College aantekeningen
Rechtspsychologie. Hoorcollege 5
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
R_R.psy. Rechtspsychologie. Uitgebreide uitwerking hoorcollege 5 (week 4)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
3 beoordelingen
Door: jimsiegers • 1 jaar geleden
Door: dodohhrt • 3 jaar geleden
Door: cbbb • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 5. Herkenningen / Verklaringen van getuigen in het strafprocesvanuit rechtspsychologisch perspectief
Response
- Fundamentele attributiefout de neiging om gedragingen van anderen toe te schrijven
aan de persoonlijkheid of het karakter van de ander. Situationele factoren (factoren die
buiten een persoon liggen) worden onderschat, terwijl dispositionele factoren (factoren
die binnen een persoon liggen) worden overschat.
Intern extern en karakter context
- Affect heuristiek Als je iemand sympathiek vindt, ga je sneller zijn ideeën goed
vinden. Zodra iemand er niet sympathiek uitziet, wordt sneller gedacht dat die persoon
de dader is.
- Referentieheuristiek Als je al neigt op een bepaalde indicatie, is het waarschijnlijk dat
mensen daar niet heel sterk vanaf gaan wijken.
Bijvoorbeeld: Waar in Azië ligt Rusland? Je kan denken dat het in Azië ligt.
- Base rate neglect geen rekening houden met hoe vaak iets voorkomt. Het is geen
probleem als iets 50/50 voorkomt.
Bijvoorbeeld: men zegt dat alle verkrachters in witte busjes rijden. Deze uitspraak is een
probleem als er heel veel witte busjes zijn. De witte bus wordt het vaakst verkocht,
waardoor de kans groot is dat een wit busje wordt gebruikt bij een verkrachting. Maar er
komen dus ook heel veel busjes voor die niets met verkrachting te maken hebben.
- Hindsight bias Een uitspraak die logisch is als je weet wat de uitkomst is.
Een screening voor kanker is negatief (geen kanker). Als je een jaar later toch kanker
hebt, dan is de kans groot dat iemand zegt ‘dat hadden ze bij de screening moeten
oppakken’. Als je dan de foto’s van de screening laat zien, zouden veel mensen zeggen
dat er kanker te zien is op de foto’s. Op dat moment weet je dat iemand kanker heeft,
dus dan is het makkelijker om die ‘voorspelling’ te doen.
Dit wordt gevaarlijk als je zegt dat de verdachte de dader is. De verdachte wordt al snel
gezien als de dader, door het feit dat hij de verdachte is.
De homo bashing?
Een homo gaat naar een parkeerplaats en heeft daar contact/seks met mannen. Toen hij een
man vroeg of hij seks wilde, sloeg hij hem in het gezicht en reed snel weg. Hij doet aangifte.
De auto blijkt geregistreerd te zijn op een bedrijf. Ze komen uit op meneer X en confronteren
hem met het feit dat hij met de auto reed op dat moment. Hij vertelt dat hij aan het rijden
was en moest plassen, en op de vreemde parkeerplaats snel wegreed. Hij ging naar een pad,
en zag dat er een man uitstapte en op zijn raam klopte. Hij dacht bedreigt te worden en
sloeg de man. Wanneer meneer X in de rechtbank in handboeien passeert, gaat het
slachtoffer gaat naar de Bode (die de deur openhoudt voor de rechter), en geeft een briefje
waarop staat dat hij denkt dat het de verkeerde verdachte is. Meneer X heeft wel bekend,
maar zegt dat dit onder druk was omdat meneer Y hem zou hebben bedreigd. X beseft wil nu
zijn bekentenis intrekken. De rechter roept het slachtoffer binnen en vraagt aan het
slachtoffer of dat de aanvaller is. Het slachtoffer denkt lang na, en zegt na een tijdje dat X
uiteindelijk toch wel de dader is.
