De uitgebreide samenvatting omvat alle colleges van het vak Kindermishandeling en Verwaarlozing (theoretische colleges gastcolleges). Met de samenvatting heb ik een 9,6 gehaald voor het tentamen.
Colleges Kindermishandeling en verwaarlozing: een introductie
College 1
GESCHIEDENIS EN DEFINTIES
GESCHIEDENIS VAN KINDERMISHANDELING EN VERWAARLOZING
De laatste decennia is de aandacht voor kindermishandeling toegekomen omdat:
- Gevolgen voor slachtoffers bekend zijn geworden
- Verhoogde kans op psychische problemen en psychopathologie
- Verhoogde kans op lichamelijke problemen
- Verhoogde kans op problemen in opvoeding eigen kinderen
(intergenerationele overdracht)
- Economische waarde voor de politiek
- Economische analyse van de kosten van kindermishandeling: jaarlijks 965
miljoen euro.
Een Egyptisch skelet van 2000 jaar geleden is het oudste bewijs van kindermishandeling.
Het kind had verschillende botbreuken die op verschillende momenten waren ontstaan. Ook
was aan de staat van de botten en de stand van de haartjes te zien dat het kind ondervoed
was.
Keerpunten in de geschiedenis
- De aandacht voor kindermishandeling is in de maatschappij vooral toegenomen na
de casus van Mary Ellen Wilson in 1874. Dit is de eerste casus waarbij sprake was van
een rechtszaak tegen de pleegmoeder van het meisje. Het meisjes was door haar
pleegmoeder ernstig verwaarloosd en mishandeld. Een sociaal werker van de kerk
wilde helpen en is uiteindelijk naar de Society for the Prevention of Cruelty to
Animals gegaan. De directeur van deze vereniging wilde zich inzetten voor het meisje
en de pleegmoeder is uiteindelijk gestraft en het meisje uit huis geplaatst. De casus is
kenmerkend voor de manier waarop er in die tijd naar kindermishandeling werd
gekeken, omdat weinig mensen in de omgeving van het meisje geïnteresseerd waren
om te helpen. In 1875 was de oprichting van de Society for the Prevention of Cruelty
to Children. Ook in Nederland was er eerder een vereniging tegen
dierenmishandeling dan tegen kindermishandeling. In Nederland werd pas in 1899 de
bond voor Kinderbescherming opgericht.
- (Artikel uit de syllabus): Kempe (1962) was een kinderarts en verenigde zich voor het
eerst samen met andere artsen tegen kindermishandeling. Hij formuleerde het
Battered Child Syndrome. Kindermishandeling (battered child syndrome): Clinical
condition with diagnosable medical and physical symptom resulting from deliberate
physical assault. In deze periode kreeg kindermishandeling meer aandacht door de
ontwikkeling van röntgenapparaten, waardoor beter in kaart kon worden gebracht
wanneer botbreuken waren ontstaan. Kempe stelde dat elke arts zich zou moeten
afvragen of er sprake is van kindermishandeling als een kind plotseling overlijd of het
, verhaal van de ouders niet overeenkomt met de symptomen die een arts ziet. Echter,
kinderartsen zijn vaak niet geneigd om in twijfel te trekken wat de patiënt verteld. De
ideeën van Kempe hebben verschillende reacties opgeroepen en veel artsen wilde
zijn ideeën in eerste instantie niet accepteren.
DEFINITIES VAN KINDERMISHANDELING EN VERWAARLOZING
Kindermishandeling is elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige
interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten
opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat,
actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden
berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel (Jeugdwet).
Verschillende perspectieven
- Medisch = fysiek letsel?
- Juridisch = is er sprake van schade?
- Sociologisch = geldt er overal en altijd dezelfde definiete?
- Ecologische = welke factoren spelen een rol?
Cicchetti: ontwikkelingspsychologie
Het ontwikkelingsniveau en de leeftijd van kinderen moet worden meegenomen. Een kind
van 15 jaar alleen thuislaten wordt mindersnel gezien als verwaarlozing als een kind van 3
jaar alleen thuislaten. Je kan je dus afvragen:
- Wat is mishandeling?
- Gevolgen?
Verschillende typen kindermishandeling en verwaarlozing
Omission: het nalaten van iets Comission: actief schade toebrengen
- Fysiek verwaarlozing - Fysieke mishandeling
- Emotionele verwaarlozing - Seksuele mishandeling
- Verwaarlozing van het onderwijs - Emotionele mishandeling
Vormen van kindermishandeling
- Seksueel misbruik: alle seksuele aanrakingen die een volwassene een kind opdringt.
Door het lichamelijke of relationele overwicht, de emotionele druk, of door dwang en
geweld van de volwassene kan het kind die aanrakingen niet weigeren. Onderscheidt
zich van de andere vormen van kindermishandeling doordat een aanzienlijk deel van
de gevallen van seksueel misbruik wordt gepleegd buiten het gezin (75%), door
personen die met kinderen werken. Dit geldt voor ongeveer driekwart van de
gevallen.
