Dit document bevat een samenvatting van alle hoorcolleges die worden gegeven tijdens de cursus klinische farmacie (FA-MA202). Naast screenshots uit de colleges bevat de samenvatting ook informatie die door de docenten wordt verteld tijdens de colleges en daarnaast is ook informatie uit werkcolleges...
- Chemotherapeutica, antibiotica
- Antibacteriële middelen (chemotherapeutica – antibiotica):
o Bactericide middelen
o Bacteriostatische middelen
- Antimycotica:
o Tegen schimmels en gisten
- Antivirale middelen:
o Antiretroviraal
o Overig
- Vaccins en immunoglobulines
2 soorten bacteriestructuren:
1. Gram-positief (bv. staphylococcus aureus, streptococcus pyogenes):
a. Dikke peptidoglycaan laag
b. Peptidoglycaan bestaat voornamelijk uit suikers en aminozuren
c. De laag zorgt voor stevigheid en structuur en zorgt daarmee voor bescherming
d. Kleurt paars
e. Produceren exotoxines
i. Exotoxines worden uitgescheiden en kunnen schade aanrichten door cellen
van de gastheer te vernietigen of door normale celstofwisseling te verstoren
2. Gram-negatief (bv. E.Coli, salmonella, gonorroe):
a. Dunne peptidoglycaanlaag
b. Bevatten lipo-polysacharide (LPS) moleculen; complex dat de bacterie beschermt en
daarnaast kan het ontstekingen veroorzaken
c. Kleurt roze
d. Produceren zowel exo- als endotoxines (lipide A, component van LPS)
i. Exotoxines worden uitgescheiden en kunnen schade aanrichten door cellen
van de gastheer te vernietigen of door normale celstofwisseling te verstoren
ii. Endotoxines zijn minder antigeen en minder giftig dan exotoxines en hebben
een minder specifieke werking, maar bieden wel een extra dimensie aan een
ziekteverwekker
De peptidoglycaanlaag is de belangrijkste component van de celwand. Het is een polymeer
bestaande uit N-acetylzuren die via aminozuren aan andere van deze polymeren gebonden zijn met
behulp van het enzym transpeptidase en zo een laag vormen. De laag zorgt ervoor dat de structuur
van de bacterie behouden blijft en dat het niet snel kan barsten als gevolg van osmose.
,Geneesmiddelen hebben verschillende manieren om de stofwisseling van bacteriën te
ontregelen en daarmee uiteindelijk te doden. De manier waarop geneesmiddelen dit doen
verschilt per soort geneesmiddel, elk soort middel heeft zijn eigen aangrijpingspunt:
,Interacties tussen antibiotica:
- Synergie → elkaars werking versterken (bv. penicilline en gentamycine = aminoglycoside)
- Indifferentie → geen beïnvloeding
- Antagonisme → tegenwerken
o Combinatie bacteriostatisch en bactericide (bv. doxycycline = tetracycline en
penicilline)
▪ Bacteriostatisch: groei remmend
▪ Bactericide: dodend
• Deze interactie is alleen relevant bij levensbedreigende infecties
zoals endocarditis
o Gevolg is dat het groei remmende antibioticum wordt
gedood door het dodende antibioticum en dus kan het niet
meer de groei van de bacterie verstoren.
Voor het effectief bestrijden van bacteriën met antibiotica moet er voldaan worden aan
verschillende eisen:
- Het antibioticum komt op de plaats van de infectie door bacteriën → voldoende penetratie
target!
- De concentratie van het antibioticum is voldoende hoog voor therapeutisch effect;
o Indien concentratiegevoelig (aminoglycosiden zoals gentamicine): concentratie in
het bloed moet minimaal 2 tot 4x hoger zijn dan de MIC van de bacterie
o Indien tijdgevoelig (Beta-lactams zoals flucloxacilline = penicilline): concentratie in
het bloed moet >70% van de tijd van het doseerinterval boven de MIC liggen
▪ MIC: de minimaal benodigde concentratie antibiotica die nodig is om
therapeutische effectief te zijn en groei van bacteriën te remmen.
- 3 algemene antibioticumkenmerken die je betrekt voor het maken van een keuze voor een
bepaald antibioticum:
o geen kruisovergevoeligheid → overgevoelig zijn voor een middel dat qua structuur
lijkt op middel waarvoor iemand allergisch is, bijvoorbeeld binnen de groep beta-
lactams → iemand allergisch voor amoxicilline, dan waarschijnlijk ook voor
penicilline
o dekking tegen verwachte pathogenen
o voldoende penetratie in targetweefsel
De eisen waaraan voldoen moeten worden is dus deels afhankelijk van wat voor soort geneesmiddel
wordt gebruikt. Sommige geneesmiddelen zijn namelijk concentratiegevoelig en sommige juist
tijdgevoelig waardoor de PK/PD parameters verschillen van elkaar:
- Concentratiegevoelig:
o Cmax/MIC → aminoglycosiden (gentamicine en tobramycine)
o AUC/MIC → vancomycine
- Tijdgevoelig: Tijd>MIC → penicillines
,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tychowilting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
