Een complete samenvatting van hoofdstuk 1 globalisering en hoofdstuk 4 herhaling wereld uit het aardrijkskunde boek buiteNLand 5 havo. Alles staat duidelijk uitgelegd waardoor ik voor mijn examen een 8,4 heb gehaald!
Samenvatting Havo 5: hoofdstuk 1 en 4
Hoofdstuk 1 Globalisering
§1.1 Globalisering: one world?
Globalisering/mondialisering = het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen op aarde toeneemt.
Heeft invloed op de inrichting en functie van gebieden
Je hebt 4 verschillende dimensies van globalisering:
Dimensies Ontwikkeling Voorbeeld
Economisch Wereldmarkt Bedrijven vestigen zich in lagelonenlanden (dus in
goedkopere landen)
Sociaal Wereldgemeenschap Via het internet kom je in contact met een buitelander
Politiek Wereldstaat Landen werken samen door organisaties
Cultureel Mengcultuur De Westerse cultuur is ook te zien in Niet-Westerse
landen
Globalisering wordt mogelijk gemaakt door:
Transporttechnologie
De technologie die nodig is om het vervoer van grondstoffen, goederen en mensen
mogelijk te maken. bijv. auto en vliegtuig
- Sneller vervoer
- Groter vervoer vervoerskosten lager product goedkoper
Informatie-en communicatietechnologie
De technologie die nodig is om uitwisseling van informatie mogelijk te maken. bijv.
glasvezelkabel
- Internet is sneller en goedkoper
De globalisering raakte na 1990 in een stroomversnelling, een van de motoren achter dit is de
multinationale onderneming (mno of multinational). Dat zijn bedrijven die zich over de hele wereld
verspreiden en een mondiaal netwerk vormen. De mno’s kunnen zich makkelijk ontwikkelen door:
Verbetering transport- en communicatietechnologie
De relatieve afstand neemt af (de afstanden blijven even groot maar de tijd wordt korter)
(tijd-ruimtecompressie)
Handelingsbelemmeringen worden afgeschaft zoals importheffingen
Drie factoren invloed hebben op tijd-ruimtecompressie (gebeurde na 1980):
1. Reis- en vervoerstijden zijn spectaculair gedaald
2. Transport en communicatie zijn goedkoper geworden
3. Infrastructuur rond transport en dataverkeer is enorm verbeterd
Tijd-ruimtecompressie = het proces waarbij tijd en ruimte in elkaar worden gedrukt.
Gevolg tijd-ruimtecompressie de wereld wordt kleiner vervlechting global village
Gevolg van globalisering Tijd-ruimtecompressie
, Tijdens het zoeken naar de beste locaties voor hun bedrijven laten mno’s zich leiden door 4 factoren:
Gunstige arbeidsmarkt lage lonen met hoge kennis
Ligging makkelijk te bereiken of goede infrastructuur
Opkomst van nieuwe afzetmarkten kan ik mijn product in de toekomst verkopen
Politieke stabiliteit van een land ondernemen in onrustige landen is te riskant
Als je als land aan deze 4 factoren voldoet ben je geschikt, maar er is nog steeds concurrentie.
Sommige landen proberen daarom mno’s te trekken met exportproductiezones (EPZ’s)
Deze EPZ’s hebben:
Lage lonen
Gunstige vestegingsvoordwaarden (zoals lage belastingen)
Grote afzetmarkt
Gevolg van EPZ’s binnen een land kunnen grote verschillen on ontwikkeling ontstaan (regionale
ongelijkheid)
De landen die arbeiders leveren heten transitielanden
Er zijn 4 revoluties:
1e revolutie (1750-1830) water- en stroomkracht, mechanisering
2e revolutie (1870-1914) elektriciteit, lopende band, massaproductie
3e revolutie (1950-2000) automatisering
4e revolutie (2000-heden) robotisering, digitale communicatie en besturing
§1.2 Economische globalisering: oorzaken
Na het instorten van het communisme in de voormalige Sovjet-Unie (1991) en het toetreden van
China tot de WTO (Wereldhandelsorganisatie), is de vrijemarkteconomie het leidende economische
systeem geworden. Bij deze vrijemarkteconomie bepalen bedrijven de prijzen zelf en de rol van de
overheid is minimaal.
De wereldhandel is geliberaliseerd (vrijer geworden), onder andere onder invloed van de WTO
Gevolgen hiervan zijn:
Productie en uitwisseling van goederen en diensten wordt internationaler standaardisering
Gebieden met een gunstige ligging raken steeds meer economisch verbonden.
Gebieden met een ongunstige ligging raken geïsoleerd.
Je herkent de economische globalisering aan:
Sterke stijging buitenlandse investeringen
Groei internationaal transport- en communicatieverkeer
Snelle toename van de wereldhandel
Als deze groei daalt komt dat vaak door de afkoeling van de economieën in de BRICS-landen
(vooral China).
De BRICS-landen zijn Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika
Staatsgrenzen met strenge controles en invoerbeperkingen gaan slecht samen met globalisering.
Onder invloed van de WTO wordt de vrijhandel (verkleinen importheffingen, geen strenge
grenscontroles meer: de grenzen vervagen) gestimuleerd. Landen schrappen hierbij allerlei
handelsbeperkingen zoals tariefmuren en importquota.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fwiegers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
