Samenvatting Werken Conceptueel Leeruitkomst 1
Veilige werkomgeving
Een hoge werkdruk, verkeerd tillen of lawaai kunnen werk ongezond of onveilig maken. Werken kan
zelfs gevaarlijk zijn wanneer men werkt op hoogte, met gevaarlijke stoffen of met bepaalde machines.
De werkgever is verantwoordelijk voor een veilige en gezonde werkplek en moet er alles aan doen om
lichamelijke en psychische klachten en ziekten zoveel mogelijk te voorkomen.
Gezonde en veilige arbeidsomstandigheden zorgen voor minder zieke of arbeidsongeschikte
werknemers. Dit is niet alleen goed voor werknemers. Minder kosten voor ziekteverzuim en
arbeidsongeschiktheid zijn ook gunstig voor werkgevers. De overheid stelt vast aan welke eisen de
arbeidsomstandigheden minimaal moeten voldoen. Werkgevers en werknemers bepalen zelf hoe zij dat
uitwerken. Een hulpmiddel als de risico-inventarisatie en -evaluatie helpt hen daarbij. Daarnaast
kunnen arbodeskundigen hulp bieden.
Arbobeleid
Arbobeleid is alles wat uw werkgever doet om u veilig en gezond te laten werken. Uw werkgever is
volgens de Arbowet verplicht om hiervoor te zorgen. Uw werkgever stelt het arbobeleid op in
samenwerking met de vertegenwoordigingen van werknemers (ondernemingsraad,
personeelsvereniging, vakbonden).
Week 1
Het begrip arbeidsveiligheid omschrijven en de belangrijkste elementen noemen die het
omvat.
Arbeidsveiligheid —> de effectieve bescherming van werknemers tegen bedrijfsongevallen. De
discipline die tot doel heeft arbeidsongevallen te voorkomen.
• Sociaal: veilig werken met andere mensen in een veilige omgeving (vaak subjectieve veiligheid).
• Fysiek: veilig werken met materialen en middelen zonder schade te voorkomen of te ondervinden.
Het verschil uitleggen tussen een arbeidsongeval en een beroepsziekte
Een arbeidsongeval is een gebeurtenis op het werk of in een werktijd die onmiddellijk leidt tot schade
aan de gezondheid. Dit kan ook uitmonden in een ernstig ongeval —> als een ongeval binnen 24 uur
leidt tot behandeling/opname in het ziekenhuis.
Een beroepsziekte is een ziekte of aandoening als gevolg van belasting die in overwegende mate in
arbeid/arbeidsomstandigheden heeft plaatsgevonden. Denk hierbij aan lawaaidoofheid, PTSS, Burn-out,
de schildersziekte, etc.
De aandachtspunten noemen die centraal staan in het arbeidsomstandighedenbeleid
(visgraatmodel) (de 6 m’s, 6 graten)
De aandachtspunten die centraal staan in het arbeidsomstandighedenbeleid zijn:
• Management
• Mensen
• Machines
• Methode
• Materialen
• Milieu
Alle aandachtspunten moeten goed met elkaar werken om het uiteindelijk veiligheidsdoel te bereiken.
,Uitleggen uit welke sub-aandachtspunten het visgraatmodel bestaat.
• Management= plannen, organiseren, leidinggeven en bijsturen
• Mensen= fysieke en psychische eigenschappen, motivatie, opleiding, (achtergrond opvoeding,
houding en gedrag).
• Machines= ontwerp, uitvoering, onderhoud, (juiste keuze, keuringen, juiste inzet, juist gebruik).
• Methoden= handelingsmethoden, voorschriften zoals veiligheidsregels, verkeersregels en
gebruiksaanwijzingen, werkbaarheid, actualiteit, juistheid.
• Materialen= Fysische en chemische eigenschappen van producten en materialen, houdbaarheid,
gevaar voor mens en milieu, stabiliteit, duurzaamheid.
• Milieu= energiestromen, maatschappelijke aspecten van de omgeving, fysische kenmerken van de
omgeving, zoals temperatuur, verlichting en vochtigheid.
Uitleggen wat de rol van de IV-kundige is in het kader van arbeidsveiligheid.
Rol van een IVK-kundige in het kader van arbeidsveiligheid:
• Inventariseren activiteiten binnen bedrijf/organisatie;
• Identificeren inventariseren gevaren en risico’s;
• Inschatten/prioriteren risico’s;
• Voorschrijven/adviseren juiste maatregelen;
• Hanteren arbeidshygiënische strategie bij keuze maatregelen;
• Implementeren/monitoren;
• Opleiden;
• Toetsen arbobeleid en bijstellen.
