Contracten in de internationale handel – Sonja van Hall
Hoofdstuk 2: Het internationale koopcontract
Zijn er geen bijzondere producten in het geding waarvoor speciale eisen gelden, of is er geen recht
van toepassing dat speciale eisen aan het contract stelt, dan zijn de partijen vrij om een contract naar
eigen wensen op te stellen. Toch is het verstandig om bepaalde zaken goed vast te leggen. Daarvoor
kunnen de bedrijven een speciaal contract (laten) opstellen of een modelcontract gebruiken.
ICC-modelkoopcontract: bevat een deel waarbij de partijen de door hen gewenste condities kunnen
invullen (deel A), en bevat een deel dat de algemene voorwaarden bij het contract bevat (deel B).
Het is belangrijk dat de partijen op het document duidelijk aangeven om welk soort contract het
gaat. Indien het ICC-modelkoopcontract wordt gebruikt, dan gaat het om een internationaal
koopcontract van roerende zaken bestemd voor doorverkoop.
Onderdelen van een international koopcontract:
Contract of the International Sale of Goods Parties to the contract (buyer/seller)
Technical aspects, quantity, weight and mode of The price of the merchandise
packing
Delivery term according to the Incoterms 2000 Carrier
Time of delivery Inspection of the goods
Retention of title Payment condition
Documents Contract paragraphs A9 – A13
Applicable law Resolution of disputes
Force majeure Warranties
Zaken die in het ‘contract of the international sale of goods’ worden opgenomen:
- Parties to the contract (buyer/seller): company names, adressess, names of representatives.
- Technical aspects, quantity, volume, weight and eventually mode of packing
- The price of merchandise: unit price and total price, currency of payment (€ / $ / andere munt)
- Delivery term according to the Incoterms 2000; waar de verkoper de goederen moet afleveren,
welke partij (een deel van) het transport moet regelen betalen, voor wiens risico welk deel van het
transport is, welke partij de goederen moet in- en/of uitklaren, of de verkoper gehouden is een deel
van het transport te verzekeren
- Carrier: plaats in- en uitladen, gegevens vervoerder(s)
- Time of delivery: tijdstip van levering moet worden afgestemd op de afgesproken Incoterm
- Inspection of the goods: onafhankelijke inspecteur inhuren om de goederen te checken. Indien deze
clausule wordt opgenomen in de koopovereenkomst, moet worden aangegeven wie de
opdrachtgever is en wie betaald. Bij het ICC-modelkoopcontract is dat de koper.
- Retention title: als het recht dat van toepassing is op de overeenkomst het toelaat, dan kan de
verkoper het eigendom op de goederen behouden (eigendomsvoorbehoud).
- Payment condition: in het ICC-modelkoopcontract hebben de partijen keuze uit verschillende wijzen
van betalen. Afhankelijk van hoe goed de partijen elkaar kennen en vertrouwen hebben in de
nakoming van de verplichtingen van de wederpartij, zijn er verschillende betalingswijzen in de
,internationale handel mogelijk. *
- Documents: niet altijd dezelfde. Aanwezige documenten kunnen zijn:
- Transport document: welk deel van het transport wordt door de verkoper geregeld? **
- Commercial invoice (factuur) en packing list (paklijst)
- Certificate of origin: hiermee kan de douane vaststellen welke in- en/of uitvoerrechten
betaald moeten worden.
- Certificate of inspection: inspectierapport, kan alleen door de verkoper aan de koper ter
beschikking worden gesteld indien de inspectie in het land of continent van de verkoper
plaatsvindt. Andersom gaat het inspectiedocument naar de koper.
- Contract paragraphs: bij het ICC-modelkoopcontract kunnen de partijen aangeven waartoe zij
verplicht zijn indien de overeenkomst niet nagekomen wordt. Het gaat om de volgende onderdelen:
- Cancellation date: beëindigingsdatum (indien de verkoper de goederen niet levert)
- Liability for delay: aansprakelijkheid voor vertraging. Hier spreken de partijen af voor welk
percentage van de verkoopprijs de verkoper aansprakelijk is voor vertraging bij de levering
van goederen. Ze kunnen ook kiezen voor een vast bedrag.
- Limitation of liability for lack of conformity: beperking van de aansprakelijkheid bij
wanprestatie/non-conformiteit. Hier kunnen de partijen afspreken dat de verkoper niet
meer aansprakelijk is dan voor een bepaald percentage van de koopprijs of een vast bedrag.
- Time bar: verjaring. De uiterste datum waarop de koper kenbaar moet maken dat de
goederen niet volgens overeenkomst zijn geleverd.
- Applicable law: hier geven de partijen aan welk recht van toepassing zal zijn op de overeenkomst. Er
zijn twee opties: 1) de partijen sluiten de toepassing van het Weens Koopverdrag uit en kiezen alleen
voor een bepaald nationaal recht, 2) de partijen kiezen wel voor toepassing van CISG maar wensen
daarnaast een ander nationaal rechtsstelsel als het onderliggende of gapfilling law dan het recht van
de verkoper. Die laatste wordt gebruikt als er niks gekozen wordt.
