typen fluorescente
eiwitten → genoom geheel bekend → eenvoudig te kweken en houden in zoetwater.
Chordata:
1. Chorda dorsalis: zorgt voor stevigheid, helpt voortbeweging (elastische staaf) en
verwordt tot middelste deel tussenwervelschijven.
2. Neurale buis: 1 axiale streng zenuwweefsel, dorsaal (rugzijde) van chorda → komen
zenuwen uit om spierblokjes aan te sturen → locomotie door laterale undulatie.
3. Kieuwspleten en kieuwbogen: zeeffunctie (filter-feeding) → ademhaling → onderdelen
kieuwbogen verworden oa tot onderdelen kieuwapparaat, strottenhoofd en oor.
4. Endostyl (schildkliervoorloper): groeve in pharynxbodem die slijm afgeeft voor
filter-feeding → rol in stofwisseling en jodium huishouding.
5. Postnatale staart: (larve-stadium), stuitje bij mensen → voor voortbeweging,
evenwicht, verdediging, communicatie en rudimentair.
Op 7 soorten na behoren alle v isachtigen beenvissen (straalvinnigen en
kwastvinnigen) tot de straalvinnigen.
Van vinnen naar poten: O steichyes → Sarcopterygii → Choanata →
Tetrapoda.
Veronderstelde fysiologie van kwast naar poot: landuitstapjes → 6-8 vingers →
choana en longen → laterale lijngroeves in kop.
Tetrapoda = vier poten met vingers → wervels krijgen dorsaal stuttende gewrichten → kop en
schoudergordel compleet los.
Amfibieën: ondergaan metamorfose → larve- en adult stadium (dubbelleven, kikkervisjes) →
versteviging skelet → laterale lijn vervangen door reuk en gehoor → kieuwen, longen en
cutane ademhaling → k oudbloedig → afhankelijk van water voor voortplanting.
Amniota ( eerste stap naar land): ei met amnion om embryo → in ei zit
ook dooierzak (yolk sac) voor voeding → waterstadium overbodig →
allantois is afvalzak.
Reptielen: waterdichte huid met schubben → eieren met schaal →
exotherm/koudbloedig → grote groep → vanuit carnivore Theropoda zijn
vogels ontstaan.
Aves (vogels): 150 miljoen jaar geleden eerste taxa met snavel, veren,
pneumatisch skelet, lange mobiele nek, gefuseerde sleutelbeenderen, endotherm.
→ vogels hebben lichte onderdelen, zware delen in romp en holle botten.
Opkomst zoogdieren: 65 miljoen jaar geleden meteorietinslag → vooral planten, vogels en
kleine zoogdieren overleefden → continenten uiteen → enorme biodiversiteit; Monotremata
(eierleggende zoogdieren), Marsupiala (buideldieren of metatheria), E utheria → binnen
placentalia veel nieuwe vormen.
Mammalia (zoogdieren): 210 miljoen jaar geleden oorsprong → drie middenoorbeentjes;
malleus, incus, stapes → cochlea (slakkenhuis als binnenoor → haren → levendbarend →
melkklieren → middenrif (als enige organisme) → gebitsdifferentiatie.
Primates (apen en halfapen): binoculair zien → clavicula (sleutelbeen) → beweeglijke
schouder en elleboog → gering aantal kiezen → sterke ontwikkeling grote hersenen →
opwaartse gang → 5 vingers en tenen → vergaande mobiliteit digiti → gevoelige vingers,
tastrichels → afgeplatte nagels → 2 borststandige tepels → lange kinderzorg.
Rise of the human: rechtop lopen → grotere hersenen → kleinere kaak en kaakspieren.
Transformatie reeks: eencellig → meercellig → lichaamsas → darmtractus → amnionholte.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yaralangeveld. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen