Running head: PRIVACY RISICO EN INTENTIE GEBRUIK ACTIVITY TRACKERS
Privacy Risico in relatie tot de Intentie van het Gebruik van Activity Trackers
xxxx
Open Universiteit
Naam student:
Studentnummer:
Cursusnaam:
Begeleider:
Examinator:
Inleverdatum: 26-10-2020
,PRIVACY RISICO EN INTENTIE GEBRUIK ACTIVITY TRACKERS 2
Samenvatting
Door toenemende data uitwisseling op internet via hedendaagse technologie zoals activity
trackers (ATs), wordt de bescherming van privacy steeds belangrijker. De AT is een
veelbelovende stimulans om meer te bewegen. Regelmatig bewegen verkleint het risico op
chronische ziekten. Met oog op de vergrijzing en toenemende zorgkosten is het van belang
om te onderzoeken of privacy-zorgen het gebruik van ATs in de weg staan. In dit cross-
sectionele onderzoek is door middel van een digitale vragenlijst, samengesteld met items uit
gevalideerde vragenlijsten, de relatie onderzocht tussen waargenomen privacy risico en de
intentie tot het gebruik van een AT. Daarnaast is gekeken naar de modererende invloed van
leeftijd op dit verband. De schaal voor waargenomen privacy risico bestaat uit de gemiddelde
score op drie privacy-items gebaseerd op Li, Gupta, Zhang en Sarathy (2014), de schaal voor
intentie tot gebruik van een AT bestaat uit de gemiddelde score op drie items overgenomen uit
Wixom en Todd (2005). Voor het werven van respondenten is gebruik gemaakt van een
gelegenheidssteekproef en sneeuwbal techniek. De steekproef (N = 387, M = 51,25, SD =
15.10) heeft een range van 18 tot 84 jaar. Uit de enkelvoudige regressieanalyse blijkt een
negatief significant verband tussen waargenomen privacy risico en de intentie tot het gebruik
van een AT, β = -0.26 (t = -5.27 , p > .001). Uit de meervoudige regressieanalyse blijkt dat de
proportie verklaarde variantie voor de moderator ‘leeftijd’ laag is en niet significant, R2 =
0.107, (F (1, 377) = 1.08, p = .301). Privacy verklaart slechts een klein deel van de variantie
van intentie (6,7%). Dit zou mogelijk veroorzaakt kunnen worden door gebrek aan kennis bij
de gebruiker van een AT. Dit moet nader onderzocht worden. Factoren zoals
gebruikersgemak, functionaliteit en plezier lijken meer bepalend te zijn voor de intentie tot
gebruik van ATs dan waargenomen privacy risico en het verdient aanbeveling om deze
factoren nader te onderzoeken.
Keywords: Activity Tracker, privacy risico, intentie tot gebruik, leeftijd
,PRIVACY RISICO EN INTENTIE GEBRUIK ACTIVITY TRACKERS 3
Waargenomen privacy risico in relatie tot intentie gebruik activity trackers
Door toenemende data uitwisseling op internet, zoals via social media (bijvoorbeeld
Facebook en Twitter) en via apparaten (bijvoorbeeld elektrische auto’s), wordt de
bescherming van privacy steeds belangrijker (Kao, Nawata & Huang, 2019). In 2018 kwam
een grootschalige privacy schending aan het licht, toen bekend werd dat Facebook - zonder
toestemming - de gegevens van 87 miljoen Facebook-gebruikers ter beschikking had gesteld
aan het databedrijf Cambridge Analytica (Fuller, 2019). Ook apparaten zoals Activity
Trackers (ATs) zijn steeds vaker verbonden met het internet voor het analyseren en delen van
persoonlijke beweeg prestaties (Kao et al., 2019). Uit onderzoek blijkt dat het onduidelijk is
wat de leverancier nog meer doet met de via een AT verzamelde gegevens (Van Zwet, 2018).
In 2016 gebruikte 31% van de volwassen Nederlanders een elektronisch hulpmiddel, zoals
een AT, bij het sporten (Van den Dool, Hover & Vos, 2017). Het is van belang om te
onderzoeken of privacy-zorgen het gebruik van ATs in de weg staan, omdat de AT een
veelbelovende stimulans is om meer te bewegen (Zhu, Dailey, Kreitzberg & Bernhard, 2017).
Er wordt namelijk verondersteld dat het gebruiken van een AT het bewustzijn van het eigen
beweeggedrag verhoogt (Alley et al., 2016). Deze selfmonitoring is een van de meest
effectieve gedragsveranderingstechnieken (Alley et al, 2016). Regelmatig bewegen verkleint
het risico op chronische ziekten (RIVM, 2020). Maar slechts de helft van de Nederlandse
bevolking voldoet aan de beweegrichtlijn, met name jongeren (12 – 18 jaar) en ouderen (> 65
jaar) bewegen onvoldoende (RIVM, 2020). Door vergrijzing en toenemende zorgkosten is
belangrijk om gezondheid ondersteunende hulpmiddelen goed te benutten. Dit onderzoek
beoogt inzicht te krijgen in de relatie tussen waargenomen privacy risico en de intentie tot het
gebruik van ATs en in hoeverre leeftijd van invloed is op dit verband. Deze vraag maakt
onderdeel uit van een breder onderzoek naar de psychosociale determinanten die de intentie
tot het gebruik van ATs stimuleren of juist hinderen.
, PRIVACY RISICO EN INTENTIE GEBRUIK ACTIVITY TRACKERS 4
Privacy
Privacy risico. De definitie van privacy ontwikkelt zich in lijn met ontwikkelingen op
technologisch gebied (Jozani, Ayaburi, Ko & Choo, 2020) en is dan ook geëvolueerd van de
oude definitie “het recht om alleen / met rust gelaten te worden” van Warren en Brandeis
uit1890 tot “het recht om niet geïdentificeerd te worden” (Woo, 2006, in: Chen, 2018).
Privacy risico wordt gedefinieerd als de waarschijnlijkheid en ernst van het verliezen van
iemands persoonlijke informatie door toedoen van anderen (Jozani et al., 2020).
De exploitant van een app beschikt over de door de gebruiker ingevulde
persoonsgegevens en content, dit wordt geregeld via zogenaamde ‘cookies’ (Autoriteit
Persoonsgegevens, zd.). Beweegprestaties die zijn geregistreerd door een AT worden vaak
gepresenteerd via een bijbehorende app en zijn daarmee zichtbaar voor de exploitant. Bij
aanvang van het gebruik van een app moet de gebruiker toestemming geven aan de exploitant
voor het toepassen van de gegevens voor het doeleinde van de app (bijvoorbeeld het
registreren van de bewegingen om het calorieverbruik te berekenen) en voor het toepassen
van deze gegevens voor andere doeleinden door middel van het accepteren van ‘cookies’ en
eventueel aanvullend elektronisch ondertekenen van een gebruikersovereenkomst (Autoriteit
Persoonsgegevens, zd). Ook kan de gebruiker soms aangeven welke andere app-gebruikers
zijn gegevens mogen zien (bijvoorbeeld bepaalde vrienden). Deze toestemming geeft de
gebruiker een gevoel van controle en verlagen de zorgen rondom het privacy risico (Jozani et
al., 2020; Gerber, Gerber & Volkamer, 2018). In werkelijkheid lijkt de consument weinig tot
geen macht te hebben over hoe persoonlijke informatie wordt gebruikt door de website-
exploitant (Jozani et al., 2020), zoals blijkt uit het Cambridge Analytica – Facebook schandaal
en het onderzoek van Van Zwet (2018) naar het gebruik van gegevens die verzameld zijn via
een AT.
