Samenvatting
Samenvatting Onderzoeksjournalistiek
- Vak
- Journalistiek
- Instelling
- Hogeschool Windesheim (HW)
Puntsgewijze uitgebreide samenvatting van het hele boek 'Onderzoeksjournalistiek' door N. Kussendrager.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Onderzoeksjournalistiek 2B – Nico KussendragerH1 t/m 7
H1: Wat is onderzoeksjournalistiek?
Onderzoeksjournalistiek (investigative reporting): door eigen onderzoek een bijdrage leveren aan het
publiek debat over maatschappelijke vraagstukken
Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ): ‘Onderzoeksjournalistiek is kritische en diepgravende
journalistiek’. (Diepgravend=eigen journalistieke inspanningen verricht in kwantitatieve en/of
kwalitatieve zin). Zijn drie functies volgens VVOJ:
- schandalen blootleggen
- toetsen van beleid en functioneren van overheid, bedrijven etc.
- signaleren van trends
Kenmerken van onderzoeksjournalistiek:
- Nieuwsgaring via eigen onderzoek
- Systematisch en optimaal gebruik van bronnenonderzoek
- Gericht op openbaarmaking van verborgen info
- Info is van belang voor samenleving of voor delen ervan
Termen in de onderzoeksjournalistiek:
- Projectjournalistiek (lange tijd vrijmaken van journalisten voor 1 onderwerp)
- Precision journalism (toepassing van informatica (CARR) en statistieken etc.)
- Muckraking (‘mestharken’: naam voor onderzoeksjournalistiek)
- Onthullingsjournalistiek (gericht op openbaar maken van schandaal)
- Participerende journalistiek (journalist onderzoekt als observerende deelnemer)
Allegation-and-denial story: ene zegt ja, andere ontkent. (niet het feit van de beschuldiging is nieuws,
maar de feiten waarop de beschuldiging gebaseerd zijn).
Oral-history: mondelinge overlevering van geschiedschrijving
David Sparks zegt: onderzoeksjournalistiek moet vooral verhalen opleveren waarvan men denkt te
weten hoe het zit, maar die in werkelijkheid anders zijn dan algemeen verondersteld.
Als de kloof tussen publieke moraal en publiek gedrag of de kloof tussen de beleving van mensen en
de ideologie van de overheid groeit, bloeit onderzoeksjournalistiek op.
Schandaal raakt volgens Koch: de kern van wat een schandaal, misbruik van publieke macht en
gebrek aan publieke moraal genoemd kan worden. (hier ontbreekt dat de onthulling dat het
schandaal zelf constitueert).
Wet openbaarheid bestuur (WOB): iedereen heeft recht op verkrijgen info van de overheid. Werkt
een instantie niet mee, kan iemand naar Raad van State stappen. WOB kent uitzonderingen:
- Bescherming van privacy (WBP: wet bescherming persoonsgegevens) van nog levende
personen
- Voorkomen van onevenredige bevoordeling of benadeling van betrokken natuurlijke
personen of rechtspersonen etc. (bv. Fabriek wil octrooi, andere mensen krijgen deze info
niet)
- Bescherming van de belangen van de Staat der Nederlanden of zijn bondgenoten.
(alles over de WOB op villamedia.nl)
Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten: journalist kan subsidie krijgen voor langdurende
projecten.
Paragraaf 1.4.4 en 1.5.1 extra lezen
Bij onderzoeksjournalistiek is van belang: argwaan, maatschappelijk engagement, verontwaardiging
1
, over misstanden, altijd afstand bewaren zodat onafhankelijkheid blijft. (belangrijk is stapsgewijze
aanpak)
Verschillende fases:
- Onderwerp bepalen
- Oriënteren (inlezen, praatpaal (bv. Deskundige)
- Research
Humane bron raadplegen:
- Van buiten naar binnen werken (eerst niet in de zaak betrokken bronnen, daarna direct
betrokkenen
- Thematiseren van conflictstof ( partijen tegenover elkaar, pendelen van ene bron tegen
andere bron)
H2: Ethiek: hints voor een integere onderzoeksjournalist
Journalistieke integriteit: De houding die wordt bepaald door alertheid voor morele kwesties, het
vermogen die kwesties te analyseren.
Ethiek: de morele verantwoording van je gedrag
2 regels:
- waarheid brengen (altijd door zelfgekozen invalshoek, hulp: werkhypothese)
- publiek dienen
Intellectuele integriteit (onafhankelijkheid): (James Fallows) houdt in dat je erkent journalist te zijn,
eigen opvattingen hebt etc. maar dat je feiten etc./opvattingen zo goed mogelijk checkt.
Evenwichtige berichtgeving: wie is je bron, vergelijkingen geven etc.
Het publiek dient de journalist op 2 manieren:
- controleren van macht (handelen machthebbers goed en verdienen zij vertrouwen door
degenen waar zij macht op uit oefenen?)
- wat belangrijk is interessant maken (nadenken over vraag hoe verhaal meeste impact heeft
op publiek)
Onrechtmatig vergaren van info: afluisteren, uitlokken, betreden verboden terrein, kennis hebben
van misdrijf zonder het aan te geven en weigeren je bronnen te noemen (straf: gijzeling).
Smaad (beschuldiging van misdrijf zonder goede redenen) en laster (belediging).
Voor journalistiek juist handelen is het verstandig om proportionaliteit (heiligt het doel de
middelen?) en subsidiariteit (had het niet anders gekund?) in de gaten te houden.
Verschillende perspectieven benaderen morelen:
Deugdenperspectief: heeft men zich in gegeven omstandigheden het best gedragen?
Perspectief vd beginselen: afvragen welke normen, waarden of regels je al of niet aan gehouden hebt
- Kunt je afvragen of iemand zich aan verkeersregels houdt (beginselen), of hij geen
ongelukken veroorzaakt (gevolgen) of dat hij zich keurig gedraagt (deugden).
Verschillende vormen verantwoordelijkheid:
- Juridische verantwoordelijkheid: voor rechter als iemand vindt dat jij iets onjuist hebt
gepubliceerd
- Morele verantwoordelijkheid: als redacteur vraagt je te verkleden als iemand anders om zo
aan info te komen (had ook nee kunnen zeggen).
- Prospectieve verantwoordelijkheid: op de toekomst gerichte verantwoordelijkheid
(nadenken over de gevolgen)
- Retrospectieve verantwoordelijkheid: gericht op het verleden (journalist verantwoordelijk
gehouden voor gevolgen publicaties)
- Collectieve verantwoordelijkheid: journalisten samen verantwoordelijk
- Persoonlijke verantwoordelijkheid: persoonlijk aangesproken
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ihirsch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 61001 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen