Dit is een samenvatting van het vak Gezondheidsrecht en kwaliteitszorg uit het 2de jaar van de HBO-Verpleegkunde opleiding. Onderwerpen zoals de wet-BIG, WGBO, Wkkgz, Wvggz, WzD, goed hulpverlenerschap, wilsonbekwaam, euthanasiewetgeving, gedwongen zorg, de 6 kwaliteitsdomeinen, klachtenprocedure, ...
Wet Volledig Beschrijving
Wet-BIG Wet op de beroepen en de Voorbehouden handelingen individueel
individuele gezondheidszorg uitvoeren
Wkkgz Wet kwaliteit, klachten en geschillen Afhandeling klachten
zorg
WGBO Wet op de geneeskundige Regels hulpverlenersrelatie tussen
behandelingsovereenkomst patiënt en zorgverlener,
beroepsgeheim
Wvggz Wet verplichte ggz Geeft regels voor verplichte
(gedwongen) geestelijke
gezondheidszorg en verplichte opname
van patiënten met een psychische
stoornis
Wzd Wet zorg en dwang Richt zich op patiënten met een
verstandelijke beperking of een
psychogeriatrische aandoening die
vanwege hun beperking of aandoening
aangewezen zijn op zorg
Gezondheidsrecht
Bijeenkomst 1: Inleiding; WGBO en goed hulpverlenerschap
Hoofdstuk 1, 4, 5 en 6
1. De (inter)nationale rechtsbeginselen die aan het gezondheidsrecht ten grondslag
liggen beschrijven
- Het internationaal verdrag (VN) inzake economische, sociale en culturele Rechten
(IVESCR) art 12 erkent recht van eenieder op een zo goed mogelijke lichamelijke
en geestelijke gezondheid, maar recht op toegang tot zorg is een sociaal
grondrecht maar afhankelijk van beschikbare middelen.
- Internationaal wordt onder gezondheid verstaan ‘een toestand van volledig
lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid
van ziekte of andere lichamelijk gebreken’
- Rechtsbeginselen = algemene normen die het fundament vormen van het recht,
deze staan in Internationale verdragen en in onze grondwet
o Zelfbeschikking
o Bescherming
o Gelijkheid
o Nederlandse grondwet
o Universele Verklaring van de Rechten van de mens (aangenomen door de
VN)
o EVMR = Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens
Eigen rechtsspraak Europees hof
Basis voor tuchtrecht en gedwongen zorg: WzD en Wvggz
1
,2. De rechten en plichten van de patiënt die voortkomen uit de WGBO beschrijven
- WGBO gaat over een dienst in de vorm van zorg (behandeling) aan de individuele
patiënt daarom valt de WGBO onder het burgerlijk wetboek BW
o Gericht op de individuele patiënt
o Mondeling contract
- Rechten patiënt
o Recht op duidelijke informatie over gezondheid, onderzoeken en
behandelingen
o Recht op overleg met hulpverlener en samen te beslissen over de
behandeling
o Recht om ook ‘nee’ te zeggen tegen een voorgestelde behandeling
o Recht om geen informatie te willen
o Recht om medisch dossier in te zien en recht op een kopie daarvan
o Recht om fouten in zijn/haar medisch dossier te herstellen
o Recht om een eigen verklaring aan zijn/haar medisch dossier toe te laten
voegen
o Recht om gegevens uit zijn/haar medisch dossier te laten vernietigen
o Recht op privacy en geheimhouding van medische gegevens
(beroepsgeheim)
o Recht op een second opinion van een andere arts de behandelend arts
- Plichten patiënt
o Betalen van de zorg(verzekering) (juridisch afdwingbaar)
o Meewerken aan behandeling
o Informatieplicht
- Plichten hulpverlener
o Plicht om te handelen conform de professionele standaard
o Plicht tot inspanning (ook in noodsituaties)
o Plicht om patiënt goed te informeren
o Plicht om in te stemmen met second opinion
o Plicht tot beroepsgeheim
o Plicht tot aanleggen van een dossier
- Er wordt gehandeld conform de professionele standaard = inspanning volgens
recente inzichten van de medische wetenschap
o Beroepscode VPK (met ethische normen)
o Beroepsprofiel (7 beroepsrollen)
o Adviezen van beroepsgroep (V&VN)
o Wet- en regelgeving waaronder uitspraken tuchtrecht
o Richtlijnen en protocollen
- Verplichting tot inspanning = altijd de behandelingsovereenkomst aan te gaan en
deze niet de beëindigen
o Hulpverlener mag de behandeling nooit weigeren of beëindigen behalve
wanneer:
Hulpverlener niet deskundig is op dat terrein (moet doorverwijzen)
Persoonlijke relatie heeft met de patiënt
Patiënt niet in zijn werkgebied woont en de praktijk vol zit
2
, Hulpverlener een negatieve ervaring heeft (agressief gedrag, niet
betalen of niet meewerken aan behandeling)
- Inachtneming van de rechten van de patiënt
o Zelfbeschikking = patiënt wordt alleen behandeld na zijn toestemming of
veronderstelde toestemming
Informed consent = na gedegen voorlichting nagaan of de patiënt
alles goed heeft begrepen. Patiënt moet alles goed begrijpen en
weten welke gevolgen een behandeling gaat/kan hebben
Daarnaast moet de patiënt de arts wel goed informeren en
meewerken anders kan de patiënt de arts niet aanklagen.
De patiënt wordt zelf nooit aangeklaagd voor het geven van
onjuiste informatie
Bij niet meewerken of het verstrekken van verkeerde
informatie kan de patiënt niet klagen over slechte zorg
Hulpverlener moet patiënt altijd informeren behalve als
informatie nadelig voor patiënt uitwerkt maar dan moet
altijd een collega worden geconsulteerd
Hulpverlener moet patiënt altijd informeren over
alternatieven en risico’s
Patiënt kan aangeven niet geïnformeerd te willen worden
Veronderstelde toestemming kan aanwezig zijn, maar
oordeel niet te snel
Patiënt kan toestemming intrekken
Patiënt mag behandeling ten alle tijden beëindigen
In noodsituaties mag hulpverlener zonder toestemming
patiënt handelen
Noodsituaties
Wanneer een cliënt wilsonbekwaam is verklaard en er
tevens sprake is van ernstig nadeel voor de patiënt
(bijvoorbeeld als de patiënt zonder ingrijpen ernstig
gehandicapt zou raken
Bijvoorbeeld als hij na een operatie zo in de war is, dat hij
het infuus uit zijn arm trekt of uit het bed valt. Of als
iemand bewusteloos is en direct medicatie nodig heeft
o Geheimhouding = een zorgverlener mag niet met anderen over zijn patiënt
spreken. Alleen met toestemming van de patiënt
Behalve in het geval van:
Medebehandelaars
Vervangers en waarnemers
Ouders van jongeren tot 16 jaar
Op grond van een wettelijke plicht om informatie te verstrekken
Wet publieke Gezondheid om besmettelijke ziektes te
melden bij de GGD
Plicht IGJ inzage in dossiers te geven
Bemoeizorg
Bieden van ongevraagde hulp aan zorgmijders
Verbetering kwaliteit van leven en reduceren van overlast
3
, In het geval van een conflict van plichten
Plicht van zwijgen
Plicht van helpen
V&VN heeft een eigen meldcode opgesteld om
verpleegkundigen en verzorgenden te ondersteunen bij
hun aanpak van een vermoeden van kindermishandeling of
huiselijk geweld
o Recht op privacy
De zorgverlener is verplicht een dossier aan te leggen waarin hij
gegevens opneemt over de behandeling van de patiënt als basis van
verantwoorde zorg
Privacy rechten van de patiënt
Alleen doelgerichte gegevens mogen worden vastgelegd
Inzagerecht
Recht om een kopie te maken
Verzoeken tot correctie
Eigen verklaring te maken
Verzoeken tot vernietiging van dossier doen
o Dossierinzage recht patiënt
Leg alleen gegevens vast die relevant zijn voor de zorg
Beschrijf zoveel mogelijk zelf waargenomen feiten. Vermeld de bron
Trek geen voorbarige conclusies, geef aan dat het vermoedens of
hypotheses zijn
Scheidt feiten van meningen
Stel geen diagnoses buiten het eigen deskundigheidsterrein
- Beroepscode Verpleegkundige
o Treedt met toewijding en aandacht de zorgvrager tegemoet
o Is zich bewust van de morele en ethische aspecten in haar
beroepsuitoefening
o Houdt haar kennis en vaardigheden op peil en gaat actief op zoek naar de
kennis die zij nodig heeft
o Houdt zich op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen binnen haar
vakgebied
o Is op de hoogte van de voor haar relevante wetgeving
o Kan haar handelen verantwoorden
o Is kritisch op haar eigen handelen en het handelen van haar collega’s. De
punten die hier benoemd worden zijn eerder gerelateerd aan de
beroepscode dan aan goed hulpverlenerschap
3. Het begrip goed hulpverlenerschap formuleren in praktijksituaties; waaronder
toestemming, (informed consent), beroepsgeheim en daarbinnen de grenzen van
het gebruik van sociale media
- Toestemming (informed consent)
o Moet in vrijheid worden gegeven
o Mag niet onder druk worden gezet
o Zorgvrager moet uitleggen aan wie, welke informatie en waarom
- Beroepsgeheim
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimmieheine. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
