Een volledige en uitgebreide samenvatting van alle boekhoofdstukken en artikelen die besproken zijn tijdens de problemen, de colleges en een overzicht van de ontwikkelingen van het jonge kind.
Deze samenvatting is geschreven in het studiejaar 2020/2021.
Ik had zelf een 8.9 voor dit tentamen.
Algemene literatuur over de ontwikkeling (DeHart) 2
Probleem 1 Hechting 10
Probleem 2 Controle 31
Probleem 3 Sociaal 49
Probleem 4 Slapen en eten 68
Colleges
College 1 Motorische en taalontwikkeling 92
College 2 Emotieregulatie 93
College 3 Jeugdpsychiatrie 95
College 4 Klinische praktijk 96
College 5 Eten en opvoeden 97
Overzicht ontwikkelingen 100
,ALGEMENE LITERATUUR (DEHART)
Hoofdstuk 6 (197 – 219) Infant social and emotional development (DeHart et al., 2004)
Eerste zes maanden
Sociale ontwikkeling
De interactie tussen baby’s en hun verzorger worden steeds gevarieerder en complexer over tijd. In de eerste
paar maanden vindt reciprocity plaats. Dit zijn ware sociale interacties die bestaan uit wederkerige
uitwisselingen tussen het kind en de ouder.
Gedurende de eerste levensmaanden vinden veranderingen in de ontwikkeling plaats die het begin van
reciprociteit aangeven:
1. Baby’s worden alerter voor langere perioden, waarin ze actief met de omgeving bezig zijn.
2. Het lukt ze om aandacht te controleren, kijken en uitreiken coördineren en vrijwillig naar een stimulus
kijken of wegkijken.
3. Ze kunnen attentive looking kracht bij zetten door de lachen, te koeren en bepaalde acties uit te
voeren.
Ouder passen zich hierbij aan op het kind (attunement). Dit valt onder een algemene stijl van gedrag dat ook wel
sensitive care genoemd wordt. De ouder houdt hierbij rekening met de behoeftes van een kind en reageert hier
goed op.
Een voorbeeld hiervan is ook het sociale lachen. Jonge baby’s lachen niet door plezier maar als breinactiviteiten
waardoor het vaak opgemerkt wordt tijdens de slaap. De gezichtsspieren ontspannen zich wat zorgt voor een
lach. Dit komt vaker voor bij premature baby’s en baby’s zonder cerebrale cortex (lachen in de slaap verdwijnt
wanneer de cortex rijp is). Bij 5 weken kan een kind lachen door bijvoorbeeld de stem van zijn moeder of
muziek. Bij 8/10 weken lacht een baby bij het herkennen van een stimulus (recognitory assimilation). Nu lacht de
baby door plezier.
Bij drie maanden kan een baby een onderscheid maken tussen gezichten die hij/zij herkent en deze verkiezen
boven gezichten die niet herkend worden. Bij 4/5 maanden reageert een kind op bekende gezichten en lacht
hier alleen naar.
Emotionele ontwikkeling
Kinderen vertonen angst wanneer ze kunnen kruipen. Hierbij zijn ze bijvoorbeeld angstig als ze op een punt
komen (dal) waar ze niet af kunnen. De basisemoties ontwikkelen zich tijdens het eerste levensjaar. De eerste
reacties van een baby lijken op emoties (huilen & lachen in slaap) maar dit zijn slechts reflexen.
Bij drie maanden vertoont een baby meer specifieke emotionele reacties. Echter komt dit nog niet helemaal
overeen met de echte emoties door drie redenen:
- De emoties hebben tijd nodig om op te bouwen.
- De betekenis erachter is erg algemeen.
- Emotionele reacties zijn globaal en niet goed onderscheidend.
Baby’s leren geleidelijk omgaan met emoties. Erg jonge baby’s hebben een automatisch coping mechanisme dat
ze in slaap vallen bij onaangename stimuli. Dit is onbewust en onvrijwillig. Bij 4/5 maanden kunnen baby’s zich
wegdraaien van bepaalde stimuli. Echter is dit ook nog erg globaal en lukt het niet altijd waardoor de baby gaat
huilen. Huilen is sowieso een coping strategie die vaak gebruik wordt tijdens de eerste zes maanden doordat het
hulp van anderen oplevert.
Tweede zes maanden
Tussen 6 en 12 maanden wordt het sociale gedrag van een kind erg gefocust rond de verzorger. De cognitieve
ontwikkeling zorgt ervoor dat baby’s specifieke personen kunnen onderscheiden en hierop kunnen reageren
met intentioneel gedrag. Ook is er sprake van een primitief zelfconcept.
