Samenvatting met alle aantekeningen, informatie en afbeeldingen van alle lessen plantenbiologie uit 1 blok. Alle lessen zitten hierbij in 1 bestand. Het blok plantenbiologie wordt gegeven in Course 6 BM (HAN).
Met deze samenvatting haal je zeker een voldoende voor je tentamen.
ZIE OOK MIJN ANDER...
Les 1
Metabolieten = organische tussen- of eindproduct die ontstaan na verwerking van een gegeven
stof in een biologisch systeem
Primaire metabolieten
• Zijn essentieel voor overleving van planten
• Dit zijn:
o Lipiden; levensbelangrijk omdat ze in de celmembranen zitten
o Suikers
o Koolhydraten
o Aminozuren
o Eiwitten
Secundaire metabolieten
• Werden ooit als afvalproducten beschouwd.
• Ze zijn niet direct betrokken bij:
o Groei van cellen
o Ontwikkeling
o Reproductie van een organisme
• Planten hebben ze toch nodig!
o Secundaire metabolieten zijn vaak biologisch werkzame stoffen en zijn
daarom van groot belang voor mensen. Sommige zijn gunstig en andere
kunnen giftig.
o Ze worden gevormd uit primaire metabolieten. Vaak met fotosynthese.
• Bijvoorbeeld:
o Etherische olie
o Curcumine
Secundaire metabolieten kun je in verschillende klassen delen, onder die groepen kennen
we:
• Alkaloïden
• Terpenoïden
• Fenolen
Alkaloïden
• Alkaloïden vormen een groep natuurlijke, stikstof bevattende, meestal basisch
reagerende stoffen. Het zijn vaak bittere stoffen die dikwijls als giftig aangeduid
worden.
• Functies voor de plant:
o Bescherming tegen insecten
o Beschermin tegen andere planten die ernaast groeien
• Gebruik door mensen:
o Voedsel
o Medicijnen
1
, PLANTENBIO
Terpenoïden
• Terpenoïden bevatten isopreen groepen en worden in alle planten gevonden. Ze
vormen de grootste groep secundaire metabolieten en zijn zeer vluchtig (verdampen
snel).
• Etherische oliën
• Functies voor de plant:
o Bescherming tegen hitte en bij beschadiging
o Aantrekken van bestuivers
o Afvalstoffen
• Gebruik door mensen:
o Medicijn (taxol)
o Rubber
o Parfum
o Aromatherapie
Fenolen
• Fenolen hebben een hydroxylgroep (-OH) gekoppeld aan een aromatische ring
• Fenolen komen in vrijwel alle delen van de plant voor en in bijna elke plant ter
wereld.
• Flavonoïden: anthocyanen, flavonen en flavanolen
• Functies voor de plant:
o Antioxidanten
o Aantrekken van bestuivers
o Bescherming in stressomstandigheden
• Gebruik door mensen:
o Voedsel
o Medicijnen
o Kleurstoffen
Plantstructuur, groei en ontwikkeling – hoofdstuk 35
Structuur plant
• Planten hebben een hiërarchische structuur bestaande uit
organen, weefsels en cellen
• Het heeft 2 systemen:
o Scheutensysteem
o Wortelsysteem
Wortelsysteem
• Essentieel voor overleving, maar voert geen fotosynthese uit
• Functies van de wortel:
o Verankering van de plant
o Absorberen van mineralen en water
o Opslag van koolhydraten
o In de meeste planten: de absorptie van water en mineralen aan de uiteinden
van de penwortel en de zijwortels.
2
, PLANTENBIO
• De primaire wortel is de eerste wortel die
tevoorschijn komt. Vanuit de primaire wortel groeien
zijwortels, die verankering en wateropname
verbeteren.
o De penwortel ontwikkelt zich uit de primaire
wortel. Laterale wortels komen uit de
penwortels. Opname van water gebeurt vooral in de laterale wortels.
o Laterale wortels groeien altijd uit de penwortel. Bijwortels groeien uit
stengels of bladeren. Dit is een belangrijk verschil.
o Wortelharen groeien nabij de worteltop en zorgen voor oppervlakvergroting.
Hierdoor krijg je efficiënte water- en mineralenopname
Scheutsysteem
• Een scheut is een orgaan dat bestaat uit
o Afwisselend systeem van knooppunten (nodes), de punten waar de bladeren
zijn bevestigd
o Internodiën (internodes) de stengeldelen tussen knooppunten
o De groeiende top van de stengel, of apicale knop (apical bud), zorgt voor
verlenging van een jonge scheut
o Een okselknop (axillary bud) is een
structuur die de potentie heeft om een
zijtak, doorn of bloem te worden
• Aangepaste stengels
o Rizoom: wortelstok, dus geen wortel,
nog steeds een stengel.
o Knol: opslagruimte
o Stolon: aangepaste stengels die nodig
zijn voor vermeerdering (de stengels van
aardbeienplant bijv.)
• Bladeren
o De bladsteel (petiole)
o De bladschijf (lamina)
o Functie:
▪ Fotosynthese
• Energie productie
• CHO productie
▪ Gasuitwisseling
▪ Transpiratie = verdamping van waterdamp uit huidmondjes
▪ Verdediging van herbivoren en pathogenen. De bescherming komt
door haartjes of trichomen op het blad.
o Structuur blad: morfologisch
▪ Enkelvoudig blad: er is maar 1 blaadje
aan één bladsteel na de okselknop
▪ Samengesteld blad: bestaat uit een
blad met meerdere bladeren. Na de
okselknop zit maar 1 bladsteel met
daaraan meerdere blaadjes.
3
, PLANTENBIO
▪
Het verschil zit hem in de okselknoppen. Bij het samengestelde blad
zijn er tussen de bladeren geen okselknoppen zichtbaar.
o Aangepaste bladeren
▪ Stekels (spines): op een cactus zijn dit eigenlijk de bladeren.
▪ Ranken (tendrils): gemodificeerde bladeren die door klimplanten
worden gebruikt voor hechting en ondersteuning.
▪ Reproductieve bladeren. Deze
bladeren kunnen vallen en de gevallen
bladeren kunnen wortels en een
nieuwe plant vormen. Deze is dan
identiek aan de eerdere plant.
▪ Opslag bladeren. Dit is bijvoorbeeld bij
een ui. De wortels aan een ui worden
bijwortels genoemd, omdat het uit de
gemodificeerde bladeren komt.
Bij de toets is het belangrijk om de gemodificeerde/aangepaste bladeren en stengels te
weten. Je moet het verschil weten tussen een aardappel en ui bijvoorbeeld.
Plantenweefsels
• Dekweefsel = epidermis (huid van de plant)
o Enkele laag cellen die de plant bedekt en
beschermt
• Vaatweefsel
o Transportsysteem in stengel en wortel
o Houtvaten en bastvaten
• Grondweefsel
o Meest voorkomend weefsel
o Fotosynthese, opslag
Dekweefsel
• In kruidachtige planten bestaat het dekweefsel uit de opperhuid (epidermis)
• Een wasachtige laag (cuticula) beschermt de onderliggende lagen tegen uitdroging en
beschadiging
• Bij houtachtige planten in oudere gedeelten van een stengel en wortel vervangt het
periderm de epidermis.
• Een haar of trichoom (ander woord voor ‘haar’) van een plant is een uitgroeing van
de epidermis.
• Functie:
o Reductie van waterverdamping
o Bescherming tegen insecten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisahanenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
