Heel goede complete samenvatting. Volledig boek notities powerpoints. Geslaagd in eerste zit met 18/20! Gestructureerd en overzichtelijk. eerste jaar bedrijfsmanagement.
Samenvatting Recht
Deel 1: inleiding tot het recht......................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 1: algemene inleiding.........................................................................................................................6
1 Verantwoording............................................................................................................................................6
2 Het begrip recht............................................................................................................................................6
2.1 Algemeen..............................................................................................................................................6
2.2 Een geheel van algemeen geldende normatieve regels.......................................................................6
2.3 Door de staat opgelegde normen.........................................................................................................7
2.4 Afdwingbare normen............................................................................................................................7
Hoofdstuk 2: indeling van het recht.....................................................................................................................8
1 Algemeen......................................................................................................................................................8
2 Privaatrecht – publiekrecht..........................................................................................................................8
2.1 Het publiekrecht...................................................................................................................................8
2.2 Het privaatrecht....................................................................................................................................9
2.3 Gemengde rechtstakken.......................................................................................................................9
3 Internationaal recht versus nationaalrecht................................................................................................10
4 Objectief recht versus subjectief recht.......................................................................................................10
5 Materieel versus formeel recht..................................................................................................................10
Hoofdstuk 3: bronnen van het recht..................................................................................................................11
1 Inleiding......................................................................................................................................................11
2 Wetgeving sensu lato (materiële wet).......................................................................................................11
2.1 Niet kennen.........................................................................................................................................11
2.2 Internationale verdragen en secundair internationaal recht.............................................................11
2.3 De Grondwet.......................................................................................................................................11
2.4 De wet (sensu stricto).........................................................................................................................12
2.5 Decreten en ordonnanties..................................................................................................................12
2.6 Koninklijke besluiten...........................................................................................................................12
2.7 Ministeriële besluiten.........................................................................................................................12
2.8 Besluit van een deelregering..............................................................................................................12
3 Rechtspraak................................................................................................................................................13
4 De rechtsleer...............................................................................................................................................13
5 De gewoonte...............................................................................................................................................13
6 Algemene rechtsbeginselen.......................................................................................................................13
Hoofdstuk 4: structuren en instellingen.............................................................................................................14
1 Algemene beginselen..................................................................................................................................14
1.1 Parlementaire democratie..................................................................................................................14
1.2 Scheiding der machten.......................................................................................................................14
1.3 Rechtsstaat..........................................................................................................................................14
1.5 Federale staat.....................................................................................................................................15
2 Federale politieke instellingen....................................................................................................................15
2.1 Het parlement (WM)...........................................................................................................................15
A Samenstelling....................................................................................................................................15
B Bevoegdheden..................................................................................................................................15
2.2 De regering (UM)................................................................................................................................16
A De koning..........................................................................................................................................16
B Samenstelling van de regering..........................................................................................................16
C Bevoegdheden van de regering........................................................................................................16
3 Regionale politieke instellingen..................................................................................................................16
3.1 De gemeenschappen..........................................................................................................................16
A Wetgevende macht van de gemeenschappen.................................................................................16
B Uitvoerende macht van de gemeenschappen..................................................................................16
1
Maxim Hooft
, C Bevoegdheden van de gemeenschappen.........................................................................................17
3.2 De gewesten.......................................................................................................................................17
A Wetgevende macht van de gewesten..............................................................................................17
B Uitvoerende macht van de gewesten...............................................................................................17
C Bevoegdheden van de gewesten......................................................................................................17
3.3 Beginselen van bevoegdheidsverdeling..............................................................................................17
Hoofdstuk 5: rechtshandhaving.........................................................................................................................18
1 Inleiding......................................................................................................................................................18
1.1 Burgerlijke procedure.........................................................................................................................18
1.2 Strafprocedure....................................................................................................................................18
2 Privaatrechtelijk procesrecht......................................................................................................................18
2.1 Procedure in eerste aanleg.................................................................................................................18
A De rechtsingang op tegenspraak......................................................................................................18
B De inleidende zitting.........................................................................................................................19
C Conclusies..........................................................................................................................................19
D Instaatstelling....................................................................................................................................19
E Terechtzitting....................................................................................................................................19
F Vonnis................................................................................................................................................19
2.2 Rechtsmiddelen..................................................................................................................................19
3 Gewone gerechtelijke instellingen: rechtbanken en hoven.......................................................................20
3.1 Bevoegdheid van de rechtbanken......................................................................................................20
3.2 Organisatie van de rechtbanken over het Belgisch grondgebied.......................................................21
A Vredegerecht`...................................................................................................................................21
B Politierechtbank................................................................................................................................22
C Rechtbank van eerste aanleg............................................................................................................22
D Ondernemingsrechtbank..................................................................................................................22