Dit antwoord geeft ook al een beetje antwoord op het volgende leerdoel.
De (veiligheidsmanagement)taken van de preventiemedewerker binnen een organisatie
noemen en hierbij de meest gebruikte interventies toelichten.
Onderdelen arbobeleid
Het arbobeleid moet in elk geval bestaan uit:
• Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)
• Ziekteverzuimbeleid
• Bedrijfshulpverlening (BHV)
• Preventiemedewerker
• Periodiek arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO)
Preventiemedewerker
Een preventiemedewerker helpt mee bij het opstellen en uitvoeren van de RI&E. Hij geeft ook advies
over goed arbobeleid aan de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. Elke werknemer
moet ten minste 1 preventiemedewerker aanwijzen. In kleine bedrijven (25 werknemers of minder)
mag de werkgever ook zelf de preventiemedewerker zijn.
Ziekteverzuimbeleid
Uw werkgever moet zich laten bijstaan door een bedrijfsarts voor de begeleiding van zieke
werknemers. Hij kan hiervoor een contract sluiten met een arbodienst. Als de
personeelsvertegenwoordiging of ondernemingsraad (OR) ermee instemt, kan de werkgever ook kiezen
voor een maatwerkregeling. Uw werkgever bepaalt dan zelf hoe en met welke deskundige hij de
preventie en begeleiding van ziekteverzuim regelt.
Bedrijfshulpverlening (BHV)
Bij een ongeval of bijvoorbeeld brand zorgen bedrijfshulpverleners (BHV’ers) voor de eerste
hulpverlening. Uw werkgever moet ervoor zorgen dat er voldoende BHV’ers zijn. Hij moet er ook voor
zorgen dat ze hun taken goed kunnen uitvoeren. Er zijn geen speciale opleidingseisen. De werkgever
kan zelf de take van de bedrijfshulpverlening op zich nemen. Hij moet dan wel ten minste 1 werknemer
aanwijzen die hem vervangt bij afwezigheid.
Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO)
,Uw werkgever zorgt ervoor dat u een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) kunt
ondergaan. De bedrijfsarts kijkt dan of u gezondheidsproblemen heeft door het werk. U bent niet
verplicht om deel te nemen aan een PAGO.
Voorlichting arbobeleid door werkgever
Uw werkgever geeft u informatie over het arbobeleid. Hij verteld u ook hoe u veilig kunt werken. Hij
geeft u daarvoor ook beschermende middelen, zoals een helm of veiligheidsbril.
De onderlinge verhoudingen binnen een organisatie benoemen in het kader van macht en
invloed.
De opbouw van de Arbowet- en regelgeving uitleggen.
Arbowet —> Arbobesluit —> Arboregeling —> Arbocatalogus —> Normen*
Normen kunnen wet worden door jurisprudentie.
Arbowet: De Arbeidsomstandighedenwet is een Nederlandse wet die regels bevat voor werkgevers en
werknemers om de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van werknemers en zelfstandig
ondernemers te bevorderen. Het doel is om ongevallen en ziekten, veroorzaakt door het werk, te
voorkomen.
De mogelijke consequenties als je niet voldoet aan de arbowet, zijn:
Financieel: boetes (beleidsregel, boeteoplegging, arbeidsomstandighedenwetgeving).
Imagoschade: mislopen van opdrachten, minder aantrekkelijk als werkgever.
Het volgende heeft invloed op de hoogte van de boetes die opgelegd worden door I-SZW:
• Boetenormbedragen tussen €340 en €13500.
• Verlaging boete:
• Bedrijfs/instellingsgrootte
• Mate van inspanningen
• Verhoging boete
• Ernst van overtreding
• Aantal blootgestelde mensen
• Ernst van letsel (bij dood of uitzonderlijk ernstig blijvend letsel x5)
Arbobesluit: Gebaseerd op Arbowet, Zelfde hoofdstukindeling, Inrichting arbeidsomstandigheden, +
90% op basis van EU-regelgeving, +10% op basis van Nederlandse wetgeving
Arboregeling: Hoofdstukindeling gelijk aan Arbobesluit Meer details m.b.t. Arbowet en Arbobesluit
Arbocatalogus
Arbocatalogus: WG en WN samen opstellen WN is OR of PVTBranche, WG en WN samen
verantwoordelijk vorm, inhoud, beschikbaarheid en actualisatie. Nà toetsing arbocatalogus door
overheid vervallen arbobeleidsregels voor die branche. Doel arbocatalogus —> Intrekking alle
arbobeleidsregels, mits alle arbocatalogi gereed! Geldt voor alle bedrijfstakken/branches
• De arbocatalogus vervangt de arbobeleidsregels op het moment dat de I-SZW deze heeft
goedgekeurd.
• De arbobeleidsregels zijn geen wettelijke teksten, het zijn adviezen, dus de arbocatalogus is ook een
adviserend document.
• De I-SZW toets het bedrijf aan de hand van de bij hen behorende arbocatalogus.
• Werkgever, werknemers, OR, branchevereniging, veiligheidskundigen zijn betrokken bij het opstellen
van een branche-arbocatalogus.
Normen —> normbladen —> verdieping
De wettelijke status van de Arbocatalogus toelichten en uitleggen hoe deze tot stand komt.
Als de arbocatalogus is getoetst en goedgekeurd vervallen de arbobeleidsregels voor die branche. De
arbocatalogus komt tot stand door de werkgever en werknemer. Hierbij zijn de werknemers de
, ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging. De branche, werkgever en werknemer zijn
samen verantwoordelijk voor de vorm, inhoud, beschikbaarheid en actualisatie.
Uitleggen wat arbobeleid is en welk doel het dient.
Arbobeleid
Op gestructureerde wijze beleid voeren waarbij een optimale zorg aan goede arbeidsomstandigheden
gewaarborgd is. Doel:
• Continue verbeteren arbeidsomstandigheden.
• Voorkomen van (letsel)schade, ziekte.
• Terugdringen ziekteverzuim.
• Beschermen werknemers tegen seksuele intimidatie, agressie en geweld.
De verantwoordelijke voor het voeren van arbobeleid zijn:
Werkgever en werknemer, arbowet artikel 3 sub 1. (voor verplichtingen werknemers zie arbowet artikel
11).
Arbobeleid cyclus proces
Cyclisch proces —> nooit klaar —> altijd in beweging —> altijd onder aandacht —> gericht op de
veiligheid, gezondheid en welzijn werknemers —> verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer
samen —> verantwoordelijkheid overheid —> verantwoordelijkheid burgers .. samen - samen - samen
-samen ….
Goed arbobeleid —> tevreden werknemers
Wettelijk kader arbobeleid
Artikel 3, arbobeleid
• WG zorgt voor V&G van de WN inzake alle met de arbeid verbonden aspecten en voert daartoe een
beleid dat is gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden
• Ook wel ‘redelijkerwijs-clausule’
De PDCA-cyclus toepassen op arbeidsveiligheidsvraagstukken.
De fases nogmaals uitgelegd:
• Plan: veiligheidsdoelstellingen vaststellen en processen vastleggen (bijvoorbeeld aankoopproces,
proces van risicobeoordeling, personeelsproces) die nodig zijn om resultaten te leveren in
overeenstemming met het beleid van de organisatie.
• Do: de uitvoering van de processen zoals gepland.
• Check: monitoring en meting van de processen, met inbegrip van de veiligheidsdoelstellingen en de
veiligheidsdoelstellingen en de veiligheidsresultaten en prestatie.
• Act: maatregelen nemen om voortdurend te verbeteren.
Deze PDCA-cyclus is bijvoorbeeld toe te passen op een BHV-plan.
Terugblik week 1
"In welke wet en artikelen worden eisen aan de werkgever gesteld ten aanzien van het
voeren van een zo goed mogelijke arbeidsomstandighedenbeleid en een beleid dat is
gericht op het voorkomen of beperken van psychosociale arbeidsbelasting.”
Arbowet artikel 3 —> voeren van een zo veilig en gezond mogelijke arbeidsomstandighedenbeleid met
in achtneming van de arbeidshygiënische strategie en redelijkerwijsbeginsel.
In de Arbowet worden eisen aan de werkgever gesteld. Artikel 3, lid 1 arbobeleid, arbeidshygiënische
strategie, redelijkerwijs beginsel en lid 2 beleid psa.
Arbowet artikel 3: het voeren van een zo veilig en gezond mogelijke arbeidsomstandighedenbeleid met
in achtneming van de arbeidshygiënische strategie en redelijkerwijsbeginsel.