Let’s Meat B.V. is een vleeswerkingsbedrijf met ongeveer 100 medewerkers in dienst. Sinds
16 maart jl. werkt het kantoorpersoneel van Let’s Meat net als het grootste deel van
Nederland, zo veel mogelijk thuis. Tessa Miedema, de directeur van Let’s Meat, begrijpt de
maatregel van de Nederlandse overheid, maar vreest voor een teruglopende productiviteit
onder de thuiswerkers. Zij laat daarom monitoringssoftware installeren op de laptops die
aan het thuiswerkende kantoorpersoneel worden verstrekt. De software houdt bij wanneer
de werknemer actief is, welke programma’s de werknemer gebruikt en welke webpagina’s
hij bezoekt. Ook geeft de software inzicht in de in- en uitgaande e-mail. Wanneer de
activiteit van een werknemer onder een bepaald niveau daalt of anderszins opvallend is,
ontvangt Tessa een notificatie, zodat zij zo nodig contact met de betreffende werknemer kan
opnemen.
a. Hoe beoordeelt u de juridische houdbaarheid van deze praktijk? Mag de directeur het
gebruik van de monitoringssoftware verplicht stellen?
Welk grondrecht is hier in het geding? Het recht op het privéleven/privacy (art. 8
EVRM). Is hier een Nederlandse equivalent van? Art. 10 Gw. Waarom zou je
gebruikmaken van de Grondwet of juist van het EVRM? Dit heeft te maken met het
toetsingsverbod van art. 120 Gw: je mag de Grondwet niet aan de wet in formele zin
toetsen (waaronder het EVRM). Over de grondwetbepalingen is daarom ook weinig
jurisprudentie, terwijl over het EVRM heel veel jurisprudentie is (de kaders zijn veel
meer uitgewerkt). Kun je zomaar een beroep doen op art. 8 EVRM? Nee, een
werknemer kan zich niet direct beroepen op bepalingen uit het EVRM. Hoe werkt het
EVRM door in ons arbeidsrechtelijke stelsel? Via de open normen in het arbeidsrecht.
Je kunt het EVRM ook direct betrekken indien de wetgever het EVRM niet of niet juist
heeft omgezet in nationale wetgeving.
Het EVRM is eigenlijk verticaal geformuleerd (overheid-werknemer). In deze casus
gaat het over een geschil tussen twee particulieren: werkgever en werknemer. Dit
kan dan toch doorwerken als het een ieder verbindend is op grond van art. 94 Gw,
indien de overheid onvoldoende adequate bescherming heeft geboden of via de
open normen in het arbeidsrecht.
Welke vragen moet je in deze casus stellen om te beoordelen of hier sprake is van
een schending van art. 8 EVRM?
1. Wordt er wel daadwerkelijk een inbreuk gemaakt op art 8 EVRM? Ja. Je gaat thuis
kijken wat mensen op hun computer doen. Daar staat tegenover dat jij als
werknemer ook op het werk wel enigszins een privéleven mag leiden (mail sturen,
telefoontje plegen). In dit geval mag je wel stellen dat er een inbreuk wordt gemaakt
op art. 8 EVRM.
, 2. Is deze inbreuk toelaatbaar op grond van art. 8 lid 2 EVRM? Je komt dan terecht bij
drie toetsingscriteria. Deze toetsingscriteria werken door via de open normen van het
arbeidsrecht. Op deze manier kan een nationale rechter toch indirect toetsen aan het
EVRM:
1. Is er een wettelijke grondslag (die de inbreuk rechtvaardigt)? 7:611 en de AVG.
Een bedrijfsreglement kan ook als wettelijke grondslag gelden (Barbulescu: ook
dergelijke reglementen kunnen als wettelijke grondslag gelden). In deze casus
weten we niet of er een huishoudelijk reglement is. Je zou het hier dus op grond
van art. 7:611 of de AVG moeten construeren. Handig kan zijn om in dit verband
nog een keer de annotatie van professor Laagland te lezen. De wettelijke
grondslag nemen we dus aan dat deze er is.
2. Is er sprake van een legitiem doel? Miedema doet dit om de productiviteit te
controleren. Het is niet zo dat al aan de orde is dat de productiviteit terugloopt.
Je kunt dus wel je vraagtekens zetten of ze hier een legitiem doel heeft. Op het
eerste gezicht lijkt dit niet zo.
3. Is het noodzakelijk en proportioneel? Nee, het gaat te ver. Je zou bijv. ook alleen
kunnen kijken hoeveel mails er in en uitgaan in plaats van ook de inhoud te
bekijken. Je had ook kunnen kijken naar de output van iemand: levert iemand nog
steeds dezelfde kwaliteit. Je kunt je ook afvragen in hoeverre de resultaten
bijdragen aan het doel. Waarborg je hiermee de productiviteit?
Is het geoorloofd? Nee. Er zijn twijfels bij het legitieme doel. Daarnaast is de wettelijke
grondslag lastig te fabriceren. Het is ook de vraag of het wel noodzakelijk en proportioneel is
wat ze doet. Belangrijk voor het tentamen is dat je bovenstaande stappen goed doorloopt.
Barbulescu (deze dingen zou je eventueel bij het puntje noodzakelijkheid en
proportionaliteit kunnen meenemen, hier kan je inspiratie uit halen, je hoeft ze niet allemaal
per se te noemen):
Is de werknemer geïnformeerd?
Hoe ver reikt de software?
Zijn er minder zwaarwegende mogelijkheden voor de werkgever?
Wat zijn de gevolgen voor de werknemer?
Hoe wordt de verkregen data gebruikt?
Hoe kan de werknemer zich beschermen tegen deze
dataverwerking/monitoring?
Stel dat Tessa het gebruik van monitoringssoftware invoert binnen Let’s Meat. Op enig
moment ontvangt zij een notificatie vanuit de monitoringssoftware, over ‘bovengemiddeld
gebruik van webbrowser’ van Joris Luiten. Joris is sinds 1 februari 2009 werkzaam als hoofd
administratie bij Let’s Meat B.V., en werkt net als het overige kantoorpersoneel al enige tijd
thuis. Hoewel aan zijn productiviteit niets valt op te merken, valt Tessa wel iets anders op. In
de browsergeschiedenis van Joris ziet ze dat hij – weliswaar buiten werktijd – zeer actief is
geweest op Facebook. Joris blijkt fervent aanhanger van de actiegroep Viruswaarheid
(voorheen: Viruswaanzin), en heeft in de afgelopen weken – soms tot diep in de nacht –
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kiki95. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.