E Arbeidsrechtbank..............................................................................................................................23
F Arrondissementsrechtbank...............................................................................................................23
G Hof van Beroep.................................................................................................................................23
H Arbeidshof........................................................................................................................................23
I Hof van Assisen..................................................................................................................................23
J Hof van Cassatie.................................................................................................................................23
4 Bijzondere instellingen: Raad van State – Grondwettelijk Hof...................................................................24
4.1 Grondwettelijk hof..............................................................................................................................24
4.2 Raad van State....................................................................................................................................24
Deel 2: verbintenissenrecht.......................................................................................................................... 25
Hoofdstuk 1: verbintenissen uit overeenkomst..................................................................................................26
1 Definitie en enkele soorten........................................................................................................................26
2 Basisbeginselen van het contractenrecht...................................................................................................26
3 Geldigheidsvoorwaarden voor het bestaan van de overeenkomst...........................................................26
3.1 Toestemming......................................................................................................................................27
3.2 Bekwaamheid......................................................................................................................................27
3.3 Voorwerp............................................................................................................................................27
3.4 Oorzaak...............................................................................................................................................27
3.5 Nietigheid............................................................................................................................................27
4 Interpretatie van overeenkomsten............................................................................................................27
5 Uitwerking van de overeenkomst...............................................................................................................28
5.1 Uitwerking tussen contractpartijen....................................................................................................28
5.2 Uitwerking tegenover derden.............................................................................................................28
6 Modaliteiten van de verbintenis................................................................................................................28
7 Niet kennen.................................................................................................................................................28
8 Bewijs..........................................................................................................................................................29
Hoofdstuk 2: verbintenissen uit Quasi-contracten.............................................................................................30
1 Zaakwaarneming.........................................................................................................................................30
2
Maxim Hooft
, 2 Onverschuldigde betaling...........................................................................................................................30
3 Verrijking zonder oorzaak...........................................................................................................................30
Hoofdstuk 3: verbintenissen uit onrechtmatige daad........................................................................................31
1 Strafrechtelijke aansprakelijkheid..............................................................................................................31
2 Burgerlijke aansprakelijkheid.....................................................................................................................31
2.1 ASH voor eigen onrechtmatige daad..................................................................................................31
2.2 ASH voor andermans daad.................................................................................................................31
Deel 4: goederenrecht en zekerheden.......................................................................................................... 35
Hoofdstuk 1: goederen: soorten en belang........................................................................................................35
1 Begrip en soorten goederen.......................................................................................................................35
2 Roerende en onroerende goederen...........................................................................................................35
2.1 Onroerende goederen........................................................................................................................35
A Onroerende goederen uit hun aard..................................................................................................35
B Onroerende goederen door bestemming.........................................................................................35
C Onroerende goederen door het voorwerp waarop ze betrekking hebben......................................36
2.2 Roerende goederen............................................................................................................................36
A Roerende goederen uit hun aard.....................................................................................................36
B Roerende goederen door wetsbepaling...........................................................................................36
C Roerende goederen door anticipatie................................................................................................36
3 Gebruiks- en verbruiksgoederen................................................................................................................36
4 Lichamelijke en onlichamelijke goederen..................................................................................................36
5 Zaken in en buiten de handel.....................................................................................................................37
6 Domeingoederen........................................................................................................................................37
6.1 Openbare domeingoederen...............................................................................................................37
Hoofdstuk 2: zakelijke rechten...........................................................................................................................38
1 Begrip, kenmerken en soorten...................................................................................................................38
2 Eigendomsrecht..........................................................................................................................................38
3 Vruchtgebruik.............................................................................................................................................38
3.1 Begrip..................................................................................................................................................38
3.2 Kenmerken..........................................................................................................................................39
A Het vruchtgebruik is een fractie van het eigendomsrecht...............................................................39
B Het vruchtgebruik is een zakelijk recht.............................................................................................39
C Het vruchtgebruik is een tijdelijk recht.............................................................................................39
3.3 Totstandkoming..................................................................................................................................39
A De wet...............................................................................................................................................39
B De wil van de mens...........................................................................................................................39
3.4 Rechten en plichten van de vruchtgebruiker.....................................................................................40
A Genot vruchten.................................................................................................................................40
B Het gebruik........................................................................................................................................40
C Recht van beheer..............................................................................................................................40
4 Erfdienstbaarheden....................................................................................................................................40
Deel 5: personen- en familierecht................................................................................................................ 43
Hoofdstuk 1: personenrecht...............................................................................................................................43
1 Begrip en soorten personen.......................................................................................................................43
1.1 Begrip..................................................................................................................................................43
1.2 Soorten................................................................................................................................................43
A Natuurlijke personen........................................................................................................................43
B Rechtspersonen................................................................................................................................43
1.3 Ontstaan en beëindiging van de persoonlijkheid...............................................................................43
2 Staat van een persoon................................................................................................................................43