- Resolution of disputes: ook bij het ICC-modelkoopcontract kunnen de partijen kiezen voor
arbritration (arbitrage) of voor litigation (geschillenbeslechting door een overheidsrechter).
- Force majeure: in de meeste contracten wordt specifiek aangegeven in hoeverre een partij zich op
overmacht kan en mag beroepen.
- Warranties: garanties die de verkoper aan de koper geeft.
Alle bovenstaande onderstreepte dingen zijn delen van het invulgedeelte van het ICC-modelcontract,
maar de general conditions (algemene voorwaarden) maken ook deel uit van het contract.
* De vormen zijn:
- Payment on open account: koper moet het bedrag overmaken op de genoemde bankrekening.
- Payment in advance: een deel of het geheel van de koopsom zal voor de levering plaatsvinden.
- Documentary credit: de koper moet bij een bank krediet aanvragen voor de transactie. Het geld zal
de bank aan de verkoper beschikbaar stellen op het moment dat de verkoper de juiste documenten
aan de bank heeft overhandigd. De verkoper is voordat hij de levering van de goederen start zeker
van uitbetaling van het kredietbedrag indien hij de juiste documenten op het juiste tijdstip aan de
bank geeft.
- Documentary collection: (documentaire incasso) de verkoper schakelt een bank op het continent of
land van de koper in. De bank overhandigt de documenten alleen aan de koper als hij voor de
goederen betaalt of een ‘bank draft’ (wissel) (=bill of exchange) ondertekent.
, ** de verkoper moet de bill of lading (cognossement) aan de koper verstrekker. Hij heeft dit nodig
om bijv. het transport vanaf Rotterdam verder naar Bussum te regelen. Zonder dat document zal de
zeetransporteur de goederen niet aan de koper of zijn transporteur uitleveren.
Een van de belangrijkste bepalingen in een internationaal koopcontract zijn de voorwaarden waarin
de leveringsconditie beschreven staat. De International Chamber of Commerce (ICC) heeft de
International Commercial Terms (Incoterms) opgesteld. Met die Incoterms moeten mistverstanden
als gevolg van de verschillen in handelsgebruiken in de wereld voorkomen worden.
In de Incoterms staan een aantal verplichtingen tussen verkoper en koper. Hoofdpunten waarop
overeenstemming wordt bereikt door gebruik van een Incoterm in een contract zijn:
- Wie regelt en betaalt welk transportdeel?
- Waar gaat het risico voor verlies en schade aan de goederen over van verkoper naar koper?
- Op welk punt heeft de verkoper aan zijn leveringsverlichting gedaan?
- Wie dient de douaneactiviteiten uit te voeren en de rechten te betalen?
- Is er sprake van een verzekeringsverplichting voor een deel van het transport
Er bestaan vier groepen waarin alle dertien Incoterms zijn ondergebracht:
- E-groep: vertrek. EXW: Ex Works … (named place). Bestaat uit één Incoterm, EXW. Hier heeft de
verkoper de minste verplichtingen. De verkoper hoeft alleen goederen verpakt klaar voor
verzending te zetten op eigen bedrijfsterrein.
- F-groep: hoofdvervoer onbetaald. FCA, Free Carrier, FAS Free Alongside Ship, of FOB Free On Board.
De verkoper regelt en betaalt het vervoer op eigen continent, en tot de vervoerder die door de
koper is ingeschakeld het overneemt. Het hoofdvervoer dat daarna wordt gestart is de
verantwoordelijkheid van de koper. Het lossen van de goederen, en dus de feitelijke overdracht van
de goederen van de ene naar de andere vervoerder, geschiedt op risico van de koper.
- C-groep: hoofdvervoer betaald. De verkoper neemt nu ook het hoofdvervoer op zich. Een paar
verplichtingen van de verkoper blijven achter op het continent of land van verscheping. De
bijbehorende Incoterms zijn: CFR Cost and Freight, CIF Cost Insurance Freight, CPT Carriage Paid To,
en CIP Carriage and Insurance Paid to.
- D-groep: aankomst. Als de partijen willen dat de verkoper in zijn geheel verantwoordelijk is voor de
goederen tot op het continent van de koper, dan moeten ze een Incoterm uit deze groep kiezen. De
verkoper is nu minimaal gehouden de goederen tot aan het continent van de koper te leveren. De
Incoterms zijn; DAF Delivered at Frontier (grens), DES Delivered Ex Ship, DEQ Delivered ex Quay,
DDU Delivered Duty Unpaid, DDP Delivered Duty Paid.
De condities van de Incoterms 2000 zeggen niets over de overgang van het eigendom of de wijze van
betaling. Meestal wordt eigendom van de goederen door de verkoper voorbehouden totdat de
goederen geheel zijn betaald. De eigendom van de goederen gaat over op het moment dat het van
toepassing zijnde recht dat aangeeft. Ook de wijze van betalen wordt door een apart artikel in het
koopcontract vastgelegd, dus niet met de Incoterms 2000.
De drie ipr-problemen:
1. Welk recht is van toepassing,
2. Welke rechter(s) is/zijn bevoegd,
3. Is een buitenlands vonnis in een land direct uitvoerbaar.