De dood van Murat Idrissi - Tommy Wieringa
Genre psychologische roman / roadnovelle
Eerste uitgave 2017
Pagina’s 128 Onderwerpen dood, immigratie, cultuurverschillen, noodlot
De dood van Murat Idrissi is geen vrolijk verhaal. Het is wel een aangrijpend verhaal: een jongen die
zijn verlangen naar een beter leven met de dood moet bekopen. Een verhaal over Marokkaanse-
Nederlanders die leven tussen twee werelden en zich nergens echt thuis weten. In Nederland altijd
gezien als buitenlanders, terwijl zij in Marokko juist toeristen zijn. Een verhaal over jongeren voor wie
de (Marokkaanse) wereld van hun ouders in alle opzichten botst met hun eigen leven in een modern,
wereldlijk Nederland. Een verhaal over identiteit.
Samenvatting
Proloog Zo begint het De eerste zin “Diep in de tijd.”
Archeologische en historische verhandeling over het ontstaan van de Middellandse Zee en de twee
bergen aan het begin: Gibraltar en aan de Afrikaanse kant. Steeds ook hebben mensen uit Afrika
naar de overkant in Europa willen gaan, vaak in gammele boten. Veel mensen hebben daarbij het
leven gelaten. De dood van Murat Idrissi begint met een inleidend hoofdstuk waarin het ontstaan
van de Middellandse Zee wordt beschreven en daarmee de scheiding tussen Europa en (Noord)
Afrika. Er ontstond een kloof die er (geografisch gezien) niet was!
Hoofdstuk 1 Aan boord van de veerboot ontmoeten we de Nederlandse Marokkaanse Ilham
Assouline en Thouraya. Ze zijn daar met Saleh, Fahd en Mo. Ilham vertelt dat het de schuld van haar
oom is dat ze in Nederland wonen en niet in Frankrijk. Hij werkte voor de Hoogovens en heeft haar
vader overgehaald ook naar Nederland te komen. Ze kent Saleh van een trouwfeest in Rijswijk. Hij
heeft zich in Rabat over Ilham en Thouraya ontfermd. Na 9/11 was het leven in het westen er niet
gemakkelijker op geworden. Ilham Assouline was een slechte naam geworden.
Hoofdstuk 2 Op de veerboot denkt Ilham aan wat er in Marokko gebeurde. Thouraya en Ilham
logeerden bij een oom van Thouraya als ze Saleh tegenkomen. Ilham kent Saleh van een trouwfeest
in Nederland. Saleh nam ze mee naar een strand, een club. Later zegt hij dat hij ze het echte Marokko
gaat laten zien en hij brengt ze naar krotwoningen. Ze maken kennis met Murat. Murat wil vluchten
naar Nederland/Spanje. Hij was eerder een jaar in Frankrijk maar hij is teruggestuurd. In de
krotwoning is een vrouw en veel kinderen. Saleh stelt voor dat ze Murat in de kofferbak van de
huurauto van de meiden naar Spanje smokkelen. De vrouw smeekt en zeg dat ze zelfmoord pleegt als
ze het niet doen. De meiden willen er over nadenken. Ilham twijfelt heel erg maar denkt dat haar
ouders ook de kans hebben gehad. De meiden hebben geen geld meer dus ze hebben geld nodig.
Hoofdstuk 3 Saleh laat zien hoe Murat in de achterbak past zonder het reservewiel. De meiden
hebben geen geld meer ivm een ongeluk met de huurauto (Thouraya reed achteruit tegen een auto
aan). De schade was bijna al het geld dat ze hadden. Soms krijgen ze wat geld van de oom van
Thouraya maar het was een druppelende kraan die weigerde te stromen. De moeder van Murat wil
3000 euro betalen, 1000 euro direct en 2000 euro in Nederland.
Hoofdstuk 4 Ze zijn bijna aangekomen in Spanje voordat ze in de auto stappen om de veerboot te
verlaten, kijken ze nog even bij Murat. Ze zien tussen de bagage een bebloede hand. Als blijkt dat
Murat dood is dan pakt Saleh snel zijn sporttas en verdwijnt. Ilham en Thouraya zijn heel erg bang
dat ze gecontroleerd worden bij de douane als ze Spanje inrijden maar alles gaat goed. Bij een
benzinepomp controleren hoeveel geld ze nog hebben (ca 100 euro). Saleh heeft de aanbetaling van
euro 1000 aangepakt van Murat.
Hoofdstuk 5 Ilham zegt tegen Thouraya dat zijn moeder het moet weten. Ze denken dat Saleh het
pas gaat vertellen als hij de rest van het geld heeft. Of hij laat daarna nooit meer iets van zich horen.