2.1 Begrip en verkrijging...........................................................................................................................43
2.2 Kenmerken van staat..........................................................................................................................44
2.3 Elementen van staat...........................................................................................................................44
A Naam.................................................................................................................................................44
B Geslacht.............................................................................................................................................45
C Woonplaats.......................................................................................................................................45
D Nationaliteit......................................................................................................................................45
E Handelings(on)bekwaamheid...........................................................................................................46
2.4 Persoonlijke publiciteit.......................................................................................................................46
A Burgerlijke stand...............................................................................................................................46
B Andere identificatiemiddelen...........................................................................................................46
2.5 Personenbescherming: persoonlijkheidsrechten...............................................................................46
A Begrip................................................................................................................................................46
B Kenmerken........................................................................................................................................46
C Voorbeelden......................................................................................................................................47
Hoofdstuk 2: familierecht...................................................................................................................................48
1 Wie is familie? – Graad van verwantschap en aanverwantschap..............................................................48
2 Huwelijk......................................................................................................................................................48
2.1 Begrip..................................................................................................................................................48
2.2 Voorwaarden......................................................................................................................................48
2.3 Sancties bij het niet naleven van de voorwaarden.............................................................................48
2.4 Vorm....................................................................................................................................................49
2.5 Gevolgen: primair stelsel....................................................................................................................49
A Huwelijksplichten..............................................................................................................................49
B Bescherming van de gezinswoning...................................................................................................49
C Hoofdelijkheid...................................................................................................................................49
D Vrijheid van beroep en autonomie in bankzaken.............................................................................49
E Dringende maatregelen....................................................................................................................50
3 Feitelijke scheiding en echtscheiding.........................................................................................................50
3.1 Feitelijke scheiding versus echtscheiding...........................................................................................50
3.2 Dringende maatregelen......................................................................................................................50
3.3 Vormen van echtscheiding.................................................................................................................50
A Echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting van het huwelijk.....................................50
B Echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT)........................................................................50
4 Samenwoning buiten het huwelijk.............................................................................................................51
4
Maxim Hooft
, 4.1 Wettelijke samenwoning....................................................................................................................51
4.2 Feitelijke samenwoning......................................................................................................................51
5 Relatie tussen ouders en kinderen.............................................................................................................51
5.1 Afstamming.........................................................................................................................................51
A Moederlijke afstamming...................................................................................................................51
B Vaderlijke afstamming......................................................................................................................51
C Meemoederschap.............................................................................................................................51
5.2 Ouderlijk gezag....................................................................................................................................52
6 Onderhoudsverplichting en omgangsrecht................................................................................................52
Deel 6: familiaal vermogensrecht................................................................................................................. 53
Hoofdstuk 1: huwelijksvermogensrecht.............................................................................................................53
1 Inleiding......................................................................................................................................................53
2 Het wettelijk stelsel....................................................................................................................................53
2.1 Samenstelling van de vermogens.......................................................................................................53
A) Baten en lasten van het eigen vermogen........................................................................................53
B) baten en lasten van het gemeenschappelijk vermogen..................................................................53
2.2 Bestuur van de vermogens.................................................................................................................54
A) Het eigen vermogen........................................................................................................................54
B) Het gemeenschappelijk vermogen..................................................................................................54
2.3 Het verhaal van de schuldeisers.........................................................................................................55
A) Eigen schulden.................................................................................................................................55
B) Gemeenschappelijk vermogen........................................................................................................55
2.4 Ontbinding van het stelsel..................................................................................................................55
A) Vereffening......................................................................................................................................55
B) Verdeling..........................................................................................................................................55
C) Kosten..............................................................................................................................................55
3 Huwelijkscontracten...................................................................................................................................56
3.1 Vorm....................................................................................................................................................56
3.2 Inhoud: algemeen...............................................................................................................................56
3.3 Scheiding van goederen......................................................................................................................56
3.4 Algehele gemeenschap van goederen – bedingen tot uitbreiding van gemeenschappelijke baten. 56
Hoofdstuk 3: schenking en testamenten............................................................................................................58
1 Schenking....................................................................................................................................................58
1.1 Definitie en voorwaarden...................................................................................................................58
1.2 Vorm....................................................................................................................................................58
2 Testament...................................................................................................................................................58
2.1 Onderscheid tussen schenking en testament.....................................................................................58
2.2 Vorm....................................................................................................................................................58
2.3 Inhoud.................................................................................................................................................59
2.4 Reservataire erfgenamen...................................................................................................................59
5
Maxim Hooft
,Samenvatting Recht
Deel 1: inleiding tot het recht
Hoofdstuk 1: algemene inleiding
1 Verantwoording
- Recht is een zaak van alle burgers
- Iedereen wordt met recht geconfronteerd
- Naast recht zijn er andere normenstelsels die niet noodzakelijk tot ons rechtsysteem
behoren:
o Godsdienst
o Moraal: geheel van normen die de bedrijvigheid van de individuele mens
beheersen, en hem leiden naar geestelijk welzijn.