- Emotionele mishandeling: van psychische of emotionele mishandeling is sprake
wanneer ouders of andere opvoeders met hun houding en hun gedrag afwijzing en
, vijandigheid uitstralen tegenover het kind. Ze schelden het kind regelmatig uit of
maken het kind opzettelijk bang.
- Emotionele verwaarlozing: bij psychische of emotionele verwaarlozing schieten de
ouders of opvoeders doorlopend tekort in het geven van positieve aandacht aan het
kind. Daarmee negeren ze structureel de basale behoeften van het kind aan liefde,
warmte, geborgenheid en steun. Emotionele verwaarlozing is geen momentopname,
maar gaat om een doorlopend tekort waarbij structureel tekort wordt gedaan aan de
behoeften van het kind.
- Getuige van huiselijk geweld: kinderen die getuige zijn van geweld in het
gezin zien of horen conflicten tussen hun ouders of worden geconfronteerd
met de gevolgen, bijvoorbeeld verwondingen bij de ouder of het moeten
vluchten van een ouder. Valt onder emotionele verwaarlozing!
- Fysieke verwaarlozing: bij fysieke verwaarlozing komen ouders of opvoeders
gedurende langere tijd onvoldoende tegemoet aan de lichamelijke basisbehoeften
van het kind. Het krijgt niet de zorg en verzorging waar het gezien zijn leeftijd en
ontwikkeling behoefte en recht op heeft.
- Fysieke mishandeling: alle vormen van lichamelijk geweld tegen het kind, zoals slaan,
schoppen, bijten, knijpen, krabben, het toebrengen van brandwonden of het kind
laten vallen. Bijzondere vormen zijn het shaken-babysyndroom, Münchhausen-
byproxysyndroom, en meisjesbesnijdenis.
- Shaken Baby Syndrome (Abusive Head Trauma): schudden van de baby
waardoor een hersen- of hoofdbeschadiging ontstaat. Dit komt vaker voor bij
huilbaby’s. De kinderen zijn vaak jonger dan 2 jaar, maar meestal jonger dan 6
maanden. Ouders doen dit vaak uit onmacht.
Raamwerk emotionele mishandeling en verwaarlozing
(Artikel uit de syllabus): Glaser heeft een raamwerk opgesteld voor emotionele
mishandeling en emotionele verwaarlozing met criteria. Glaser heeft gekozen voor een
raamwerk omdat het gaat over hoe de relatie tussen ouder en kind wordt gekarakteriseerd.
Het raamwerk heeft vijf criteria:
- Emotionele mishandeling en verwaarlozing beschrijven een relatie tussen ouder en
kind (in plaats van een gebeurtenis of serie van herhaalde gebeurtenissen binnen een
ouder-kind relatie).
- De interacties gaan over of karakteriseren de relatie.
- De interacties zijn werkelijk of potentieel schadelijk, doordat ze (potentieel) zorgen
voor een verslechtering in de psychologische of emotionele gezondheid en
ontwikkeling van het kind.
- Emotionele mishandeling en verwaarlozing bevat zowel onmission als comission.
- Emotionele mishandeling en verwaarlozing vereisten geen fysiek contact.
, Een kind is: Er is sprake van emotionele mishandeling
of verwaarlozing als:
- Een persoon die bestaat - Ouders emotioneel onbereikbaar,
ongevoelig of niet-responsief zijn
- Een persoon met zijn of haar eigen - Ouders met negatieve attributies of
attributen misattributies over het kind
- Kwetsbaar, afhankelijk en in een - Ouders interacties aangaan met het
snelle ontwikkeling kind die niet leeftijdsadequaat of
inconsistent zijn
- Een persoon die zijn of haar eigen - Ouders erin falen om de
gevoelens, gedachten en percepties individualiteit en psychologische
verwerkt en ervaart grenzen van het kind niet herkennen
of erkennen
- Een sociaal wezen dat in - Ouders erin falen om de sociale
toenemende mate zal interacteren adaptie van een kind te promoten
en communiceren binnen zijn of
haar eigen sociale context
Comorbiditeit van kindermishandeling en verwaarlozing
Comorbiditeit: het tegelijkertijd hebben van twee of meer stoornissen of aandoeningen.
Verschillende vormen van kindermishandeling of verwaarlozing komen vaak tegelijkertijd
voor. Ongeveer de helft van de mishandelde kinderen ervaren meer dan één subtype.
FYSIEK STRAFFEN
De pedagogische tik is in Nederland verboden wanneer het wordt toegepast om het kind te
straffen. Nederlandse wetgeving: onder verzorging en opvoeding worden mede verstaan de
zorg en de verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en de veiligheid
van het kind alsmede het bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid. In de
verzorging en opvoeding van het kind passen de ouders geen geestelijk of lichamelijk geweld
of enige andere vernederende behandeling toe.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper socialewetenschappeneur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
