Handleiding Mensenhandel
Verdiepend materieel strafrecht
College 11, 9 december 2019 15:00 – 16:45 uur in Mandeville T3-31
Verplichte literatuur
Bestudeer de wettekst van artikel 273f Sr
S.M.A. Lestrade, De strafbaarstelling van arbeidsuitbuiting in Nederland (diss. RU), Deventer:
Wolters Kluwer 2018, par. 3.4 (p. 71-109), raadpleegbaar via:
https://repository.ubn.ru.nl/handle/2066/183393 .
Verplichte jurisprudentie
EHRM 26 juli 2005, Siliadin t. Frankrijk, appl.nr. 73316/01, EHRC 2005/103, m.nt. Van der
Velde, JV 2005/425 m.nt. Lawson.
EHRM 7 januari 2010, Rantsev t. Cyprus en Rusland, appl.nr. 25965/04, NJCM 2010/5 m.nt.
Boot en EHRC 2010/29 m.nt. Timmer.
HR 27 oktober 2009, ECLI:NL:HR:2009:BI7099, NJ 2010/598 m.nt. Buruma (sub 1 en 4)
HR 19 maart 2019, ECLI:NL:HR:2019:383, NJ 2019/207 m.nt. Reijntjes (sub 4)
HR 17 mei 2016, ECLI:NL:HR:2016:857, NJ 2016/314 m.nt. Van Kempen (sub 3)
HR 2 oktober 2018, ECLI:NL:HR:2018:1823 (sub 5)
HR 16 oktober 2018, ECLI:NL:HR:2018:1941, NJ 2019/272 m.nt. Rozemond en SR-
Updates.nl 2018-0397 m.nt. Lestrade (sub 9)
Aanbevolen literatuur
S.M.A. Lestrade, ‘De reikwijdte van artikel 4 EVRM en wederzijds voordelige uitbuiting.
Nederlands Tijdschrift voor de Mensenrechten. NJCM-Bulletin 2018, 43 (46), p. 591-605.
, Aantekeningen literatuur
Lestrade, De strafbaarstelling van arbeidsuitbuiting in Nederland
§3.4, Huidige strafbaarstelling mensenhandel
De strafbepaling van mensenhandel ex art 273f Sr is gebaseerd op de oude strafbaarstelling van
seksuele vrouwenhandel en is nav internationale verplichtingen aangevuld met strafbaarstelling van
arbeidsuitbuiting, en gedwongen orgaandonatie. De wetgeschiedenis en jurisprudentie van art 250a
Sr is van belang aangezien een deel van deze bepaling is overgenomen.
§3.4.1 Artikel 273f Sr
Art 273f Sr
Lid 1; ongekwalificeerde mensenhandel
Lid 2; Uitbuiting
Lid 3, 4, 5; gekwalificeerde mensenhandel met verhoogd strafmaxima
Lid 6; definitie kwetsbare positie
Lid 7; ontzetting van bepaalde rechten
§3.4.2 Lid 1; vormen van mensenhandel
Lid 1;
Sub 1; wervingshandeling een vorm van dwang en het oogmerk van uitbuiting aanwezig.
Handelaar
Sub 2; handel in en uitbuiting van minderjarige slachtoffers. Kinderuitbuiter/-handelaar
Sub 3; seksuele mensenhandel over de grens ziet op de handelaar in seksuele dienstverlening
over de grens. Transporteur
Sub 4; een ander wordt door dwang of omstandigheden bewogen tot arbeid, diensten,
orgaandonatie. Exploitant
Sub 5; handel in en uitbuiting van minderjarige slachtoffers Kinderuitbuiter/-handelaar
Sub 6; voordeel getrokken uit mensenhandel. Profiteurs
Sub 7; voordeel getrokken uit mensenhandel. Profiteurs
Sub 8; handel in en uitbuiting van minderjarige slachtoffers. Voordeel getrokken uit
mensenhandel. Profiteurs
Sub 9; voordeel getrokken uit mensenhandel. Profiteurs
§3.4.3 Sub 1: ‘de handelaar’
Strafbaarstelling van de persoon die dmv wervingshandelingen, een beïnvloedingsmiddel en het
oogmerk van uitbuiting een slachtoffer benaderd. Het gaat hierbij om de handelaar die voorafgaand
aan uitbuiting actief is. Zijn handelen is gericht op verwezenlijken van uitbuiting/verwijdering van
organen.
NV Protocol Mensenhandel en EU Kaderbesluit Mensenhandel + art 273f Sr 3 componenten
Wervingshandelingen ook relevant voor andere subleden
Ongeoorloofde middelen
Oogmerk van uitbuiting
Wevingshandelingen: de handelingen moeten zijn gericht op het verwezenlijken van het einddoel
‘uitbuiting of verwijdering van organen’. Deze begrippen moeten ruim worden opgevat en in
overeenstemming met het dagelijks taalgebruik. Verder moeten zij neutraal en feitelijk worden
opgevat en staan zij los van of er sprake is van enig dwangmiddel. Er moet wel een relatie zijn tussen