De herkenning van het slachtoffer is:
- Wellicht niet valide De herkenning kan wel valide zijn, maar hij heeft hem niet
herkend van tijdens het delict, maar van net voor de zitting (e.g. op de gang). Als iemand
, iemand aanwijst, zijn ze vaak zeker, en als niemand wordt aangewezen zijn ze vaak
onzekerder. Meneer X is veroordeeld.
- NIET betrouwbaar Hij zegt twee verschillende dingen. Eerst zegt hij dat meneer X het
niet is, en daarna weer wel.
Verdachte Willem
De verdachte woont in een garagebox en zwerft wat rond in de buurt. Hij heeft in het
verleden al crimineel gedrag vertoond. Hij heeft destijds bekent (Precedenten). De vader van
Willem ging altijd het witgoed ophalen die mensen bij de mediamarkt hadden ingeleverd. Hij
repareerde de machines en verkocht die. Willem gaat in een kringloop werken en wordt
ontslagen. De mediamarkt zegt dat het witgoed voortaan naar de kringloopwinkel gaat i.p.v.
naar de vader van Willem. De vader van Willem is kwaad. De kringloopwinkel brandt af.
Willem komt in het vizier (precedenten + ruzie Willems vader + wrok ontslag). Een eindje
verderop wordt een handschoen gevonden, die een match is met Willem. Ze proberen hem
te vervolgen. Er werd gezegd dat er een gebrek aan bewijs was, en Willem ontkent. Hij wordt
veroordeeld omdat hij zijn vader mishandelt heeft (dat heeft hij gedaan). Hij komt vrij, gaat
naar het politiebureau en bekent dat hij in 2017 brand heeft gesticht. De brand in de
kringloop was in 2012. Hij krijgt tbs.
Geursorteerproef ze laten een hond ruiken aan het bewijsstuk en die matcht dat aan de
geur van de verdachten en een aantal onschuldigen. Als de hond de match doet op de
verdachte, is dat belastend. De hond kan ook rechtstreeks aan de persoon ruiken, of achter
een scherm om visuele manipulatie te voorkomen. Het kan ook machinaal: dan gaat er geur
door een machine in verschillende buizen.
Je moet de hond eigenlijk net zo goed belonen bij een niet-aanwijzing om de hond te leren
dat hij niet per se iemand aan hoeft te wijzen.
Gouden regel match = dader. MAAR: de match mag alleen wijzen op het feit dat de
persoon de dader is. Het moet zeker zijn dat het bewijs van de persoon komt die de dader
was, en niet van een ander persoon.
Vingerafdrukken (11 maart 2004)
Er waren 10 bommen op 4 treinen in 3 minuten afgegaan. 191 doden en 1850 gewonden. Er
is op één van de bommen een vingerafdruk gevonden. De FBI komt bij Brandon Mayfield, die
van islamitische geloof is. Hij wordt opgepakt door de match en wordt 17 dagen in
voorhechtenis gehouden. Na 2 weken komt er bewijs dat de vingerafdruk misschien niet
valide is. De FBI zet alles op alles (foltering, vernedering etc.) om een bekentenis te krijgen.
Toen Mayfield vrijkwam, was hij boos want de match bleek fout.
Bij 17% van de gevallen met misinformatie (verdachte is veroordeeld of vrijgesproken)
veranderden de specialisten hun oordeel op basis van de informatie (handsight bias).
Verwachtingseffecten zijn dus heel erg van invloed.
Geursorteerproef 2.0
Mevrouw Wittenberg is vermoord. Ernest Louwes is haar boekhouder. Op het graf staat 25
september 1999, maar ze is op 23 september 1999 vermoord. Louwes wordt hiervan
verdacht. Hij beheerde de stichting Wittenberg en sluisde geld door naar zijn eigen rekening
net voordat Mevrouw Wittenberg overleed. De rechtbank Zwolle spreekt hem vrij op 9
maart 2000 maar op 22 december 2000 wordt hij toch tot 12 jaar gevangenisstraf
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dominiquekl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
