Inleiding
Wat is omzetbelasting en hoe werkt het op hoofdlijnen?
Kenmerken btw-stelsel
Rechtsbronnen
Europese harmonisatie
Belastbare feiten
Denkschema
Wat is omzetbelasting?
Wat is omzetbelasting?
- Belasting over de omzet (art. 1 Wet OB 1968, art. 113 VwEU)
- Algemene verbruiksbelasting (art. 1 lid 2 Btw-richtlijn)
- Btw? (Btw-richtlijn)
Btw is een van de systemen conform welke je omzetbelasting kunt heffen. Tot
1996 had je in Nederland het zogenaamde cumulatieve cascadesysteem dat was
geen omzetbelasting krachtens de btw – stelsel, maar ook een omzetbelasting.
Kortom: btw en omzetbelasting zijn niet hetzelfde.
Hoe werkt het?
Situatie 1:
Stel je voor we hebben bakkerij Bert Bv. Bakkerij Bert Bv die verkoopt brood aan de
particulieren. Laten we zeggen op een gegeven dag maakt hij een omzet mee van €300. Dan is
de bedoeling dat hij over de omzet van €300 omzetbelasting (btw) in rekening brengt. Voor
de verkoop van brood geldt het verlaagde btw-tarief van 6%. Dus 6% van 300= €18 bij. Bert
gaat dus €318 aan de particulieren in rekening brengen bij de verkoop van brood, als hij de
omzetbelasting wilt verhalen (dat zal hij zeker willen!). Kortom: bij bakkerij Bert wordt
omzetbelasting geheven over zijn omzet. Dus op de omzet komt nog extra omzetbelasting.
Situatie 2: individuele ondernemer/belastingplichtige
Bakkerij Bert zal omdat brood te kunnen verkopen en omdat brood te kunnen produceren
allerlei ingrediënten kopen. Hij koopt de ingrediënten bij bakkerij supplies bv en krijgt van
bakkerij supplies bv om die €300 brood te kunnen verkopen dat hij die €200 meel en gist
nodig heeft. Dus dan krijgt hij een factuur van bakkerij supplies €200 en ook 6%
omzetbelasting erover betaald dus €212. Vraag: wat moet bakkerij Bert Bv aan het einde van
de dag doen met omzetbelasting als hij aangifte moet doen?
Heel simpel: moet op zijn aangifte de verschuldigde omzetbelasting van €18 over zijn omzet
en daarvan mag hij aftrekken de belasting die hij heeft betaald aan zijn toeleverancier
(supplies bv) dus die €12 die op de factuur van supplies bv staat. Die €12 mag hij aftrekken
van €18 die hij verschuldigd is zodat bakkerij Bert bv aan het einde van de dag €6
omzetbelasting aan de Staat moet overmaken. Kortom: bakkerij Bert voldoet op deze manier
omzetbelasting over de waarde die hij toevoegt (verkopen -/- inkopen).
,Samenvattend:
Omzetbelasting is wat de ondernemers/belastingplichtige in rekening moeten brengen.
Ondernemers (in casu Bakkerij Bert) berekend omzetbelasting over zijn verkoop die is hij
verschuldigd van die verschuldigde omzetbelasting mag hij aftrekken de aan hem in reking
gebrachte omzetbelasting over het inkomen. Dus inkom-btw dit wordt in jargon genoemd
voorbelasting.
Situatie 3:
Bakkerij Bert koopt de meel en gist van Bakkerij supplies voor:
Bakkerij supplies zal op haar beurt de meel en gist kopen van meelfabriek: zij moet €9
omzetbelasting betalen, maar heeft 4,20 omzetbelasting betaald mag hij van aftrekken
De meelfabriek zal het op haar beurt kopen van een landbouwer: de boer heeft geen btw op
zijn inkomen betaald, dus moet 4,20 betalen.
De hele productieketen van het brood: begint bij de landbouwer en eindigt bij de consument.
In de productiekenten kan je zien hoeveel ze aan omzetbelasting hebben betaald en die kan je
optellen met elkaar:
- De boer: 4,20
- Meelfabriek: 4,80
- Bakkerij supplies: 3
- Bakkerij Bert: 6
Totaal aan OB: 18
De belasting die gehele keten heeft betaald precies 6% is van het bedrag expliciet
omzetbelasting dat consumenten voor een brood konden betalen.
Alle ondernemers die spullen verkopen en belast zijn, om die reden (het belast zijn)
omzetbelasting in aftrek kunnen brengen in die aan hun in rekening worden gebracht.
Soms dit ook anders, dan komt er een uitzondering om de hoek.