Emotionele ontwikkeling
De emotionele reacties worden frequenter en veranderen op drie manieren tijdens de tweede zes maanden:
- Beter onderscheid tussen specifieke emoties.
2
, - Emotionele reacties volgen sneller op de gebeurtenis.
- De gezichtsuitdrukkingen verschijnen vaker.
Aan het eind van het eerste jaar kunnen baby’s zich gebeurtenissen herinneren, anticiperen op uitkomsten en
intentioneel gedrag vertonen. Hierdoor kunnen echte emoties ervaren worden.
Tussen de 7 en 11 maanden ontstaat er stranger distress waarbij baby’s negatief reageren op vreemden. Dit
houdt vaak voor 2/3 maanden aan. Dit kan verminderd worden door een vertrouwde omgeving, vertrouwde
interactie of wanneer de baby de controle heeft over de toenadering van de vreemde. Ook de aanwezigheid van
de verzorger en hoe deze reageert op de situatie, heeft een invloed.
De emotieregulatie en coping vergroot tijdens de tweede zes maanden. Een baby kan bijvoorbeeld wegkijken bij
beangstigende situaties wat resulteert in een lagere hartslag. Vervolgens kunnen ze weer kijken wanneer ze
rustiger zijn geworden, dit wordt gemeten met de stranger-approach procedure.
Een andere coping strategie dat ontstaan is het alarmeren van de verzorger door gebaren, roepen of zich te
bewegen (dit is dyadische regulatie, ouders en kind doen het samen). Doordat ze niet meer gaan huilen blijven
ze in contact met de omgeving.
De toename in vaardigheden gaan gepaard met het bewijs dat rond deze tijd de paden tussen het limbische
systeem en cerebrale cortex gevormd worden, dit is betrokken bij emotie.
Hechting
De hechting is een emotionele verbinding tussen een baby en de verzorger. Er zijn verschillende tekenen van
hechting:
- Separation distress: de negatieve reacties van baby’s wanneer de verzorger tijdelijk weggaat.
- Greeting reactions: de positieve reacties van baby’s wanneer de verzorger weer terugkomt.
- Secure-base behavior: het gedrag dat het kind vertoont naar de verzorger wanneer het aan het
ontdekken is.
De hechting ontwikkelt zich over het eerste jaar en blijft zich ontwikkelen tijdens de dreumestijd en later. Bij 12
maanden wil het kind specifiek door de ouder worden opgetild, zoekt het kind de verzorger op als hij/zij
verdrietig is en is het kind blijer als het een omgeving verkent waarbij de ouder dichterbij is. Vroeg contact
tussen baby’s en hun verzorger kunnen voordelig werken maar het is niet noodzakelijk voor een veilige hechting.
Wanneer baby’s namelijk gescheiden worden van hun verzorger, kunnen ze alsnog veilig gehecht raken.
Kinderen kunnen ook aan meerdere mensen gehecht raken en dit hoeven niet de biologische ouders te zijn. Dit
gebeurt vaak op basis van hiërarchie, vanuit een evolutionair perspectief is dat essentieel.
Individuele verschillen
Baby’s verschillen erg van elkaar. Er zijn twee grote benaderingen om deze verschillen uit te leggen, namelijk
hechting en temperament. Hechting is afhankelijk van de relatie tussen het kind en de verzorger. Temperament
is genetisch en afhankelijk van andere biologische factoren.
Hechting
Bijna alle kinderen raken gehecht aan hun verzorger. De kwaliteit van de hechting is echter verschillend tussen
kinderen. Dit is afhankelijk van de kwaliteit van de zorg die baby’s krijgen. Er zijn verschillende patronen:
- Veilige hechting: baby gebruikt de verzorger als veilige basis voor ontdekking.
o 60/70% van de kinderen in veilig gehecht.
o Maakt zich los van de verzorger om te gaan ontdekken. Maar blijft hierbij wel verbonden met
de verzorger.
o Ze reageren verdrietig (variërend) op separatie met de moeder maar zijn blij als ze weer
terugkomt.
o Wanneer ze verdrietig zijn, gaan ze naar de verzorger en zijn ze snel gerustgesteld.
o Geassocieerd met sensitieve verzorging.
- Angstig-afwerende hechting: weinig ontdekkend gedrag.
o Moeite met losmaken van de verzorger om te gaan ontdekken.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper estherseverins. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