Recht Godsdienst Moraal
Opgelegd door: Overheid God/opperwezen Jezelf/gemeenschap
Afdwingbaar? Afdwingbaar sanctie Niet afdwingbaar Gevolg bij overtreding:
geen sanctie slecht geweten
2 Het begrip recht
2.1 Algemeen
Recht: geheel van afdwingbare gedragsregels en normen opgelegd door de staat aan de
burgers om chaos in de maatschappij te vermijden.
2.2 Een geheel van algemeen geldende normatieve regels
Soorten rechtsregels van recht:
- Verbodsbepaling – gebodsbepaling – normen die toelating bevatten – organieke
regels
o Verbod: je mag iets niet doen
Bv. Je mag niet stelen.
o Gebod: je moet iets doen
Bv. Iedereen moet de belastingaangifte indienen
o Normen die toelating bevatten: je mag iets doen
Bv. Je mag ‘alles’ doen wat je wil in je eigen huis
o Organieke regels: regels die iets organiseren
Bv. Het aantal volksvertegenwoordigers en senatoren
- Dwingend recht van openbare orde – goede zeden – ter bescherming van de
zwakken
o Dwingend recht: je moet de regels respecteren en je mag er niet van afwijken
Regels van openbare orde en goede zeden:
6
Maxim Hooft
, Volledige maatschappij beschermen
Strafrecht is hier zeer belangrijk
Regels van louter dwingend recht:
Zwakkere personen beschermen
De sanctionering hangt af van het feit als de zwakkere persoon
al dan niet om een sanctionering vraagt
o Aanvullend recht: je mag er van afwijken
Deze gelden enkel voor zover zij geen andere regeling getroffen
hebben
Je hebt de keuzen om de regels van het aanvullend recht te volgen of
om een afwijkende overeenkomst te sluiten.
- Algemene normen – individuele normen:
o Algemeen: Ze gelden voor iedereen die zich in dezelfde omstandigheid
bevinden
Gevolg: wet blijft soms vaag, de rechter moet beslissen
o Individuele normen zijn zeer uitzonderlijk
2.3 Door de staat opgelegde normen
Staat: een entiteit die beschikt over een bevolking, een grondgebied en een regering die
gezag uitoefent en die bovendien soeverein en onafhankelijk is.
- Federaal
- Gemeenschap
- Gewest
- Provincie
- Gemeente
2.4 Afdwingbare normen
Afdwingbaar:
- Bepaald gedrag wordt afgedwongen
- Sancties voorzien
- Structuren voorzien die de naleving van het recht oordelen en eventueel de sancties
uitvoeren.
7
Maxim Hooft
, Hoofdstuk 2: indeling van het recht
1 Algemeen
Recht heeft een grote verscheidenheid van regels en is daarom opgesplitst in meerdere
rechtstakken en heeft verschillende soorten gespecialiseerde rechtbanken.
2 Privaatrecht – publiekrecht
2.1 Het publiekrecht
Publiek: algemene belangen en heeft betrekking op de inrichting, de werking en de
onderlinge verhoudingen van de overheidsorganen en op de verhouding van de overheid tot
de burgers.
Hiertoe behoren ( rechtstakken):
- Grondwettelijk recht:
o Omvat regels die de vestiging, structuur en uitoefening van het soevereine
gedrag bevatten
o Inrichting en verhouding staatsmachten / grondrechten (grondwet)
- Administratief recht:
o Omvat regels betreffende de nrichting en de werking van de organen van de
uitvoerende macht (regering, ambtenaren)
o Bepaalt hoe de staat en zijn onderverdelingen functioneren
o Inrichting en werking van het bestuur. Ook onteigening, stedenbouw, …
- Strafrecht:
o Materieel strafrecht: beschrijft de strafbare feiten (misdrijven) en de eraan
verbonden straffen 3 soorten misdrijven:
Overtredingen politiestraf
Wanbedrijven correctionele straf
Misdaden criminele straf
o Formeel strafprocesrecht: de procedure van het proces bevat de regels
over de wijze waarop een onderzoek naar eventuele misdrijven gevoerd moet
worden, hoe de procedure verloopt, en op welke wijze de straf moet worden
uitgevoerd terug te vinden in Wetboek van Strafvordering
- Fiscaal recht: heffen en innen van belastingen
8
Maxim Hooft
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoniempjexoxo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