Ilham vindt dat de moeder zelf ook schuldig is omdat ze hem bijna de auto in heeft geduwd. En ze
1
, wist wat het risico was. Thouraya denkt aan hoe ze vroeger naar Marokko reden. Ze minacht haar
vader, hij is even hard als dom. Hij is arbeidsongeschikt. Hij heeft een val gemaakt op zijn werk van
tien meter. Thouraya zegt: “God wilde hem doden maar had de afstand verkeerd ingeschat.” Zij is op
haar zestiende voor het eerst van huis weggelopen. Dat deed zij nog tweemaal toen bleef ze weg. Ze
werkt nu als beautyconsultant bij een schoonheidssalon. Ze weten niet wat ze met Murat moeten
doen. Ze hebben nog een paar honderd euro. Ze halen eten bij de drive-in Mac. Thouraya wil niet
met Murat achterin in de auto eten. Dan ziet Ilham een lichtblauwe Polo staan met achterin Mo. De
auto verdwijnt op de oprit naar de snelweg. Ze rijden er achteraan maar raken ze kwijt. Ze hebben
nog brandstof voor 450 km en ze moeten nog 2250 km rijden naar Nederland.
Hoofstuk 6 Dan beginnen ze Murat te ruiken in de auto. Ze gaan een sigaret roken in de auto om
de lucht te verdrijven. Ilham denkt terug aan Rabat. Murat staat ze op te wachten buiten de stad
minimale bagage, alleen een plastic tas. Hij geeft het geld aan Saleh. Achterin de auto praat Murat
vrolijk met Saleh. Saleh vertaalt een deel van het gesprek voor de meiden. Murat kent niemand in
Nederland. Hij heeft een of ander zakje met kruiden en dingen bij zich. Zijn moeder heeft het van een
maraboet (soort tovenaar) voor geluk. Ilham realiseert zich voor welk bestaan haar ouders haar
hebben behoed. Ze mag dan misschien geen volwaardige Nederlander zijn, ze is dan toch zeker een
Marokkaan 2.0, een gewild huwelijksartikel. Haar ouders vragen alleen maar gehoorzaamheid in ruil.
Hoofdstuk 7 Ze stoppen bij een wegrestaurant. Thouraya vraagt of Ilham, Murat in haar kleding
ruikt. Ilham ruikt het zelf in haar haren, haar kleding. Thouraya douchte zich altijd twee, drie keer per
dag. Thouraya is buiten gaan zitten, er komen 3 Nederlandse jongens bij haar zitten, ze komen uit
Maassluis, Driss (neger), Jalal, Noureddine. Op het toilet bespreekt Thouraya het aanbod van de
jongens om mee te gaan naar een motel met Ilham. Ilham wil niet, Noureddine is net zo’n glibber als
Saleh. Maar ze hebben verder niets. Ze rijden achter de jongens aan. Ilham denkt aan Gijs Loman op
wie ze verliefd is geweest maar haar ouders mochten niet weten dat ze met een Nederlandse jongen
omging. Dit was een eeuwigheid geleden. Nederlanders ontmoette ze eigenlijk alleen nog bij het
callcenter waar ze werkte.
Hoofdstuk 8 Jalal reserveerde twee kamers. Ze aten gefrituurde visjes en dronken wodka.
Noureddine studeerde politicologie. Thouraya was dronken. Er was een twee- en een
vierpersoonskamer.
Hoofdstuk 9 Ilham is eerder naar bed gegaan. Twee schaduwen (T en N) glippen de kamer binnen.
Kleren vallen op de grond. Ze denken dat Ilham slaapt. Ilham gaat stilletjes de kamer uit. Ze gaat naar
buiten, heeft geen sleutel dus ze kan niet terug. Ze loopt naar de parkeerplaats, van een afstand ruikt
ze de rottingsgeur al. Ze stapt de auto in en steekt een sigaret aan. Ze rijdt de bergen in. Ze haalt de
koffers van Murat af en probeert het lichaam uit de auto te krijgen maar het lukt niet. Ze vervloekt
dat ze als meisje is geboren, zwak, weerloos. Hoe zou ze zonder de bescherming van een man
kunnen, een vader of een echtgenoot? Kijk hoe ze in de problemen is geraakt. Ze keert de auto en
rijdt het pad omlaag. De koffers blijven achter.
Hoofdstuk 10 Ze wacht buiten bij het motel, zakenmannen vertrekken, de jongens komen naar
buiten. Ze kijken naar haar als ze de auto instappen.
Thouraya vraagt waar ze was toen ze de kamerdeur voor haar open deed. Ilham gaat lang douchen.
Thouraya heeft Noureddines portemonnee gerold, dirhams, euro’s en een creditcard. Ilham
bewonderde Thouraya, haar zelfstandigheid en haar onverschrokkenheid – ze nam wat haar
toekwam. Ze gooide de tank vol op Noureddines creditcard, kochten een tas vol flessen water,
koekjes, chocolade, noten en tampons alles wat ze wilden en zoveel ze konden dragen. Ilham
tekende, zijn handtekening was niet veel meer dan zijn slordig geschreven naam. Ilham gooit de
pasjes van Noureddine weg ( universiteitsbibliotheekkaart, UvA-collegekaart) de bankpas en
creditcard bewaart ze daar kunnen ze mee thuiskomen. Ook een condoom uit de portemonnee en
foto’s van Noureddine met verschillende blonde meisjes gooit ze uit het raam van de auto. Ze rijden
2