Voor de studenten van de minor Infrastructuur en Mobiliteit. Een hulpmiddel om jullie te helpen tijdens het vak Dynamisch Verkeersmanagement. Een document met alle informatie die behandeld is tijdens les 1 (en extra ondersteunende informatie), die je voor de toets moet weten om een voldoende te kun...
Dynamisch Verkeersmanagement | Les 1
Minor Infrastructuur en Mobiliteit
Inleiding modulewijzer
Mobiliteit en capaciteit
De afgelopen decennia hebben een sterke groei van de mobiliteit te zien gegeven. Hoewel het aantal
verplaatsingen per persoon per dag niet veranderd is, steeg het aantal afgelegde kilometers per
persoon per dag van 28 km in 1985 naar 35 km in 2008. Doordat de capaciteit in dezelfde periode
slechts in beperkte mate is uitgebreid, heeft dit geleid tot een sterke toename van de belasting van
het wegennet. Dit uit zich op veel plekken, vooral in de Randstad, in het optreden van congestie (files).
De groei van het wegverkeer is vooral een gevolg van sociaaleconomische ontwikkeling, maar
tegelijkertijd vormen de gevolgen van deze mobiliteitsgroei ook een bedreiging voor verdere
economische ontwikkeling.
Er zijn grofweg drie soorten aanpakken om congestie terug te dringen:
- Bouwen:
o De aanleg of uitbreiding van fysieke infrastructuur. Dit is een effectief, maar duur en
tijdrovend middel. Bovendien worden de mogelijkheden beperkt door de beschikbare
ruimte en de aantasting van de leefbaarheid.
- Beprijzen:
o Weggebruikers afhankelijk van tijd en plaats laten betalen voor mobiliteit. Ook dit kan
een effectief middel zijn om zowel maatschappelijke als leefbaarheidsdoelstellingen te
realiseren; het blijkt echter voor bestuurders en politici steeds weer een brug te ver.
- Benutten:
o Het efficiënter gebruiken van de beschikbare infrastructuur. Mits verstandig
toegepast, kan ‘benutten’ een belangrijk positief effect hebben op de
verkeersafwikkeling en dat tegen relatief lage kosten (in vergelijking met ‘bouwen’).
Dynamisch Verkeersmanagement (DVM)
Een belangrijk hulpmiddel bij het beter benutten van de beschikbare capaciteit is het slim managen
van de verkeersstromen. Dit noemen we “verkeersmanagement”. Omdat de aard en de hoeveelheid
van het verkeer sterk fluctueert naar tijd en plaats, is dit verkeersmanagement geen statisch maar een
dynamisch proces. We hebben het dus over “dynamisch verkeersmanagement”, afgekort DVM: een
verzamelnaam voor geautomatiseerde real-time maatregelen om de verkeersafwikkeling te reguleren.
Dit kan plaatsvinden voor zowel het wegverkeer als het railverkeer.
Door de sterke opkomst van ICT in de afgelopen decennia, zijn ook de mogelijkheden van DVM enorm
toegenomen. Enkele decennia geleden beperkte DVM zich voornamelijk tot verkeerslichtenregelingen
op kruispunten. Tegenwoordig is, zowel op snelwegen maar in toenemende mate ook op regionale en
stedelijke wegen, een veelheid aan DVM-systemen te vinden, zoals matrixborden, dynamische
routeinformatiepanelen (DRIPs) en toerit doseerinstallaties. Niet alleen langs de kant van de weg
vinden we DVM-systemen; ook navigatiesystemen in het voertuig hebben steeds meer een directe
relatie met de actuele verkeersafwikkeling.
HOGESCHOOL ROTTERDAM |Minor Infrastructuur en Mobiliteit | Dynamisch Verkeersmanagement Pagina | 1
, Nummer Datum
HR/igoDVM01c 8 september 2020
Bij het ontwikkelen van DVM-maatregelen is het belangrijk om niet te starten bij de techniek, maar bij
de wijze waarop men de verkeersstroom wil beïnvloeden. Er zijn bij DVM in grote lijnen vier typen
oplossingsrichtingen te onderscheiden:
- Het verhogen van de doorstroming;
- Het verkeer optimaal over het netwerk verdelen;
- De instroom in een gebied beperken;
- Terugslag van wachtrijen voorkomen.
De kunst is, om de juiste mix van maatregelen te vinden. Hiervoor zijn systematieken beschikbaar,
zoals de methodiek “Gebiedsgericht benutten”.
Verkeersstroomtheorie
Om per situatie de juiste DVM-maatregelen in te kunnen zetten, is kennis van de
verkeersstroomtheorie onontbeerlijk. De verkeersstroomtheorie beschrijft het gedrag van
verkeersstromen. Enige onderwerpen uit de verkeersstroomtheorie zijn:
- Hoe kunnen verkeersstromen worden beschreven aan de hand van parameters als snelheid,
dichtheid en intensiteit?
- Wat is de onderlinge relatie van deze parameters (het fundamentele diagram)?
- Hoe ontstaan files? Fenomenen als schokgolven, fileterugslag en capaciteitsval.
- Het verschil tussen keuzes vanuit het gezichtspunt van de weggebruiker (gebruikersoptimum)
en de wegbeheerder (systeemoptimum).
Doel van de cursus
Het doel van deze cursus is de studenten inzicht te verschaffen in de verkeersstroomtheorie en de
invloed van DVM-maatregelen op de verkeersafwikkeling. De student gaat zelf aan de slag met
methodieken voor het ontwikkelen van DVM-maatregelen. In de cursus wordt een sterke relatie
gelegd met de cursus “Dimensioneren en modelleren van vervoerssystemen.”
Dit doel wordt bereikt door aan de hand van theorie en praktijkvoorbeelden opdrachten te maken. De
resultaten van de opdrachten worden besproken. De cursus is daarom intensief, praktijkgericht en
voorbereidend op het uitvoeren van werkzaamheden als infrastructureel ontwerper.
HOGESCHOOL ROTTERDAM |Minor Infrastructuur en Mobiliteit | Dynamisch Verkeersmanagement Pagina | 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimdewitHR. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.