SAMENVATTING
Voeren en verzorgen van dieren
LOI MBO 4 PARAVETERINAIR DIERENARTSASSISTENT
Hoofdstuk 1: Voer en water
Hoofdstuk 3: Verzorging gezonde en ziekte dieren
Hoofdstuk 4: Diergedrag
Hoofdstuk 5: Voeren en verzorgen in relatie tot voortplanting
Hoofdstuk 6: Voorplantingsproces
1
,Hoofdstuk 1: Voer en water
Analyse van Weende = samenstelling van voermiddel weergeven
Voer = opgebouwd uit droge stof + water
Voedingswaarde = komt uit droge stof
Droge stof = mineralen, vetten & koolhydraten
verzadigend effect
Voer met veel grammen droge stof per kg product = per volume-eenheid lichter van gewicht
Voorbeeld
Het drogen van gras heeft het voordeel dat je minder kilogrammen voer vanaf het land naar de
boerderij hoeft te slepen + minder hoeft te voeren voor dezelfde voedingswaarde
Product minder dan 80% droge stof
risico van bacterieel bederf neemt toe
Bewaarmethodes
oplossing = luchtdicht verpakken, invriezen of koelen.
Voordeel droge producten minder plaats, makkelijk te stapelen
Droge producten zijn per kg duurder dan natte producten
komt door droogkosten
Organische stof = is brandbaar (energie)
energie & eiwitten = nodig voor groei + belangrijke lichaamsfuncties
Anorganische stof blijft over na verbranding (as)
mineralen
verontreinigen zoals gronddeeltjes
Goed voer = zes grondstoffen
koolhydraten, vetten, eiwitten, mineralen, vitamines en water
Koolhydraten = 2 groepen
1. Makkelijk verteerbaar (zetmeel, suikers) leveren energie die snel beschikbaar is
2. Ruwe celstof = kan niet door elk dier even goed benut worden
hond kan dit moeilijk verteren
een rund vrij makkelijk
voor planteneters belangrijk
groot gedeelte van vertering vindt plaats door bacteriën
niet voldoende ruwe celstof
= bacteriën sterven of bezig houden met andere voerbestanden
= pens verzuring
Ruwe celstof wordt ook wel ruwvezel genoemd
belangrijk voor prikkeling van het maag -darmkanaal
Vetten
bevatten meer energie dan koolhydraten = zijn compacte energieleveranciers
2
,Essentiele vetzuren zijn zuren die het dier zelf niet kan aanmaken
Over het algemeen zijn dit
linolzuur, linoleenzuur en arachidonzuur = essentieel voor kat
linozuur en linoleenzuur = essentieel voor hond
Belangrijk voor de weerstand en een gezonde huid en vacht/verenkleed
Tekort aan deze vetzuren zorgt voor droge & dorre vacht.
Vetten zijn nodig omdat:
1. Leveren compacte energie
2. Bevatten essentiële vetzuren
3. Er een aantal vitamines in opgelost zitten
4. Verhogen voor een deel van de dieren de smakelijkheid van het voer
Eiwitten
opgebouwd uit aminozuren = bouwstenen van eiwit.
Dierlijke eiwitten bevatten meer verschillende bouwstenen dan plantaardige eiwitten
sommige aminozuren zijn essentieel
Herkauwers
bacteriën in de pens kunnen bijna alle aminozuren aanmaken uit het voer
weinig aminozuren zijn essentieel
Voor kat
aminozuur taurine essentieel (voor een hond niet)
zonder taurine kan een kat ernstige problemen krijgen met belangrijke organen zoals hart en de
ogen
taurine vind je bijna alleen in dierlijke eiwitten
Hoe hoger het aantal essentiële aminozuren in een eiwit
= hoe hoger de kwaliteit van dit eiwit
Hoe makkelijker een voedingseiwit is om te zetten in een lichaamseiwit
= hoe hoger de biologische waarde
Eiwit met hoge biologische waarde
kan vrijwel volledig gebruikt worden voor de opbouw van weefsel en enzymen
Eiwit met lage biologische waarde
wordt voor een groot deel verbrand en levert vervolgens energie
extra afvalstoffen komen vrij die via de lever en nieren als ureum worden afgevoerd
Plantaardige producten = over het algemeen een lagere biologische waarde dan dierlijke producten
Mineralen
Bij mineralen macro en micro elementen
Een dier heeft meer marco-elementen nodig dan micro elementen
Calcium = macro element
Koper = micro element
3
, Mineralen
worden als bouwstof gebruikt in de cellen
dienen als hulpstof bij de verschillende enzymsystemen
mineralen zijn van invloed op de vochtverdeling in het lichaam
Micro elementen = sporenelementen
Natrium = bestanddeel van keukenzout
verdeling en uitscheiding van water
van belang bij prikkelgeleiding van zenuwen
Kalium = dezelfde functie als natrium
Calcium
belangrijke bouwsteen voor het skelet
belangrijke functie prikkelgeleiding in zenuwen en de prikkelbaarheid van spieren
speelt rol bij de bloedstolling
Fosfor = belangrijk bij opbouw van bot
Magnesium = bestanddeel van botten
belang bij prikkelgeleiding in de zenuwen
IJzer = in staat zuurstof te binden aan het bloed
Chloor = is van belang bij de vorming van maagzuur en prikkelgeleiding van zenuwen
Zwavel = bouwsteen in eiwit van haren, klauwen en nagels
Vitamines
Te onderscheiden in
vet oplosbare vitamines A, D, E, en K
wateroplosbare vitamines B en C
Vet oplosbare vitamines vinden we in het vet van voedingsmiddelen
Wateroplosbare vitamines
vinden we in het vocht van voedingsmiddelen
kunnen niet goed in lichaam worden opgeslagen
teveel verlaat het lichaam door urine
Vitamine A = invloed op ogen, groei, centraal zenuwstelsel, voorplanting & weerstand
opslag is in lever
Vitamine D = opname van kalk en fosfor
dier kan zelf vitamine D aanmaken in de huid door zon
Vitamine E = antioxidant in voer
tegen bederven van vetten
bij knaagdieren positieve invloed op de vruchtbaarheid
Vitamine K = invloed op de vruchtbaarheid
Vitamine B
tien verschillende vitamine = b-complex
invloed op bloedvorming, vachtkwaliteit en het zenuwstelsel
rijk aan vitamine B zijn granen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dorianeeckelaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