Situatie 4: ergens in de keten vrijstelling van omzetbelasting
Stel bakkerij supplies heeft van het in rekening te brengen omzetbelasting vrijstelling. Dus
€12 omzetbelasting dien te worden voldaan. Dit heeft tot gevolg voor bakkerij supplies dat hij
de omzetbelasting niet meer mag aftrekken die de meelfabriek aan hem in rekening brengt.
Verder betekent dit dat Bakkerij Bert geen omzetbelasting in rekening meer krijgt van
bakkerij supplies, dus daar is niets meer van af te trekken.
Vrijstelling gevolgen:
1. De ondernemer die vrijgesteld presteert die mag niet meer betaalde omzetbelasting op
zijn kosten mag aftrekken.
2. Stuurt geen rekening van omzetbelasting aan de andere partij, dus de afnemer.
Effect van vrijstelling:
- Boer: 4,20
- Meelfabriek: 4,80
- Bakkerij supplies: 0 (vrijgesteld)
- Bakkerij Bert: 18 (geen omzetbelasting in rekening van supplies, dus geen
voorbelasting aftrekken)
- Totaal: €27
, Als er een vrijstelling van toepassing is de te betalen omzetbelasting meer dan zonder dat een
vrijstelling van toepassing is bij van de ondernemer. Dus als ieder belast presteert.
Voorbeeld vrijstelling werkt wel goed:
Stel een advocaat verricht diensten voor zijn klant. Je zou normaal gesproken verwachten zijn
voordeel voor het niet in rekening brengen van omzetbelasting aan de particulieren wel
opweegt tegen zijn verliezen.
Situatie 5:
Stel dat op brood niet verlaagd tarief van 6% geldt, maar het super verlaagd tarief van 3%. De
omzetbelasting die bakkerij Bert in rekening brengt aan de consument zal teruglopen van €18
naar €9. Dan zou je een situatie krijgen dat Bakkerij Bert verschuldigde omzetbelasting €9
minder loopt dan de omzetbelasting die hij betaalt aan bakkerij supplies voor de levering van
meel en gist die was immers €12. In dat geval komt bakkerij Bert in teruggaaf positie van btw
te verkeren.
Als je meer omzetbelasting hebt betaald aan je toeleverancier dan de omzetbelasting die je
zelf bent verschuldigd krijg je in het btw-stelsel het verschil op verzoek van de fiscus terug.
Er zijn echt ondernemers die structureel in een teruggaafpositie verkeren van de
omzetbelasting: dus na aangifte na aangifte geld terugkrijgen van de fiscus. Heel
belangrijk om voor de omzetbelasting ondernemer te zijn.
Dit heeft tot gevolg dat het totale belasting door de gehele keten weer precies €9 zijn precies
overeenstemmend is met het super verlaagde tarief van 3%. Ongeacht van de eerdere schakels
van leveren het normaal verlaagd tarief van 6% gold.
Uiteindelijk die optelsom die precies op 9 terugkomt, dus precies evenredig naar het tarief wat
geldt in de laatste schakel wordt inhaaleffect genoemd.
Als je as ondernemer dure grondstoffen koopt met een tarief van 21% en maakt producten
met laag tarief van 6% aan btw dan zitten ze altijd in teruggaaf positie.
Ook als je goederen maakt en verkoopt ze aan het buitenland: geldt nultarief, maar krijgt
wel alle omzetbelasting terug die je op je inkoop hebt betaald, om het product te vervaardigen.
Samenvattend:
Als je allemaal bij elkaar optelt, dus gaat consolideren op grond van ondernemingen.
Ondernemingen produceren goederen en diensten en die worden door consumenten gebruikt.
Om die goederen en diensten te kunnen kopen betalen de consumenten vergoedingen.
Vergoedingen die vormen bij de ondernemingen omzet en over die omzet wordt
omzetbelasting geheven. Dus je zou kunnen zeggen dat op die manier de verbruik van
consumenten indirect belast via de omzet bij de groep van ondernemers. Daarom wordt in het
kader van omzetbelasting algemene verbruiksbelasting ook wel genoemd indirect
verbruiksbelasting. Dit omdat namelijk een verbruik bij consumenten wordt belast over de
omzet bij de ondernemingen.
In belastingrecht onderscheid gemaakt tussen directe en indirecte belasting:
- Directe: voorbeeld inkomstenbelasting: u geniet inkomsten en wordt door de staat
aangeslagen voor de IB. Het object het inkomen en de subject degene die inkomen
geniet wordt belast
- Indirect: algemene verbruiksbelasting. Verbruik geschiedt bij de consumenten,
maar die betalen de belasting slechts indirect in de prijzen van de goederen en
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DK007. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.