Rechtvaardigheid - Plato
Rechtmatigheid
Rechtmatigheid heeft te maken met het recht en feitelijke handelingen/rechtshandelingen.
Zijn deze handelingen overeenkomstig het geldende recht (dus je moet het geldende recht
toepassen)? Ja? Dan zijn ze rechtmatig.
Als ze niet rechtmatig zijn biedt een advocaat hulp. Bij onrechtmatigheid grijpt de overheid
in met een (rechtmatige) sanctie.
Rechtvaardigheid
In dit vak gaat het niet om de vraag naar de rechtmatigheid maar om de vraag naar de
rechtvaardigheid. De vraag naar rechtvaardigheid: is het geldende recht overeenkomstig met
de rechtvaardigheid?
Het verschil tussen rechtmatigheid en rechtvaardigheid: rechtmatigheid gaat over de wet en
rechtvaardigheid gaat over de moraal. Jurist moet zich altijd afvragen of het recht dat hij
moet toepassen niet eigenlijk onrecht is. Als dat het geval is, dan mag/moet hij het niet
toepassen.
Iets kan dus rechtmatig, maar onrechtvaardig zijn.
(Radbruch (positivist) five minutes philosophy of law – gaat over de vraag van
rechtvaardigheid.)
In dit vak worden twee belangrijke visies over rechtvaardigheid (goed en kwaad) gegeven.
- De traditionele visie;
- De moderne visie.
Traditionele visie
Belangrijkste auteur hierbij is Plato met zijn boek Politeia (“het bestel” – over de
rechtvaardigheid).
Voorbeeld van de traditionele visie: de christelijke traditie. Fundamenteel voor deze
christelijke traditie (niet voor Plato – want Grieks), is de gedachte dat God de wereld schiep.
Daarbij heeft hij ook bepaald wat goed en kwaad is (= rechtvaardigheid) naar christelijk
geloof. Dit is een goddelijke wet: lex divina. Onze wil verandert de wil van God niet, dus deze
bepalingen zijn absoluut, universeel en onveranderlijk. De kern van deze lex divina is de Tien
Geboden.
Rechtvaardigheid is ook absoluut, universeel (geldt voor iedereen) en onveranderlijk.
Dat is de opvatting van de traditionele visie.
Moderne visie
Belangrijkste auteur hierbij is Hobbes met zijn boek Leviathan.
Alles wat na Hobbes is geschreven over de moderne visie is gebaseerd op de opvattingen
van Hobbes.
Moderniteit zegt dat rechtvaardigheid (goed en kwaad) niet bestaan. De wereld is een hoop
van feiten en samenhang tussen die feiten. Je vindt hier geen goed en kwaad tussen (niet
objectief bepaalbaar).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jessie1999m. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.