H1
Cognitieve gedragstherapie = een proces waarbij de therapeut op een transparante wijze (met
patiënt vooraf overeengekomen) z.c.m. in wetenschappelijke (klinische) psychologie verankerde
effectieve kennis en methoden toepast om emotionele en/ of gedragsproblemen van patiënt
duurzaam te reduceren
Proces = dat wat zich afspeelt tussen patiënt en therapeut, is meer dan een uitwisseling van
vraag en advies
Drie fases (structuur tussen zittingen):
1. Diagnostische fase (1-3 zittingen): hulpvraag patiënt nader verkennen a.d.h.v. aantal
diagnostische vragen
- Kennismaking
- Probleeminventarisatie
- Diagnostiek
- Behandeldoelen formuleren
- Behandelplan opstellen
2. Advies-/interventiefase (5-20 zittingen): toelichting van advies moet patiënt helpen en
stimuleren om therapeutisch advies op te volgen
- Taken en opdrachten registeren
3. Evaluatiefase: evaluatie van resultaten en vervolgadvies
- Behandeldoelen gerealiseerd?
- Doorverwijzing?
- Risico’s op terugval en maatregelen?
Transparant = werkwijze therapeut heeft geen geheimen
- Hulpmiddel: therapeutische relatie
Wetenschappelijke (klinische) psychologie = gebruikte methoden zijn gebaseerd op kennis uit
de psychologische wetenschap
- Bepaalde inzichten gelden alleen binnen bepaalde randvoorwaarden en worden geregeld
vervangen door nieuwe, beter passende inzichten
- Twijfel, voorzichtigheid, nuance (noodzakelijke voorwaarden om kennis verder te
verdiepen en uit te breiden). Maar: urgentie in klinische situatie laat hier weinig ruimte
voor open
Spanningsveld tussen kliniek en wetenschap
Effectief = streven om z.v.m. therapeutische methoden toe te passen waarvan in gedegen
wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat ze werken = evidence-based behandelingen
- In het verminderen van emotionele problemen die als een ziekelijke stoornis kunnen
worden beschouwd
Emotionele en/ of gedragsproblemen
- Noodzaak: er moet sprake zijn van lijden
, Ontwikkeling psychotherapie
- Strijd en concurrentie tussen verschillende scholen i.p.v. samenwerking en synergie
1. Beginfase (1900-1970)
- Psychoanalyse: het beleven van patiënt en ontwikkelingsgeschiedenis
- Jaren 50’ 60’: cliëntgerichte psychotherapie en gedragstherapie als concurrenten. Onvrede over
langdurigheid, intensiviteit en kostbaarheid. Het moest toegankelijk zijn voor grote groepen.
- Ontwikkeling: CT, systeemtherapie en gestalttherapie
- In de meeste onderzoeken: inzichtgevende therapieën en GT ongeveer even effectief
- Huidige CGT i s niet de meest effectieve methode. Het is wel bewezen effectief, maar dat zijn
meer methoden.
Dodo verdict: “All have won and must have prizes”
2. Consolidatiefase (1970-2000)
Vermoeden: verschillende psychotherapieën even effectief
Twee soorten opvattingen
1. Common factors theorie: iedere effectieve behandeling kent ten minste de ingrediënten:
- Therapie vindt plaats binnen intense, vertrouwelijke relatie waarin patiënt afhankelijkheid
t.o.v. behandelaar ontwikkelt
- Officiële context waarin genezing verwacht wordt
- Behandeling volgens een rationale: verklaart klachten, geloofwaardig
- Behandeling kent procedure die actieve inzet vraagt van patiënt en therapeut
2. Complementariteit van psychotherapieën
- Voor de één werkt de ene behandeling het beste en voor de ander juist een andere
3. Huidige fase (vanaf 2000)
Patiënt en diens problematiek kwamen meer centraal te staan. Aan patiënt vragen welk soort
therapie hij het liefst wil krijgen. Echter wetenschappelijke evidenties ontbreekt en bleek niet
effectiever dan at random toewijzen van therapiemethoden.
Drie grote scholen (therapiemethodes) vonden een goede basis voor vreedzame coëxistentie
(iedereen had eigen speelterrein en bemoeide zich niet veel met elkaar).
Doorbreken van het schoolse denken
Integratieve psychotherapie
- Niet één psychotherapie is de beste
- Alle psychotherapieën hebben sterke punten (deels specifiek, deels o.b.v. common
factors)
- Een psychotherapeut moet over de muren van zijn eigen methodiek durven en kunnen
kijken > in staat om elementen uit verschillende methoden te selecteren die op dat
moment voor patiënt het beste zijn
Bezwaren:
1. Praktische mogelijkheid: verschillende benaderingen zijn lastig tot één behandeling te
combineren (en één behandelaar)
2. Bij bepalen van beste methode voor patiënt streeft men naar overeind houden en
beschermen van eigen werkwijze en inzichten.
- Risico: belangenbehartiger
- Traditionele werkwijze en een rem op vakinhoudelijke vernieuwingen
- Vertrouwen op klinische blik, veel minder op resultaten empirisch onderzoek
3. Nauwelijks effectonderzoek naar gedaan
Evidence-based behandeling
- Belangrijkste ontwikkeling in moderne psychotherapie
- A.d.h.v. meta-analyses en systematische reviews (o.b.v. goed uitgevoerde effectstudies)
vastgesteld werlke interventies het meest effectief zijn voor welke stoornissen
Kritiek: meeste richtlijnen zeggen weinig over dagelijkse klinische praktijk en patiënten
(ongecompliceerd, extra gemotiveerd, kennen nauwelijks comorbiditeit)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmynnnx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
