Uitgebreide samenvatting van deel 2 van Filosofie van Mens en Maatschappij. Het bevat alle stof van de hoorcolleges 8 t/m 13 inclusief eigen aantekeningen en voorbeelden. Op het eind zijn alle filosofen die aan bod zijn gekomen in de colleges nog eens opgesomd, met daarbij hun denkbeelden.
Er wordt voornamelijk letterlijk overgenomen wat in de slides van het hoorcollege wordt vermeld. Hierdoor is de lijn soms lastig te volgen en kan je er niet heel duidelijk uithalen welke ideeën/concepten bij welke filosoof passen. De samenvatting is wel volledig!
Door: Elkevd • 3 jaar geleden
Thanks voor de feedback! Het is inderdaad de stof van de colleges, met daarbij aantekeningen en voorbeelden zoals vermeld, omdat ik het zo volledig mogelijk wilde houden. Op het eind vind je een kort duidelijk overzicht met de denkbeelden/ideeën per filosoof, succes!
Door: NBURA • 3 jaar geleden
Komt helemaal goed! Het overzicht is heel duidelijk
Agenda:
- Een nieuw thema welvaarts-(on)gelijkheid
- Basis-argument: welvaart is een beloning voor arbeid/productiviteit
- Een argument tegen belasting: is belasting gedwongen arbeid
Eigendomsrecht (property rights)
Centrale vaag: Wat is de morele basis voor een systeem van eigendom?
In andere woorden: Waarom hebben we privébezit en welke voorwaarden moeten we stellen aan dit aspect?
De reden waarom je moet nadenken over eigendom, is omdat dat het hele concept is achter de economie
→ zonder het concept eigendom, kun je geen economische uitwisselingen hebben
Je moet beginnen met iets te bezitten, voordat je iets kan uitwisselen
De kwestie van eigendom
Een dilemma: we worden geboren in een wereld die we, in principe, met elkaar delen; echter, grotendeels is de
wereld privaat eigendom
Het instituut van eigendom beperkt drastisch de vrijheid van andere mensen: namelijk, om die zaken te
gebruiken die jouw eigendom zijn
Eigendom omhelst een recht op uitsluiting
Theorie van rechten (Hohenfeld) → ethische rechten
Een claim-recht = een recht die betekent dat een ander een bepaald plicht heeft tov iemand anders
Geven van zorg; onthouden van stelen
→ geeft andere mensen plichten
,Een vrijheids-recht = produceren geen plicht. In plaats daarvan: anderen hebben geen claim recht op mij
bijvoorbeeld: ik heb een vrijheids-recht om in mijn tuin te bbq’en
→ de absentie van plichten
A.M. Honoré on property rights (als het je eigendom is ….:)
Verschillende soorten eigendom
Land: zelfs als je land je eigendom is, is dit altijd voorwaardelijk op autoriteit van de overheid- de overheid kan
land in bepaalde gevallen toe-eigenen
Vastgoed: vaak kun je niet alles doen wat je wil. Gemeente (bv) kan je opties beperken.
,Eigendom en politiek
De centrale vraag van politieke filosofie:
Hoe (waarom) is het moreel gerechtvaardigd staats-autoriteit te gehoorzamen?
Op welke manier ontstaat dezelfde vraag wat betreft het ‘instituut’ van eigendom?
Thomas Hobbes zei dat je een conflict krijgt als je geen overheid hebt → dit geld ook ooit bij eigendom
De ‘tragedy of the commons’ (tragedie van gemeenschappelijk bezit)
Wat gebeurt er in de absentie van eigendomsrechten?
Twee opties :
(i) wachten tot anderen bronnen uitputten
(ii) zelf bronnen over-exploiteren
Voorbeeld: delen in de oceaan die niet bij landen toebehoren, de vis daarin is van niemand (common). Wat
gebeurt er als er geen eigendomsrecht op zit? Je kunt er niet zeker van zijn of de andere landen de oceaan leeg
gaan vissen, dus ga je het zelf ook doen.
Privaat eigendom: De kolonie van ‘jamestown’
Omdat er geen eigendomsrecht was, is de samenleving kapot gegaan, omdat
het geen nut had om iets te verbouwen, omdat het toch niet van jou was
→ je had er geen voordeel aan om je in te spannen
John Locke (1632-1704)
Eigendom is een beloning voor arbeid
De arbeidstheorie
Onder de natuurrechten zit het recht op eigendom → het hele idee dat wij arbeid verrichten heeft een
natuurlijke beloning
Het idee is intuïtief, maar wat is de basis? Waarom zou arbeid leiden tot eigendom?
Het karakter van rechten
Natuurrechten vs conventionele rechten
Natuurrechten = rechten die gewoon bestaan
Conventionele rechten = rechten gemaakt door overeenkomsten
→ deze beschermen de natuurrechten
De overheid bestaat om je natuurrechten te beschermen
, Locke’s ‘state of nature’
Locke’s beeld
In origine is de wereld gegeven aan allen in gemeenschap (anders dan natuurlijk een park, dat wettelijk
gemeenschappelijk is)
Maar God beloont de vlijtige: via arbeid maken we het gemeenschappelijke eigendom privaat
Echter: enkel als er ‘genoeg en even goed’ over blijft
Hoe is dit mogelijk? Omdat arbeid land productief maakt
Het arbeid argument
ik bezit mijzelf
onder wat ik bezit valt mijn lichaam en werk
arbeid behelst het mengen van arbeid met een natuurlijk voorwerp
als het mijne vermengd is met het andere, wordt het allemaal van mij
→ arbeid produceert eigendom
Reflecties over Locke’s argument
Problemen met Locke’s argument?
Probleem 1: is er een dubbele betekenis in ‘eigendom’? mijzelf versus bezit?
Probleem 2: waarom leidt ‘mengen’ tot een nieuw bezit, in plaats van verlies van werk?
→ voorbeeld: ik gooi mijn drankje in de rivier, dit maakt niet de rivier, mijn rivier
Een morele interpretatie
Waarom is het dat ‘arbeid-mengen’ je toestaat een voorwerp (stuk land, etc) tot je eigendom te maken?
Wellicht omdat: anders krijgen anderen evenveel recht op de vruchten van jouw moeite
Het idee: labor leads to property because of the ‘painfulness’ of the labor
Locke’s Proviso
Fundamentele ethische waarde van eigendom → komt voort uit de nuttigheid van productiviteit
→ hij bedoelt niet dat je nu naar een veldje kan lopen en dat je daar in kan gaan scheppen en zegt dat het van
jou is, maar het gaat om het abstracte concept
Je vergaart eigendom door te werken, maar in hoeverre kan je dat doen?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Elkevd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
